Dünya

Lübnan'da Hizbullah militanlarının çağrı cihazları eş zamanlı olarak patlatıldı; 8 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 800 kişi yaralandı

Patlamaları neyin tetiklediği konusu hâlâ belirsizliğini koruyor

17 Eylül 2024 16:48

T24 Dış Haberler

Lübnan' iletişim için kullanılan çağrı cihazlarının eş zamanlı olarak patlaması sonucu yüzlerce Hizbullah militanı ağır yaralandı. İran basınında yer alan habere göre; İran'ın Lübnan Büyükelçisi Mojtaba Amani de yaralananlar arasında yer alıyor. ABD'li yayın organı The New York Times, “kablosuz cihaz”larda patlamalar yaşandığını yazdı. AA, Lübnan Sağlık Bakanlığı'nın patlama sonucu 8 kişinin hayatını kaybettiğini, 2 bin 800 kişinin yaralandığını açıkladığını aktardı. Yaralılardan 200'ünün durumunun ağır olduğu kaydedildi. 

 

İsrail’in "pager" isimli çağrı cihazlarına sızıp patlatması sonucu çok sayıda Lübnanlı yaralandı.

Birkaç ay önce Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın militanlara ve özellikle de İsrail'le gerginliğin arttığı güney sınırı boyunca ön saflarda yer alanlara akıllı telefon kullanmayı bırakmaları çağrısında bulunduğu biliniyor. Nasrallah'ın bu uyarısı, İsrail'in bu cihazlara sızma ve nüfuz etme teknolojisine sahip olduğunu bilmesinden kaynaklanıyor. 

Fotoğraf: AA

"Çağrı cihazlarına militanlara verilmeden önce müdahale edilmiş olabilir"

Al Jazeera'ya konuşan askerî analist Elijah Magnier Hizbullah'ın İsrail'in iletişimlerini engellemesini önlemek için yoğun bir şekilde çağrı cihazlarına güvendiğini ve çağrı cihazlarına Hizbullah üyelerine dağıtılmadan önce müdahale edilmiş olabileceğini tahmin ettiğini söyledi.

Reuters'a konuşan üç güvenlik kaynağı da patlayan Hizbullah iletişim cihazlarının Hizbullah tarafından son aylarda getirilen son model cihazlar olduğunu aktardı. 

Cihazlar, patlamadan önce ısındı

The Wall Street Journal'ın ismini vermediği bir Hizbullah yetkilisine dayandırdığı habere göre, bazı Hizbullah üyeleri çağrı cihazlarının ısındığını hissetti ve patlamadan önce bunları imha etti. Yetkili, yüzlerce militanın bu iletişim cihazlarına sahip olduğunu ve kötü amaçlı yazılım nedeniyle ısınıp patlamış olabileceklerini de sözlerine ekledi.

Hizbullah yetkilisi: Savaştaki en büyük güvenlik ihlali

İsminin açıklanmaması kaydıyla Reuters haber ajansına konuşan bir Hizbullah yetkilisi, çağrı cihazlarının patlatılmasının İsrail ile yaklaşık bir yıldır süren savaşta örgütün maruz kaldığı “en büyük güvenlik ihlali” olduğunu söyledi.

Çok sayıda kişi yaralı olarak hastanelere başvurdu

Lübnan kaynakları İsrail'i suçluyor

Lübnan Hizbullah'ına yakın bir kaynak, patlamadan dolayı İsrail'i suçladı. AFP'ye konuşan ve hassas konuları görüşmek üzere isminin açıklanmasını istemeyen gruba yakın bir kaynak, "Çağrı cihazlarının patlaması sonucu güneyde ve Beyrut'un güney banliyölerinde onlarca Hizbullah üyesi yaralandı" dedi.

Hizbullah'a yakın bir başka kaynak ise AFP'ye yaptığı açıklamada, olayın İsrail'in iletişim kanallarını ihlal etmesi sonucu meydana geldiğini söyledi.

Lübnan Sağlık Bakanı: Yaralılardan 200'ünün durumu ağır

Lübnan Sağlık Bakanı Firas el-Ebyad, ülke genelinde Hizbullah unsurlarının kullandığı çağrı cihazlarının patlatılması nedeniyle biri çocuk 8 kişinin hayatını kaybettiğini, 200 kadarı ağır yaklaşık 2 bin 800 kişinin yaralandığını açıkladı.

Ebyad, Lübnan'da akşam saatlerinde Hizbullah unsurlarının kullandığı çağrı cihazlarının patlatılmasıyla ilgili düzenlediği basın toplantısında, yaralanmaların çoğunun "el veya karın bölgesinde gerçekleştiğine" dikkati çekti, yaralılardan 200'ünün durumunun ağır olduğunu belirtti.

