Koronavirüsün yol açtığı Covid-19 hastalığına karşı lamalardan yararlanarak bağışıklık sitemini güçlendirecek özel tasarlanmış antikor üretme çalışmalarında İngiltere'de birkaç ay içinde klinik deneylere geçilebileceği bildirildi.
Rosalind Franklin Enstitüsü, Londra'nın batısındaki Reading kasabasında Fifi adlı lamadan alınan özel geliştirilmiş antikorları kullanarak Covid-19'a karşı bağışıklık sistemini güçlendirecek bir tedavi üzerinde çalışıyor.
Araştırma, Nature Structural and Molecular Biology adlı dergide yayımlandı.
Reading Üniversitesi'nin web sayfasında konu ile ilgili haber, "Tasarlanmış lama antikoru Covid-19 virüsünü etkisizleştiriyor" başlığıyla verildi.
İnsanlar, hastalığa yol açan virüsler gibi yabancı bir patojene maruz kaldıklarında, vücutta kan ve dokularda yaşayan antikorlar üremeye başlıyor.
Bu proteinler, virüse yapışarak, kendisini kopyalamasını ve enfeksiyonun vücutta daha fazla yayılmasını engelleyip virüsü yok ediyor.
Araştırmada, insandaki antikora kıyasla daha küçük ve daha basit bir yapıya sahip olan lama antikorları üzerinde oynanarak laboratuvarda yeniden biçimlendirildi.
Araştırma ekibinin başında yer alan Enstitü direktörü Profesör James Naismith, bu süreci koronavirüs kilidine uyan bir anahtar kesme işlemine benzetiyor.
"Lamaların antikorları, kilide tam uymayan anahtar gibi, kilide giriyor, ama çevirecek kadar yerine oturmuyor."
"Biz de moleküler biyoloji ile bu anahtarı kilide tam oturacak hale getiriyoruz."
Antikorlar, edinilmiş bağışıklık sisteminin bir parçasıdır; vücuda saldıran virüs veya bakteriyi engellemek üzere biçim değiştiren moleküllerdir.
Prof. Naismith, "Tekrar aynı virüse maruz kaldığınızda antikorlar virüsün etrafına yapışır ve vücudunuz onları imha eder" diye açıklıyor bu süreci.
İhtiyaca göre antikor üretimi
Bu şekilde virüse uyarlanmış antikorlar aracılığıyla hastanın bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi amaçlanıyor.
Covid-19 hastalığına yakalanıp iyileşmiş kişilerin antikor bakımından zengin kanının ayrıştırılması ile elde edilen plazmanın hastalarda kullanılması halinde iyileşme sürecinin kısaldığını gösteren veriler zaten vardı.
Ancak lamalardan elde edilen antikor sayesinde, bilim insanlarının ihtiyaca göre, koronavirüse özgü antikorlar üretebilmesi mümkün olacak.
Prof. Naismith, lamanın antikoru üzerinde oynanan kısmının laboratuvarda üretilebileceğini ve bunun virüse karşı en etkili silahlardan biri olduğunu söylüyor.
Bunlar, koronavirüsün dış çeperindeki "dikenli protein" olarak bilinen çıkıntılara yapışarak virüsün insan hücrelerine girmesini engelliyor.
Profesör, "Bağışıklık sisteminin vücudumuzda yaptığı işi biz laboratuvarda hızlı bir şekilde yapıyoruz. Virüs birden değişirse ya da yeni bir virüs çıkarsa laboratuvarda ona uygun antikor kısımları üretebiliriz" diyor.
Araştırma ekibinin bu yaz hayvanlar üzerinde denemelere başlaması ve yıl sonunda da klinik deneylere geçilmesi planlanıyor