Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ile Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) öncülüğünde Kadıköy'de düzenlenen "Krizin Bedelini Ödemeyeceğiz: İşsizliğe ve Yoksulluğa Karşı Birleşik Mücadele, Emek ve Demokrasi Mitingi" sona erdi. 100 binden fazla kişinin katıldığı mitingde kürsüye yakın bir yerde çıkan Ergenekon gerginliği, mitingin mesajlarına gölge düşürdü.
Son yıllarda sendikaların güç birliğiyle gerçekleşen en geniş katılımlı mitinglerden biri olduğunu söyleyen KESK Başkanı Sami Evren, yoğun katılım nedeniyle kitlelerin büyük bir kısmının miting alanına bile giremediğini belirtti. Dünyanın ve Türkiye’nin küresel kriz nedeniyle emekçiler açısından çok kritik ve zorlu bir dönemden geçtiğini vurgulayan Evren miting ile ilgili şu değerlendirmeleri yaptı:
“Miting hava koşullarına rağmen amacına ulaşmıştır. İşten atılmalar, zamlar ve tüm çalışan kesimlerin krize göz kırpmadan kurban edilmesi karşısındaki protestomuz gereken tüm mesajlarla ilgili yerlere iletilmiştir. Alan büyük olmasına rağmen, katılım fazla olduğu için miting belirlenen alanın bile dışına taşmıştır. Böylesi bir katılım bile mitingin başarıya ulaştığının önemli bir göstergesidir. Böylesi mitingler ve güç birlikleri Türkiye’nin değişik bölgelerinden emekçilerin de katılımıyla yurdun dört bir tarafında da sürecektir.”
Ergenekon tartışmasıyla ilgili olarak ise Evren şunları söyledi: “Bu olayı mitingin başarısına gölge düşüren bir olay olarak görmüyorum. Sendikal rekabetten kaynaklı bir tartışmaydı ama yeri burası değildi. Mitinge katılanların çoğu olayı görmedi bile, ancak tartışmanın kürsüye yakın bir yerde olması, basının ilgisini çekmesine ve abartılmasına neden oldu.”
Mitingde tartışma
‘Ergenekon’ soruşturması kapsamında tutuklanan Mustafa Özbek'in genel başkanı olduğu TÜRK-İŞ'e bağlı Türk Metal Sendikası ile DİSK'e bağlı Birleşik Metal İşçileri Sendikası (Birleşik Metal-İş) üyeleri arasında tartışma çıktı. Çıkan kavgada gruplar polis bariyerlerini aşmaya çalıştı, sopalar havada uçuştu. Açılan bir pankart yüzünden birbirine giren iki grup arasında büyük arbede yaşandı.
Miting sırasında Birleşik Metal-İş üyeleri, "Hain Mustafa Özbek hesap verecek" yazılı pankart açtı. Bunun üzerine, platformun diğer tarafında bulunan Türk Metal Sendikası üyesi 20-25 kişilik grup da "Özbek nereye biz oraya", "Özbek'e uzanan eller kırılsın" şeklinde sloganlar attı.
Bir süre sonra da iki grup arasında arbede çıktı. Gruplar, miting düzenleme komitesi görevlilerinin araya girmesiyle sakinleştirildi.
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Mustafa Kumlu, konuşmasının bu bölümünde, "Mustafa Özbek, değerli hizmetlerde bulunmuştur. İnşallah en kısa zamanda suçluluk hali bitecek ve tahliye olacaktır rahat olun" dedi.
Konuşma sırasında Türk Metal Sendikası üyeleri, tekrar Özbek lehine slogan attı. Birleşik Metal-İş Sendikası üyesi gruptan bazı kişiler ile onlara destek veren diğer sendika üyelerinden bazıları da bu gruba müdahale etti.
Kavga sırasında bayrak ve pankartlar için getirilen sopalar kullanıldı. Yaklaşık 10-15 dakika kavgayı sürdüren gruplar, duruma müdahale eden polislerce birbirinden ayrıldı. Polis, çember içine aldığı Türk Metal Sendikası üyelerini miting alanı dışına çıkarttı.
