CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 15 Temmuz'daki darbe girişiminin ardından partisinin ilkini İstanbul Taksim Meydanı'nda düzenlediği Cumhuriyet ve Demokrasi Mitingi'nin İzmir ayağında konuştu. DİSK, KESK, TMMOB, TTB, Birleşik Haziran Hareketi gibi kurumlarında destek verdiği mitingde 'Fethullahçı Terör Örgütü'nün devlete sızmadığına dikkat çeken Kılıçdaroğlu, "Bu FETÖ terör örgütü var ya, efendim bunlar devlete sızmışlar deniyor. Devlete sızmadılar, adım adım planlı bir şekilde devlete yerleştirildiler" ifadelerini kullandı.
Galeri: Kemal Kılıçdaroğlu, Cumhuriyet ve Demokrasi Mitingi’nde
İstanbul'da yaklaşık 500 bin kişilik kalabalığa seslenen CHP liderini, İzmir'de de yüzbinlerce kişi karşıladı.
Kılıçdaroğlu'nun konuşmasından satırbaşları şöyle:
"Bir darbe girişiminde bulunuldu. İlk tespiti yapmamız gerekiyor, bu darbe kime yapıldı? Bu darbe cumhuriyetimize ve demokrasimize yapıldı. Bu darbe girişimi parlamenter sisteme karşı yapıldı. Bu girişim demokratik laik sosyal hukuk devletine karşı yapıldı. Cumhuriyet tarihimizin en kanlı darbesidir bu.
"Havaalanına inerken öğrendim. Arkadaşlarıma şu talimatı verdim, derhal Meclis’e gidiniz, çalışınız, darbeyi püskürtmek için her türlü çabayı gösteriniz. Parlamento çalışmalı dedim. Arkadaşlarımız parlamentoya gittiler, kurşunlar yağarken TBMM sabaha kadar çalışmasını sürdürdü. Milletvekillerimiz parlamentoyu asla terk etmedi. Çünkü bu Meclis gazi Meclis’tir. Mustafa Kemal’in meclisidir. Top da çalışmaz buraya, tüfek de çalışmaz.
"Cumhuriyet'in temellerinde kanımız, canımız var"
"Hiç kimse unutmasın, TBMM’nin temeli salonlarda atılmamıştır, cephelerde atılmıştır. O nedenle Gazi Meclis ünvanı verilmiştir. Tarih 22 Temmuz 1921, Polatlı’dan Ankara’ya top sesleri geliyordu. Düşmana karşı mücadelenin yöntemleri tartışılır. Top sesleri geliyor, düşman kapımızda Meclis’i Kayseri’ye taşıyalım denir. Dersim Milletvekili şöyle söyler, 'Biz buraya kaçmaya değil, dövüşerek ölmeye geldik. Eğer Meclis’i taşımak istiyorsanız, buyurun gidin, tek başıma da kalsam bayrağım vatanım için son kurşuna kadar savaşırım, kafama sıkarım, bu böyle biline' diyor. Sevgili Diyap ruhu şad olsun. Cumhuriyet kolay kurulmadı, acıyla kuruldu. Gazilerimizle, şehitlerimizle kurduk. Kanımız var, canımız var temellerinde. Ordunun içinde yuvalanan bir grup cumhuriyete ve demokrasiye kastedecek. İlk duyduğumuz andan itibaren karşı çıktık, karşı çıkmaya devam edeceğiz.
"Cumhuriyet fazilettir, gazi Mustafa Kemal boşuna söylemiyor, cumhuriyet kimsesizlerin kimsesidir. En büyük özelliğiyle bugün karşımızdadır cumhuriyet. Biz birilerinin kölesi değiliz, kulu değiliz. Türkiye Cumhuriyeti’nin özgür bireyleriyiz. Düşüncelerimizi özgürce açıkladığımız görkemli Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşıyoruz. Hiç kimse unutmasın, bugün hükümet olanlar da unutmasınlar, o makamlarda oturuyorlarsa o makama getirenler Mustafa Kemal’in cumhuriyetidir. Kimse unutmasın bu gerçeği.
