İsveç Akademisi Nobel Edebiyat Komitesi Başkanı Per Wastberg, komitenin Yaşar Kemal'in ödül alıp almaması konusunda defalarca tartıştığını söyledi. "Son 5’e de girmiştir ama ödülü alamamıştır. Nâzım Hikmet üzerinde tartışılan bir yazardır" diyen Per Wastberg, "Ama tabii ikisi de benim dönemimden önceki süreçte tartışılmış. Ben Yaşar Kemal ile İsveç’te yaşadığı dönemde tanıştım, bir hukukumuz oldu" ifadesini kullandı.
Wastberg ayrıca, Orhan Pamuk'un da uzun zamandır 'radar'larında olduğunu belirterek, "Yanlış hatırlamıyorsam Kürtlerle ve Ermenilerle ilgili bahsettiğiniz demeci ödülü kazanmadan bir sene önce vermişti. Yani o demeci verdiğinde çoktan bizim listemizdeydi. Er ya da geç ödülü alacaktı. Ödül aldıktan sonra demeci daha politik bir hal almış olabilir ama bunun bizimle ilgisi yok. Ama kendisi bizim Akademi olarak çok takdir ettiğimiz bir yazardır" diye konuştu.
Hürriyet'ten Cansu Çamlıbel'e konuşan Per Wastberg'in açıklamaları şöyle:
ödül verme süreciyle ilgili olarak, "Her yıl Nobel Ödülü için genelde 1 Şubat itibariyle 220 adayımız oluyor. Biz komite olarak iki ayda bunu 25’e indiriyoruz. Ödülle ilgili hiçbir konuyu e-postalar aracılığıyla konuşmuyoruz. Telefonda hiç konuşmuyoruz. Toplantı yaptığımız odalara cep telefonlarının alınması yasak" dedi. "Toplamda 15 dile hâkimiz. Hepimiz İngilizce, Almanca, Fransızcayı çok iyi konuşuyoruz. Arapça konuşanımız da var. Eğer bizim konuştuğumuz dillere çevrilmemiş bir eser dikkatimizi çektiyse tercüme talep ediyoruz" diyen Wastberg, "Ne yazık ki benim komite başkanlığı yaptığım 19 yıl içinde nadir rastlanan dillerden çevirttiğimiz hiçbir eser son 5’e kalamadı" ifadesini kullandı.
Nabokov ve Borges alamadığı için üzgünüm
- Ödülü almasını gönülden istediğiniz ama alamayan yazarlar oldu mu?
Kendi dönemimle ilgili konuşamam. Ama Akademi’nin geçmişteki kararları üzerinden şunu söyleyebilirim; Vladimir Nabokov ve Jorge Luis Borges’in Nobel alamamış olmasından şahsen büyük üzüntü duyuyorum.
Orhan Pamuk uzun zaman radarımızdaydı, er ya da geç ödülü alacaktı
- Orhan Pamuk ödül almadan önceki sene İsviçre’de yayımlanan Das Magazin adlı dergiye ‘Bu topraklarda bir milyon Ermeni, 30 bin Kürt öldürüldü ve benden başka kimse bunu söylemeye cesaret edemiyor’ şeklinde bir demeç vermişti. Türkiye’de azımsanamayacak bir kitle Akademi’nin kalbini kazananın bu politik demeç olduğunu düşünüyor. Akademi olarak listeye aldığınız yazarların politik demeçlerini ya da medya faaliyetlerini takip eder misiniz?
Elimizden geldiğinde her şeyi takip etmeye çalışıyoruz elbette. Yazarlarla ilgili olup bitene gözümüzü kapatıyor değiliz. Ama Orhan Pamuk özelinde şunu söylemem şart. Pamuk zaten ödülü almadan önce uzun süre takibimizde olan bir yazardı. Ödülü almadan önceki senelerde iki kere son 5’e kaldı. Zaten daha önce de söyledim, iki kere son 5’e kalmayan yazar ödülü alamıyor. Yanlış hatırlamıyorsam Kürtlerle ve Ermenilerle ilgili bahsettiğiniz demeci ödülü kazanmadan bir sene önce vermişti. Yani o demeci verdiğinde çoktan bizim listemizdeydi. Er ya da geç ödülü alacaktı. Ödül aldıktan sonra demeci daha politik bir hal almış olabilir ama bunun bizimle ilgisi yok. Ama kendisi bizim Akademi olarak çok takdir ettiğimiz bir yazardır.
Komite Nazım Hikmet'i tartışmış
- Türkiye’den Yaşar Kemal dışında son 5’e kalmış ama ödülü alamamış olan bir yazar var mı?
Bu bilgileri kamuoyuyla paylaşmam yasak. Ancak şu an hayatta olmayan yazarlarla ilgili konuşabilirim. Yaşar Kemal’in defalarca tartışıldığını söyleyebilirim. Son 5’e de girmiştir ama ödülü alamamıştır. Nâzım Hikmet üzerinde tartışılan bir yazardır. Ama tabii ikisi de benim dönemimden önceki süreçte tartışılmış. Ben Yaşar Kemal ile İsveç’te yaşadığı dönemde tanıştım, bir hukukumuz oldu.
- Şu anda Türkiye’den ilgilendiğiniz ya da listenize aldığınız bir yazar olup olmadığına dair ufak bir tüyo verseniz...
Kesinlikle konuşamam!