İsrail'den açıklama: Patlayıcı uzaktan kumandalı

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, patlayıcının uzaktan kumandalı olduğunu, Hizbullah tarafından harekete geçirilmek üzere içinde cep telefonu ve kamera bulundurduğunu kaydetti.

Tel Aviv'deki Hayarkon Park'ta 15 Eylül 2023'te yine benzer bir patlayıcının Hizbullah tarafından kullanıldığını aktaran Adraee, paylaşımında ele geçirildiğini öne sürdüğü patlayıcıya ait bir fotoğraf kullandı.

İsmini vermeden konuşan Hizbullah yetkilisi de Hizbullah üyelerinin taşıdıkları yeni çağrı cihazlarının lityum pillere sahip olduğunu ve bu pillerin patladığını ifade etti. 

Fotoğraf: AA

İsrailli güvenlik yetkilileri "acil toplantıya" çağrıldı

AA'nın aktardığı habere göre İsrailli üst düzey güvenlik yetkililerinin, İsrail’in Lübnan’daki çağrı cihazlarına sızıp patlatmasının ardından artan gerilim nedeniyle "acil toplantıya" çağrıldı.

Haaretz gazetesinde yer alan haberde, Lübnan'daki patlamaların ardından İsrail hükûmetinin "acil toplantı" istediği belirtildi. Bu doğrultuda üst düzey güvenlik yetkililerinin hükümet yetkilileriyle "acil toplantıya" çağrıldığı ifade edildi.

Netanyahu'nun ofisinden bakanlara "Konuşmayın" uyarısı

Öte yandan İsrail'in resmi televizyonu KAN, Başbakan Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın bazı üst düzey güvenlik yetkilileriyle Tel Aviv'deki İsrail ordusuna ait merkezde görüştüğünü aktardı.

Lübnan'daki saldırılara ilişkin İsrailli resmî makamların sessizliği ise dikkati çekiyor.

KAN'da yer alan haberde, Başbakanlık Ofisinden İsrailli bakanlara Lübnan'daki patlamalara ilişkin açıklama yapmamaları konusunda uyarı yapıldığı belirtildi.Yaralananların arasında İran'ın Lübnan Büyükelçisi de var

İran'ın büyükelçisi de yaralananlar arasında

İran'ın Mehr adlı sitesinin haberine göre; İran'ın Lübnan Büyükelçisi Mojtaba Amani, Lübnan ve Suriye'de meydana gelen bir dizi çağrı cihazı patlamasında yaralanan kişilerin arasında yer alıyor.

Suudi Arabistan'a ait Alhadath haber kanalının ismini açıklamadığı kaynaklara dayandırdığı habere göre; Hizbullah'ın üst düzey yetkilileri ve danışmanları da yaralananlar arasında yer alıyor. 

Suriye'de de yaralanan Hizbullah militanları oldu

Öte yandan Lübnan'daki eş zamanlı patlamalarla aynı anda Suriye'deki Hizbullah militanlarının çağrı cihazlarında da çok sayıda patlama meydana geldi. Hizbullah militanlarının Suriye'nin başkenti Şam ve çevresindeki hastanelere kaldırıldığı öğrenildi. 

Patlamaları ne tetikledi?

Çağrı cihazlarının nasıl patlatıldığı konusundaki belirsizlik sürüyor. Bu konuda esas olarak iki iddia öne çıkıyor. Bunlardan ilki çağrı cihazlarının içine önceden patlayıcı yerleştirildiği iddiası. Önceden gelen bir mesajla ya da daha önceden cihazların içine yerleştirilen virüsle piller aşırı ısınarak patladı. İkincisi iddia ise henüz birkaç ay önce alındığı iddia edilen çağrı cihazlarına önceden müdahale edildiği. 

T24 yazarı Füsun Sarp Nebil, çağrı cihazlarının hacklenerek Lityum pillerinin bir yazılım ile patlatıldığı yorumlarına katılmadığını ifade ettiği yazısında şu kritik soruları sordu: 

  1. Patlamayı yaratanlar çağrı cihazlarının marka ve modellerini nasıl biliyorlardı?
  2. Pillerin patlaması için kod, çağrı cihazına nasıl eklendi?
  3. Piller patladıysa, neden ufak tefek yangınlar olmadı?
  4. Pillerden meydana gelecek bir patlamanın bu derece ölü ve yaralı yaratması mümkün mü?
  5. Çağrı cihazlarına bir kod göndererek, pil patlatılması ne kadar mümkün?
  6. Patlama yaratmak için sadece Hizbullah'ın çağrı cihazları nasıl seçildi?

Nebil, cihazlara üretim ya da teslimat sırasında müdahale edilmiş olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu yazdı. 

TIKLAYIN | Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazları nasıl patlatıldı?