"Osmanlı heveslerine sesleniyorum; Mustafa Kemal ve arkadaşları Osmanlı'yı da aştı"
"Bir de, Osmanlı heveslilerine seslenmek istiyorum. Yuh yok, hayır. Osmanlı’da vatandaş yoktu, herkes padişahın kuluydu, kimse düşüncesini açıklayamazdı. Cumhuriyet böyle bir anlayışla yola çıkmadı, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan her yurttaş özgür vatanın özgür yurttaşlarıdır denildi. Osmanlı’yı kötülemiyoruz, o da bizim tarihimiz. Ama Mustafa Kemal ve arkadaşları Osmanlı’yı da aşarak bir cumhuriyet kurdular.
"Mustafa Kemal cumhuriyeti kurdu ama çok önemli bir başarıyı dünyanın gündemine getirdi. Türkiye Cumhuriyeti bütün mazlum ülkelerin örnek aldığı bir ülkedir. Aynı örnek olma yolunda kararlı adımlarla yürüme yolundadır. Bizim mücadelemizin temelinde yatan da bu anlayıştır. Türkiye Cumhuriyeti’ni kuranlar sağlam temeller üzerine cumhuriyeti ilan ettiler. Osmanlı’nın nasıl battığını biliyorlardı. Bütün o gerekçeleri bir tarafa bıraktılar, modern cumhuriyeti kurdular.
"Cumhuriyetin kurucu ayarlarına dönmek zorundayız"
"Cumhuriyetin kurucu değerleriyle kuruluş amaçlarıyla oynamayın dedim. Türkiye Cumhuriyeti kurucu ayarlarına dönmek zorundadır dedim. O ayarlar cumhuriyeti cumhuriyet yapan değerlerdi. Biz ayarlarla oynamak yerine, kurucu değerlerini takip etmek, güçlendirmek zorundayız. Onun için söyledik, bu darbe demokratik, laik, sosyal hukuk devletine karşı yapılmıştır bir darbedir. Parlamenter sisteme karşı yapılmış bir darbedir. Kimden, nereden gelirse gelsin tüm darbelere dikta anlayışlarına karşı çıkıyoruz, karşı çıkmayı sürdüreceğiz.
"Darbe girişiminden sonra laikliğin ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı"
"Bugün, darbe girişiminden sonra bir gerçek ortaya çıkmıştır. Laikliği, seküler sistemin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Laiklik din ve vicdan özgürlüğü demektir. Laiklik inanca saygı demektir. Laiklik insanın inancına saygı demektir. Laiklik bizi bir arada tutan çimentodur. Biz bir arada bayrağımızın altında özgürce yaşayabiliyorsak laik sistem dolayısıyla yaşayabiliyoruz. Bu nedenle laiklikle oynamak, dini siyasete alet etmek, kışlaya siyaseti sokmak kabul edebileceğimiz bir şey değildir. Camiye siyaseti sokarsanız, vatandaşı ayırırsınız. Adliyeye sokarsanız adaleti bölersiniz, kışlaya sokarsanız darbeye zemin hazırlarsınız. Camiye kışlaya adliyeye siyaset girmeyecek. Siyasetin girmediği yer buralar olacak.
"Bir gerçek daha ortaya çıktı. Laik bilimsel eğitimin önemi ortaya çıktı. Liyakat esas olacaksa devlette bilimsel eğitim olması lazım. Aklın kullanılması lazım, körü körüne sadakat darbeye zemin hazırlayan zihniyettir. Bir kişinin isteğini yerine getiriyorlar. Onlar akıllarına kiraya vermiş kişilerdir. Tanrının bize verdiği en güzel şey akıldır, aklımızı kullanmamız lazım. Bakara suresinin 44. ayetinde 'Aklınızı kullanmıyor musunuz?' diyor yüce yaradan.
