Kültür-Sanat

Hitit başkenti Şapinuva'daki kazılar Hitit Üniversitesi tarafından yürütülecek

Şapinuva, Hitit kral ve kraliçesinin ikamet yeri olarak biliniyor

07 Şubat 2019 18:26

Elvan Yılmaz

Hitit uygarlığının önemli kalıntılarının bulunduğu Şapinuva’da kazı çalışmalarını bundan sonra Hitit Üniversitesi yapacak.

Daha önce Ankara Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Fakültesi tarafından kazı çalışmaları yapılan Şapinuva’ya giden Hitit Üniversitesi Rektör Prof. Dr. Reha Metin Alkan, Ortaköy Kaymakamı Murat Acar, Ortaköy Belediye Başkanı Taner İsbir, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Nurcan Baykam, Genel Sekreter Erdal Kanık ve Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim elemanları ile Şapinuva kazı bölgesine ziyarette bulundu.

Bir Hitit başkenti: Şapinuva

Geçmişte Anadolu’ya hakim olan ve güçlü oldukları dönemde çok daha geniş bir coğrafyaya hükmeden Hititlerin önemli merkezlerinden biri olan Şapinuva, Çorum’un Ortaköy İlçesi’nde yer alıyor.

Anadolu’da yaklaşık 600 yıl hüküm süren ve çok daha fazla bir süre bu topraklarda etkili olan Hititler döneminde Şapinuva ören yeri siyasi ve coğrafi konumu nedeniyle önemli bir merkez idi.

Büyük kral ve kraliçe Şapinuva’da ikamet etmiş ve burası bir dönem Hititlere başkent olarak işlev gördü. İdari görevi yanında o dönemde arınma ritüelleri burada yazılarak bütün Hitit dünyasına dağıtılmıştı. Ayrıca Şapinuva, Türkiye’de Hitit çivi yazılı tablet veren merkezler arasında tablet sayısı bakımından Boğazköy-Hattuşa’dan sonra ikinci sırada bulunuyor.

İlk defa 1989 yılında Çorum’da yüzey araştırması yapan Prof. Dr. Aygül Süel ve Mustafa Süel tarafından keşfedilen Ortaköy-Şapinuva ören yerinde ilk bilimsel kazı çalışmaları 1990 yılında Prof. Dr. Aygül Süel tarafından başlatıldı. 28 yıldır süren kazı çalışmalarında 4 bini aşan Hititçe, Hurrice ve Akadca çivi yazılı tablet açığa çıkartılmış ve bu tabletlerin Prof. Dr. Aygül Süel tarafından okunması sonucunda, Ortaköy kazı alanının Hitit dönemindeki adının Şapinuva olduğu anlaşıldı. Tabletlerle birlikte aralarında çok önemli ünik eserlerin de olduğu 3.000’e yakın arkeolojik eser Çorum Müzesi’ne kazandırılmış; ören yerinde çok sayıda dinsel, idari ve endüstriyel yapılar açığa çıkartıldı. Koruma altına alınan bu yapılar, bir açık hava müzesi niteliğinde. Şapinuva ören yerindeki bu çalışmalar, ulusal ve uluslararası akademik camiada Hitit arkeolojisine önemli katkı sağladı. Söz konusu kazı alanını keşfeden ve burada halen kazı çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Aygül Süel’in bir süredir Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nde öğretim üyesi olarak bulunmasına bağlı olarak, Şapinuva’da gerçekleştirilecek arkeolojik ve filolojik çalışmalar, bundan böyle T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının izinleri ile Hitit Üniversitesi adına yürütülecek. Şapinuva’da yapılacak arkeolojik kazılar mevzuat çerçevesinde imkânlar ölçüsünde üniversite tarafından desteklenecek.

Hitit Uygarlığı’na başkentlik yapmış olan Çorum’un arkeolojik alan yönünden oldukça zengin olduğunu ve Hitit Üniversitesi olarak arkeolojiyi çok önemsediklerini ifade eden Alkan, Hitit Medeniyeti’nin merkezi olan Çorum’un turizm potansiyeli açısından da büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirterek bu anlamda Ortaköy-Şapinuva Hitit kentinin büyük önem taşıdığını kaydetti. Ayrıca Hitit Üniversitesi’nin Arkeoloji Bölümü ve Çorum Müze Müdürlüğü tarafından yürütülen Alaca ilçesi, Örükaya kazısının da Çorum’un sahip olduğu kültürel mirasın tarihsel devamlılık arz etmesi yönüyle ve turizm destinasyonuna sağlayacağı katkı nedeniyle büyük önem arz ettiğinin altını çizdi.

Üniversite bünyesinde yer alan Arkeoloji Bölümü ve Hitit Uygarlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin Çorum’un sahip olduğu kadim kültür mirasının anlaşılmasında, korunmasında, sorumluluk bilincinin oluşturulmasında ve gelecek nesillere doğru bir şekilde aktarılmasında önümüzdeki dönemde çok daha önemli rol oynayacağına inandığını söyleyen Rektör Prof. Dr. Alkan, “Şapinuva kazısının adı Hitit olan üniversite adına yapılmasının son derece önemli, anlamlı ve sorumluluk gerektiren bir gelişme olduğunu ve yapılacak çalışmalarla Çorum’un mevcut potansiyeli ile turizm alanında öne çıkacağına inandığını” belirtti.