Çevre

Jeofizik Profesörü Eyidoğan: Deprem fırtınası devam ediyor

"Böyle devam ederse yapılarda önemli hasarlar başlayabilir"

08 Şubat 2017 00:17
Hülya Karabağlı

Jeofizik Profesörü Haluk Eyidoğan, Babakale-Ayvacık Çanakkale depremiyle ilgili "Deprem fırtınası devam ediyor. Böyle devam ederse yapılarda önemli hasarlar başlayabilir" dedi. 

"Bunun arkasından büyük deprem konusunda şu anda bir şey söylemek çok zor" diyen Prof. Eyidoğan, bu konuda bir uzman etik kurulun değerlendirme yapıp halkı bilgilendirmesi gerektiğini ifade ederken vatandaşların hasarlı ve zayıf yapılardan bir süre uzak durması  uyarısında  bulundu. 

Eyidoğan'ın Ayvacık depremiyle ilgili  T24'e şemalarla  yaptığı  değerlendirmesi şöyle: 

6 Şubat 2017 tarihinde sabah saat 06:51 de Ayvacık-Gülpınar (Çanakkale) civarında 5.5 büyüklüğünde kuvvetli bir deprem oldu ve geniş bir alanda hissedildi. 15 Ocak 2017’de aynı yerde 4.8 büyüklüğünde bir deprem olmuş ve bir çok küçük deprem yaratmıştı.

6 Şubat 2017 depreminin büyüklüğü çeşitli deprem merkezleri tarafından farklı verilmiştir: UDİM (Kandilli) = Mw:5.5; AFAD-DAD (Ankara) = Mw:5.3; CSEM (Paris) = Mw:5.2. Depremin yine bu merkezlere göre derinliği sırasıyla 6 km, 15 km ve 2 km’dir. Bu farklılıklar deprem izleme ve değerlendirme merkezlerinin farklı yöntemler, istasyon sayısı ve yer yapısı modelleri kullanmayla ilgilidir.

6 Şubat 2017 Ayvacık-Gülpınar (Çanakkale)depreminin konumu (AFAD-DAD).

Şu ana (07.02.2017 saat 01:00) kadar Ayvacık-Gülpınar (Çanakkale) civarında büyüklüğü 4.0 ve daha fazla olan depremler şunlardır:

06.02.2017 06:51 M= 5.5 (ilk deprem)
06.02.2017 07:17 M= 4.2
06.02.2017 13:58 M= 5.3
06.02.2017 14:03 M= 4.1
06.02.2017 14:45 M= 4.7
06.02.2017 15:28 M= 4.0
06.02.2017 23:22 M= 4.0
07.02.2017 05:24 M= 5.3
07.02.2017 08:15 M= 4.4
07.02.2017 08:17 M= 4.5

Büyüklüğü 4.0 den küçük olan yüzlerce deprem ise fırtına şeklinde sürüyor. Bir süre daha böyle sürebilir. Depremlerin sayısının zamanla değişimi izlenmeli. Deprem fay mekanizmasının normal faylanma olması da ufak deprem fırtınası şeklinde aktiviteyi arttıran bir durum olabilir. Deprem fırtınasının uzun sürmesi durumunda yakın köylerde bazı binalarda çeşitli derecelerde hasarlar ortaya çıkabilir. Uzun süren ancak tek başına yıkıcı olmayan depremler uzun süreli deprem fırtınası durumunda yapılarda ciddi hasarlar yaratır. Evlerinde hasar olan kişilerin evlerinden uzak durması tavsiye edilir. Bu deprem fırtınasının arkasından daha büyük bir deprem gelir mi endişesi her zaman sorulmuştur. Bölgede çeşitli söylentiler yayılabilir ve panik ortamı oluşabilir. Bu konuda kişisel karar vermek etik değildir. Bununla ilgili olarak ilgili uzmanlarla bir resmi toplantı yapılıp halkın aydınlatılması gerekir. 

15 Ocak 2017- 6 Şubat 2017 tarihleri arasında Ayvacık-Gülpınar çevresinde  (Çanakkale) olan deprem aktivitesi (UDİM, Kandilli).

2 Şubat 2017 Ayvacık-Gülpınar depreminin (M=5.5) fay düzlemi çözümü. Bu çözüm KB-GD doğrultulu bir normal fayın hareket ettiğini göstermektedir (CSEM, Paris).

Bölgenin son bir aylık deprem aktivitesi (AFAD-DAD).

CSEM merkezinin bu deprem için hesapladığı fay çözümü KB-GD doğrultulu bir normal faya işaret etmektedir. Bu depremin 6 Ekim 1944 de olan 6.8 büyüklüğündeki Edremit Körfezi-Ayvacık depremi ile ilişkisi konusunda şu anda kesin bir yorum yapmam zordur (bkz. 6 Ekim 1944 Edremit-Ayvacık depremi raporu, Eyidoğan ve diğ., 1991). Bu yorum için bölgede daha fazla jeolojik ve jeofizik araştırmaya dayalı veri gerekir. 1944 depreminde Edremit körfezinin kuzey kıyılarındaki yerleşimlerin çok fazla hasar gördüğü beyan edilmiştir. Ancak, 6.8 büyüklüğündeki 6 Ekim 1944 depremi ile son aylarda bu bölgedeki deprem aktivitesi arasında bir bağ olduğu kanısındayım. Bu ilişkinin en kısa sürede aydınlatılıp Edremit körfezindeki aktif (diri) faylarla ilgili değerlendirmelerinin yapılması bölgenin gelecekte maruz kalacağı daha büyük deprem tehlikesinin derecesini anlama açısından elzemdir.