Yaşam

İklim değişikliği köylerinden ediyor

Kutup bölgelerinde küresel ısınmanın etkileri daha fazla hissediliyor. Özellikle Arktik bölgesinde. Alaska'nın kıyı köylerinden Kivalina sakinleri köyü taşımayı planlıyor.

15 Eylül 2015 19:41


Kivalina'dan Stanley Hawley, yapay olarak yerleştirilen kayalıkların üzerinde oturuyor. Yakında burada deniz ve dalgalar görülebilir. Yüzlerce metre uzunluğundaki kayalık barikatı gösteren Hawley, bu koruma duvarı sayesinde biraz zaman kazandıklarını kaydediyor. Ancak sınır bölgesindeki evlerdeki insanlar rahat uyku uyuyamıyor. Özellikle de sonbahar kış aylarında rüzgârların tüm gücüyle kıyıya vurduğu zamanlarda. Çünkü duvarın geçici bir çözüm sunduğunun farkındalar.

Alaska Üniversitesi'nden iklim araştırmacısı Scott Rupp, Alaska'nın çoğu kıyı bölgesinin erozyon sonucu büyük toprak kaybına uğradığını belirtiyor. Hızlanan erozyon sürecinden ise iklim değişikliği sorumlu tutuluyor. Hava daha da ısındığından kıyıdaki buzullar daha hızlı eriyor ve köy fırtınalara karşı korumasız kalıyor. Sonuç olarak deniz evlere daha da yaklaşıyor.

Kivalina Belediye Başkanı Austin Swan, kıyıya getirdiği bir haritayı gösteriyor ve bilgi veriyor: "Muhtemelen 100 fitlik bir kaybımız var. Şurada köyün güneydoğusunda ise toprağı 250 fite kadar kaybettik. İki yıl için bu çok büyük bir oran.”

Klinik ve bazı evler de tehlike altında. Belediye Başkanı, Kivalina'nın her zaman okyanus üzerindeki buza bağımlı olduğunu çünkü bunun erozyona karşı doğal bir koruma sağladığını kaydediyor. Swan, "Sonbahar-kış fırtınaları ve buzullar eskiden olduğu kadar erken ortaya çıkmıyor. Okyanus buzulu eskiden olduğu gibi ekim ayında oluşmuyor. Hepsi ocak, şubat ayında oluyor. Bu bizim için iyi değil" diyor.

400 kişilik nüfus

Kivalina'da 400'den fazla insan yaşıyor. İnupiat halk grubuna mensuplar ve 100 yıldan uzun süredir adadalar. Çoğu dar evlerde, zorlu koşullarda yaşıyor. Çoğu evde su yok ve bazı evlerde 20'ye yakın insan kalıyor.

Nesillerdir geçimlerini balıkçılıktan kazanıyorlar. Ancak Reppi Swan, Kivalina'da hava değiştiğinden bu yana ağlarına yeterince balık düşmediğini kaydediyor. Köylüler, 20 yıldan uzun bir süredir büyük balina avlayamamış. Foklar da uzakta kalmış çünkü daha önce üzerinde durdukları buzullar bu kış bir anda kaybolmuş. Reppi Swan, "Buzullar geri gelmeyince herkes şoke oldu. Gidince gidiyor ve bu her şeyi daha zor hale getiriyor. Sadece bir kaç kişi fok yakalayabildi ama bu yeterli değil. Ben ve eşim ailem için avlanıyoruz. Ancak bu yıl buzullar avlanmamız için orada değildi" şeklinde konuşuyor.

Taşınmak 100 milyon dolar tutuyor

Kivalina sakinleri geçmişte de seller ve kar felaketleri yaşamış. Ancak bu sefer farklı olduğunu düşünüyorlar. Çoğu artık orada yaşayamayacakları görüşünde. Köyün taşınması yıllardır tartışılıyor. Önceleri bunun nedeni hızla artan nüfusmuş. Ancak sonra buna iklim değişikliğinin etkileri eklenmiş. Reppi'nin kız kardeşi Coleen Swan, şöyle konuşuyor: "Bunu çok uzun süre önce yaptım. Sanki sonsuza dek böyle gidecekmiş gibi hissediliyor. Gerçekten taşınmak için gerekli tüm bilgileri topladık. Olası tüm yeni yerler hakkında bilgiye sahibiz.“

Ancak her şey o kadar da kolay değil. Bürokrasiden ve yetkililerin harekete geçmemesinden şikâyet eden Coleen Swan, taşınmanın 100 milyon dolardan fazlaya mal olacağını belirtiyor. Bu, 400 kişi için çok büyük bir meblağ.