"Aklımızı kullanacağız, bilimsel eğitimden yana olacağız. Elin oğlu Mars’a uzay aracı gönderiyor, biz darbeyi tartışıyor. Biz de yeni dünyalar keşfetmeliyiz, biz de laik eğitimden bilimsel eğitimden yana tavır koymalıyız. Sadakat, körü körüne sadakat olmaz. Sadakatin yolu, hukuka cumhuriyete sadakattir. Bunu yapabilirsek Türkiye’yi darbelerden arındırmış oluruz. Devlette yükselmenin yolu bir gerçeği daha tüm siyasetçilerin öğrenmesi lazım, bir cemaate üye olmaktan geçmemelidir. Akrabam, oğlum, kızım olmaktan geçmemelidir. Devlette yükselmenin yolu tecrübeden, bilgiden geçmelidir.
"Devlete sızmadılar, yerleştirildiler"
"Yine bu darbe girişimi bize bir şey daha öğretti. Medya özgürlüğünün ne kadar önemli olduğunu öğretti. Gece insanlar demokrasiyi savundularsa özgür medya sayesinde oldu. Ne yapıyorlardı, medyaya baskı yapıyorlardı, gazetecileri hapse atıyorlardı. Bugün medya özgürlüğünün ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Ben de 6 yıl sonra benim vergilerimle çalışan TRT’ye konuk oldum. Bu FETÖ terör örgütü var ya, efendim bunlar devlete sızmışlar deniyor. Devlete sızmadılar, adım adım planlı bir şekilde devlete yerleştirildiler.
"Nasıl oluyor da bunlar Yargıtay’a, Danıştay’a polise, askere nasıl yerleşti? Bu sorunun yanıtını hep beraber bekleyeceğiz. TBMM’de araştırma komisyonu kuruldu, o komisyonun adam gibi çalışmasını bekliyoruz. Sadece devlete yerleşmediler, aynı zamanda halkı bastırmak için devletin kurumlarını sindirmek için yargıyı sopa olarak kullandılar. Türkiye’nin pek çok yerinden örnek vermeyeceğim, sadece İzmir’den örnek vereceğim. Alaçatı, Güzelbahçe ve Büyükşehir Belediyemiz yargılanıyor. O kararı verenler, soruşturmayı başlatanlar şimdi hapisteler.
"Er ve erbaşları linç edenlerin de yargılanması lazım"
"Soruyorlar, terör örgütü bunu yaptı FETÖ terör örgütü neden olağanüstü tepki vermiyorsunuz diye belediye başkanlarımıza soruyorlar. Devlet, kinle yönetilmez diye cevap veriyorlar. Biz böyle kabul ediyoruz ve böyle söylüyoruz. Darbeciler yargılanmalı. Kim parlamenter demokratik sistemimize TBMM’ye, siyasal partilere kastetmeye yelteniyorsa yargılanmalıdır. Bu yeter mi? Hayır. Emir komuta zinciri içinde er ve erbaşları linç edenlerin de yargılanması lazım.
"Ne dikta, ne darbe diyoruz. Tam demokrasi istiyoruz, bunun için mücadele ediyoruz. Ama bir hatırlatmayı da vicdan borcu olarak kabul ediyorum. Darbe girişimine karşı parlamentoda OHAL yetkisi alındı, hiç kimse anayasayı çiğneyip OHAL’i kendi kişisel emelleri için kullanmasın. Hukukun üstünlüğüne hepimizin inanması lazım.
"KHK'larla devleti inşa etme yanlışına düşmeyin"
"Ta Metehan’dan bu yana gelen bir rejimi, bir geleneği, bir örfü bir gecede ortadan kaldırıyorsanız bu doğru değildir. Kimse ordumuzla bu kadar uğraşmamalıdır, saygınlığı korunmalıdır. Ordunun güçlü olmasının çok büyük önemi vardır, bu coğrafya tekin bir coğrafya değildir. Ne kadar güçlü olursak o kadar saygın bir ülke konumuna geliriz. KHK’larla devleti inşa etme yanlışlığına kimse düşmemelidir. Devletin inşa yeri TBMM’dir.
