Politika

NYT: Zarrab, Erdoğan'ın adını anınca herkes sustu, bir Türk duyduklarını yazmaya cesaret edemedi

Reza Zarrab duruşmaya tanık kürsüsünden katıldı

01 Aralık 2017 14:08

New York Times, ABD'nin İran'a yönelik ambargosunu deldiği iddiasıyla tutuklanan ve ardından suçunu kabul ederek tanık sandalyesine oturan Türk-İran asıllı Reza Zarrab'ın dün (30 Kasım 2017) görülen davasına ilişkin haberinde Zarrab'ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın olaylardan haberdar olduğu yönündeki iddiasını, "Sosyal medya kullanıcıları Zarrab, Cumhurbaşkanı'nın ismini geçirdikten sonra sessizliğe büründü. Bir Türk Twitter kullanıcısı duyduklarını yazmaya cesaret edemedi" diyerek yazdı.

"Manhattan'daki davada Türkiye ve İran vatandaşı iş adamının verdiği ifadeye göre, Recep Tayyip Erdoğan şahsi olarak iki Türk bankasına ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarını ihlal eden planda yer almaları izni verdi.

"Duruşmaya tanık kürsüsünden katılan iş adamı Reza Zarrab Perşembe günkü ifadesinde, 2012'de dönemin başbakanı Erdoğan ve dönemin hazineden sorumlu bakanının (Ali Babacan) bankalara İran ile altın ticaretinin başlatılması talimatını verdiğini söyledi."

"Erdoğan'ın ismi ilk kez geçti"

New York Times, Zarrab'ın bu ifadesi ile Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın isminin davada ilk kez geçtiğine dikkat çekiyor.

Haberde planın ilk kez 2013'te Türk polisi tarafından ortaya çıkarıldığı ve Erdoğan hükümetinin soruşturmayı sonlandırdığı belirtiliyor.

"O günden bu yana Erdoğan Amerika'da süren incelemeyi kınıyor ve konuyu sürekli olarak Amerikalı yetkililerle görüşmelerinde dile getiriyordu."

Haberde Zarrab'ın duruşmadaki bu ifadelerinden hemen önce, Erdoğan'ın "Biz ambargoyu delmedik" açıklaması yaptığına dikkat çekiliyor.

New York Times'ın haberi şöyle devam ediyor:

"Zarrab'ın Erdoğan'la ilgili itirafları oldukça kısaydı. Zarrab, Erdoğan'ın Ziraat Bankası ve Vakıfbank'ın plana dahil olmasına izin vermiş olduğunu kendisine dönemin ekonomi bakanı Zafer Çağlayan'ın haber verdiğini söyledi."

"Erdoğan'ın ismi geçince sosyal medya da suskunlaştı"

New York Times'ın haberinde, Türkiye'de ana akım medyanın davaya karşı hükümetle aynı çizgide yer aldığı ve soruşturmanın Türkiye'ye yönelik bir komplo olduğunu savunduğu belirtiliyor.

"Ana akım medya en çok ses getirmesi gereken iddiayı, Erdoğan'ın da planda yer aldığı ifadelerini yayınlamadı.

"Türklerin çoğuysa davayı sosyal medyadan takip etti. Ancak sosyal medya kullanıcıları Zarrab, Cumhurbaşkanı'nın ismini geçirdikten sonra sessizliğe büründü. Bir Türk Twitter kullanıcısı duyduklarını yazmaya cesaret edemediğini yazdı - ve sonra o tweet'i de sildi."

Bloomberg: Dava Türk lirasını da kısa süreli etkiledi

Bloomberg de Perşembe günkü duruşmada ilk kez Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da isminin geçmiş olmasına dikkat çekiyor.

Bloomberg, davanın Türk lirası üzerinde de etki yarattığını yazıyor.

"Türkiye'nin para birimi, faiz oranları ve banka stokları, dava ile ilgili haberlerden etkilendi. Zarrab'ın Erdoğan'ın ismini geçirmesinin arından dolara karşı yüzde 1 değer kaybeden Türk lirası, daha sonra bankaların ifadeleri yalanlamasıyla toparlandı."

Haberde duruşma sırasında hakim ve jüri üyelerine, Zarrab'ın bazı Türkçe telefon konuşmalarının da dinletildiği, kimsenin konuşmaları anlıyormuş gibi görünmediği detayı da verildi.

Guardian: Dava Türk ekonomisine zarar verebilir

İngiliz Guardian gazetesi de Reza Zarrab'ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptırımları ihlal eden anlaşmadan haberdar olduğunu iddia ettiğine dikkat çekiyor.

Haberde Türk siyasilerin ABD'de süren davanın "komplo" olduğuna yönelik açıklamalarına yer veriliyor.

Guardian'ın haberi şöyle devam ediyor:

"(Türk yetkililer) davayı görmezden geliyor olsa da, savcıların Zarrab'ın üst düzey yetkililerle bağlantısına dair inandırıcı kanıtlar sunması halinde bu Erdoğan hükümeti için utanç verici olur.

"Ayrıca, Türk lirasının değer kaybettiği bu dönemde, Zarrab'ın ifadeleri bankacılık sistemine zarar verirse, bu Türk ekonomisi üzerinde de olumsuz etki yaratır."

Wall Street Journal: ABD-Türkiye ilişkileri daha da gerilebilir

Amerikan Wall Street Journal gazetesi de Zarrab'ın ifadesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın isminin geçmesinin, NATO üyesi ABD ile Türkiye'nin ilişkilerini daha da gerginleştirebileceğini belirtiyor.

Gazete Zarrab'ın ifadesinin ardından Erdoğan'ın danışmanlarından ve adı geçen bankalardan yorum istediklerine ancak bu isteklerine cevap alamadıklarına vurgu yapıyor.

Gazetenin dava süreciyle ilgili dikkat çektiği bir detay da, duruşmayı takip etmek isteyenlerin içeri girebilmek için duruşma salonu önünde uzun kuyruklar oluşturması.

Davayı izleyenler arasında, Manhattan Başsavcısı Preet Bharana'ın görevinden alınmasından sonra başsavcı vekili olan Joon Kim'in de olmasının, davanın ne kadar önemsendiğini gösterdiği ifade ediliyor.

"Zarrab'ın ifadesi tahmin edilenden uzun sürebilir"

New York'taki davayı yakından takip eden bir diğer gazeteci de CourthouseNews'ten Adam Klasfeld.

Klasfeld, Zarrab'ın ifadesinin Cuma günü bitmesinin planlanmış olduğunu, ancak bunun pek mümkün görünmediğini belirtti. Klasfeld "Zarrab beklenenden daha uzun süre ifade verecek" yazdı.