ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Uzay ve Dünya arasında yapılan ilk internet bağlantısını gerçekleştirdi. Yapılan denemede, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan (ISS) Almanya’daki lego bir robot ‘gezegenlerarası internetle’ kontrol edildi.
NASA, Ekim ayı sonunda ISS ile Dünya arasında gerçekleştirilen bir testin başarılı olduğunu açıkladı. ISS’de gerçekleştirilen 33’üncü Keşif görevinin kumandanı ABD’li Sunita Williams, NASA’nın geliştirdiği bir dizüstü bilgisayarı kullanarak ESA’nın Darmstadt kentindeki Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi’ndeki lego robotu kontrol etti. Yapılan test, insanların bir gün Dünya dışındaki gök cisimleri ve diğer gezegenlerden uzak mesafelerdeki robotları kontrol etmesi aşamasında bir ilk olarak kabul edildi.
NASA’nın Washington’daki merkezinde görev alan iletişim ve navigasyon uzmanı Badri Younes, “Yapılan test, yeryüzündeki bir robotu yörüngedeki bir uzay aracından kontrol edebilecek ve gönderilen bilginin tekrar istasyona iletilmesini sağlayacak yeni iletişim sistemini gözler önüne serdi... Bu teknoloji sayesinde bir gün Mars’ın yörüngesinden Kızıl Gezegen’deki robotları kontrol edebilir veya aynı işlemi Dünya’dan uydular aracılığıyla gerçekleştirebiliriz” dedi.
ISS'den kontrol edilen lego robot.
Yeni iletişim sistemi, ‘Delay tolerant networking’ (DTN) olarak adlandırılan ve kesintisiz ağ bağlantısının sağlanmasıın güç olduğu ortamlarda kullanılan bilgiayar ağı teknolojisini örnek alıyor. Yeni teknolojide, internetin Uzay’daki uzun mesafelerde veya robotik sistemlerde ortaya çıkan zaman gecikmesine rağmen çalışması sağlanacak.
Uzay Yolu gerçek oluyor
NASA’nın geliştirdiği ‘gezegenlerarası ikletişim teknolojisi’, Uzay Yolu dizisinde altuzay radyosu kullanan mürettebatın katlanmak zorunda kaldığı uzun zaman sürelerini hatırlatıyor. Dünya’da verilerin bilgisayarınıza yönlendirildiği router’lar (yönlendiriciler) ile ilerleyen bilgi, Uzay gibi mesafenin çok büyük olduğu bir yerde hedefine ulaşmak için doğal olarak çok daha fazla yol kat edecek.
Astronot Sunita Williams'ın ISS'de 1 Kasım'da çekilen fotoğrafı.
NASA, bu durumu şöyle açıklıyor: Dünya’da internetin çekirdeği olarak IP (İnternet Protokol) kullanılıyorsa, DTN’de ise Bundle Protocol (BP) kullanılıyor. IP, kullanıcı ve internet ağında uçtan uca çizilen bağlantılarda var olurken, BP bağlantı kopuklukları ve hatalara uyumlu hareket ediyor. Yığın (bundle) halindeki bilgi, bağlantı erişilebilir olana kadar depolanıyor ve bağlantı mümkün olduğunda iletiliyor.
Kısaca, Uzay’daki çeşitli adreslerle Dünya arasındaki iletişim kesintilerle olacak. Ancak Uzay’da iletişimin ‘doğası’ böyle.