CHP lideri, konuşmasını, 24 Temmuz'da İstanbul Taksim Meydanı'nda partisinin çağrısıyla DİSK, KESK, Birleşik Haziran Hareketi gibi kurumların katılımıyla düzenlenen mitingde kamuoyuna açıkladığı Taksim Manifestosu'nu okuyarak tamamladı.
Kılıçdaroğlu'nun Taksim Manifestosu adını verdiği metin şöyleydi:
1) 15 Temmuz darbe girişimi parlamenter demokrasimize karşı yapılmıştır. TBMM bombalanmış; ama bombalar altına parlamento görevini yapmış ve darbeyi püskürtmüştür. Bu darbe girişiminin sorumlularını iç ve varsa dış destekçilerini kınıyor ve lanetliyoruz.
2) Bütün siyasal partiler, darbe girişimine karşı çıkmış demokrasi konusunda Türkiye'de tartışmasız bir ortak payda oluşmuştur. Bu ortak tutum ve anlayış, siyasette uzlaşma kültürünün güçlenmesine de katkı vermek zorundadır.
3) Her türlü darbeye ve parlamenter sistem üzerindeki her türlü vesayete karşı çıkmak tüm demokratların, demokrasiden yana olanların bu ülkeye namus borcudur. Hep birlikte ve her zaman ne darbe, ne dikta; yaşasın tam demokrasi demeliyiz ve söylemeye devam etmeliyiz.
4) Demokratik parlamenter sistemimize karşı yapılan darbe girişimi halkın direnme hakkını kullanmasıyla ayrı bir anlam ve boyut kazanmıştır. Direnme hakkı demokrasiyi korumanın meşru bir yolu olarak ortaya çıkmıştır.
5) Demokrasimizin teminatı olan demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti ilkesinin Türkiye için ne kadar yaşamsal olduğu bir kez daha kanıtlanmıştır. Demokratik, laik, sosyal hukuk devleti bizi çağdaş uygarlığa taşıyacak olan en temel anahtardır.
6) Bu darbe girişimi Anayasa'da, yasama yürütme ve yargı olarak yer alan güçler ayrılığı ilkesinin demokrasideki denge ve denetleme işlevinin güvencesi olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur
7) Balyoz, Ergenekon ve Casusluk gibi davalarda mağdur edilen insanların itibar ve haklarının iadesi kaçınılmaz olarak bütün siyasal partilerin gündeminde olmak zorundadır.
8) Bu darbe girişimi devlet yönetiminin liyakata dayanması gerektiğini çok açık bir biçimde ortaya koymuştur. Devletin yapılanmasında siyasal yandaşlık, akrabalık, cemaatçilik tarikatçılık değil; bilgi, birikim ve deneyim gibi ilkeler esas alınmalıdır.
Bir başka anlatımla devleti yönetme yerine, devleti ele geçirme anlayışını tarihe gömmeliyiz. Bu bağlamda devletin yeniden inşası zorunludur.
9) İnancı, kimliği yaşam tarzı ne olursa olsun bu ülkenin güzel insanları; bu ülkenin caddelerinde, sokaklarında, meydanlarında, parklarında özgürce gezebilmedir. Hiç kimse unutmasın 15 Temmuz darbe girişimi 3. sınıf demokrasinin ortaya çıkardığı bir tablodur.
Bu ülkenin insanları 3. sınıf demokrasiye değil, özgürlükçü demokrasiye yani tam demokrasiye layıktır. Türkiye tümüyle darbe hukukundan ayrılmalıdır.
10) Devlet kinle, öfkeyle, ön yargıyla yönetilmez. Darbe girişiminde bulunanlar hukuk içinde hukukun üstünlüğü ilkesine bağlı kalınarak yargılanmalıdır. Devletin vakarı ve ciddiyeti bunu zorunlu kılmaktadır. İşkence, kötü muamele, baskı tehdit, devleti darbecilerle aynı duruma düşürür. Buna izin verilmemelidir.