Olaylar sırasında her iki taraftan da bazı kişilerin yaralandıkları görüldü.
Miting alanı dar geldi
Kriz nedeniyle işten çıkarmaları protesto eden sendikalar ve sivil toplum örgütleri, mitingin başlarında alana sığamadı. Beklenenin üzerinde bir kalabalık olduğunu, katılımcıların alana sığamadığını söyleyen Türk-İş yetkilileri, şu ana kadar işten çıkarılanların sayısının resmi olmayan rakamlarla 400 bini aştığını belirtti. Çok kritik bir noktaya gelindiğini vurgulayan sendika temsilcileri, hükümetin acilen bir çözüm üretmesi gerektiğini aksi takdirde toplumsal barışın tehlikeye girebileceğine dikkat çekti.
DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, miting öncesinde yaptığı açıklamada, alandan hükümete binlerce kişinin “krizin bedelini ödemeyeceğiz” mesajını vereceğini söyleyerek, “Bu güne kadar bedeli hep bize ödettiler Şimdi bedeli yine biz de ödüyoruz; ancak bu kez bedeli iktidara da ödettireceğiz” dedi.
Bu güne kadar özellikle kriz dönemlerinde bedeli hep çalışanların, halkın ödediğini ifade eden DİSK Başkanı Çelebi, “Bu ülkede mağdurların taleplerini en geniş şekilde bugün İstanbul’da yarın başka bir yerde duyuracağız. İşsizlik önleninceye, işten atılmalar son buluncaya kadar tepkimize devam edeceğiz” dedi.
DİSK’in sosyal talepleri
DİSK Genel Başkanı Çelebi belli başlı taleplerine ilişkin olarak şunları söyledi:
“Önerilerimizin başında çalışma sürelerinin kısıtlanması geliyor. Asgari 1 saat kısılsa 126 bin kişiye istihdam yaratılacak. Türkiye’de, kayıt dışı ekonominin bu kadar yoğun olduğu bir ülkede böyle bir uygulamaya gidilse sorun aşılacak. Bir sosyal paket istiyoruz. Sadaka kültürü adı altında buzdolabı, çamaşır makinesi dağıtılmasını değil; gerçekten herkese eşit adil bir şekilde; iktidarın bir lütfu olarak değil de, sosyal devlet ilkesinin uygulanması adına yapılacak işler olarak görmek istiyoruz. Bu tarz önerilerimiz var.
Yeni bir sosyal paket açılması gerekiyor. İşten atılanların derhal işe alınması ve işsizlik sigortasının yükseltilmesine ilişkin taleplerimiz var. En önemli sorun burada bu süreci seyreden bir iktidara karşı mücadele etmektir. Bu iktidar bu krizin halen teğet geçtiğini ya da “hamdolsun bir şey olmayacağını” veya durumun psikolojik olduğunu söylüyor.
Demek ki bu insanların psikolojisi bozulmuş bu alanlara geldiler. Demek ki gelecekten kaygılı ve umutsuzlar. Bu umudu yeniden yeşertmek, toplumun direncini ortaya koymak ve Türkiye bir sosyal patlamaya gitmeden önlem alınması amacıyla uyarılarımızı yapacağız.”
Anayasa değişikliğine ilişkin çalışmaları da değerlendiren DİSK Başkanı Çelebi, “Bu anayasanın değişmesi gerektiğini yıllardır söylüyoruz. Ancak kendilerine göre bir anayasa, kendilerine göre bir elbise sipariş ettiler. Böyle bir mutabakat arayacaklarsa biz bunu zorlayacağız ve kendi taleplerimizi ifade edeceğiz. Bu konuda biz zaten değerli hocalarımız ile bir çalışma yaptık ve bunu çok kısa bir süre içinde kamuoyuna sunacağız” dedi.