CHP Adana Milletvekili Elif Doğan Türkmen'in istifasına yol açan 1,2 milyon liralık haberleşme faturası TBMM'deki diğer vekillerin harcamalarını da gündeme getirdi. 23 Başkanlık Divanı üyesi, 11 TBMM Grup Başkanvekili ve 18 İhtisas Komisyonu Başkanı olmak üzere tam 52 kişinin faturalarına 2 maaş sınırlaması uygulanmıyor. TBMM Başkanı ve 4 başkanvekili, iki maaş sınırı olan 31 bin liranın çok altında kaldığı belirtildi.
Hürriyet'in iddiasına göre milletvekillerinin harcamaları ne kadar?
Kulis haberi şöyle:
TBMM üyelerinin seçmenlerle iletişimi önemlidir. Ankara’ya gelen seçmenleri, Meclis Üyeler Lokantası’nda ağırlama, bayramlarda, kandillerde kutlama amacıyla SMS, kartpostal gönderme gibi detaylar hayati öneme haizdir.
TBMM, bu nedenle üyelerinin (milletvekillerinin) bu hizmetlere daha ucuza erişebilmesi için her türlü önlemi alır. Örneğin, üyeler lokantasındaki fiyatlar piyasanın çok altındadır. Dışarıda 10 TL ödeyeceğiniz bir yemek, TBMM lokantasında 2.5 liradır. Böylece her ay binlerce seçmenini ağırlayan bir TBMM üyesinin yemek faturaları cep yakıcı olmaktan çıkmış oluyor.
Vekillere 2 maaşlık bütçe
İletişim hizmetlerinde de durum benzer. TBMM, her üyesi için yılda iki maaş tutarında, yani 31 bin TL iletişim bütçesi ayırır ve ‘Bunun üstüne çıkılırsa siz ödersiniz’ der. Milletvekilleri bu limiti aşmasın diye de attıkları SMS’lerin, gönderdikleri mektupların daha ucuza mal olması için özel anlaşmalar imzalanır. Mesela, TBMM’nin yaptığı son anlaşmaya göre, herhangi bir vatandaş bir SMS gönderdiğinde ne öderse, milletvekili aynı hizmet karşılığında bunun dörtte birini öder. Örneğin, vatandaş bir SMS’e 40 kuruş ödüyorsa, milletvekilinin bu hizmet karşılığında ödeyeceği rakam 10 kuruş olur. Yine TBMM’nin posta hizmetleri için yaptığı anlaşma, vatandaşların 88 kuruş ödediği bir ‘mektup gönderme’ hizmeti için milletvekilinin sadece 50 kuruş ödemesini öngörüyor. Yani vatandaş 100 mektup gönderdiğinde 88 lira, milletvekili ise 50 lira ödüyor. TBMM yönetimi bu şekilde milletvekillerinin hem iletişim harcamalarını iki maaşta sınırlama, hem de maliyetleri düşürerek bu sınır içinde daha çok insana ulaşabilme fırsatı yaratmayı amaçlıyor.
52 'sınırsız' kullanıcı
Bu arada iletişim harcamaları konusunda TBMM üyelerinin tamamı için iki maaş kısıtlaması uygulanmıyor. Bu uygulamadan muaf olan üyeler de var. Kimler mi? 23 Başkanlık Divanı üyesi (TBMM Başkanı, 4 TBMM Başkanvekili, 11 kâtip üye, 7 idare amiri), 11 TBMM Grup Başkanvekili ve 18 İhtisas Komisyonu Başkanı olmak üzere tam 52 kişi.
Peki bu uygulama ‘TBMM kurulduğundan beri böyle mi?’ diye baktık... Hayır! 1993’ten beri geçerli. Dayanağı da Hüsamettin Cindoruk’un TBMM Başkanı olduğu dönemde, 4 Mart 1993’te yapılan bir Başkanlık Divanı toplantısında alınan karar.
O dönem, yöneticilerin bu konudaki harcamalarının normal üyelerden fazla olduğunu savunan divan üyeleri, TBMM yöneticilerinin harcama sınırlarını kaldırmak istemiş ve karar verici kendileri olunca bu kararı almak zor olmamış.
Katip üyeler çok sevmiş
Durumu bir haftadır tartışılan CHP’li Elif Doğan Türkmen de Başkanlık Divanı’nda kâtip üye olması nedeniyle ‘sınırsız iletişim’ hakkına sahip olanlar arasındaydı. Dün istifa etti ve o da artık 2 maaş sınırlamasına uyacak.
Sınırsız iletişim harcaması hakkına sahip olanların bir yılda ne kadar harcadığını gösteren toplu bir liste yok. Ankara Kulisi ekibi hepsini tek tek araştırdığında şu tabloyla karşılaştı:
- TBMM Başkanı ve 4 başkanvekili, iki maaş sınırı olan 31 bin TL’nin çok altında kalmışlar.
- Ulaşabildiğimiz kâtip üyeler arasında sadece MHP’li kâtip üye Sait Açba 31 bin TL’nin altında kalmış (13 bin TL). Diğerleri 31 bin TL olan normal milletvekili sınırının üzerine çıkmışlar. Öyle anlaşılıyor ki ‘sınırsız iletişim hakkı’nı en çok kâtip üyeler sevmiş.
- İdare amirlerinden AK Partili Erdoğan Özegen’in ne kadar harcadığını öğrenmek mümkün olmadı. Geri kalan idare amirlerinden sadece AK Partili Orhan Karasayar 31 bin TL’yi aşmış. Diğerleri bu rakamın çok altında kalmış.
- Grup başkanvekillerinden AK Partili Mehmet Muş ile Bülent Turan’ın iletişim faturasını öğrenemedik. Geri kalan grup başkanvekillerinden sadece CHP’li Özgür Özel ile Haluk Koç 31 bin TL’nin üzerine çıkmış.
Son olarak 100 bin TL’nin üzerine çıkan bazı kâtip üyelere sorduk: “Faturanız neden bu kadar yüksek?” Hepsinden aynı yanıtı aldık: Mektuplar yüzünden.
Meclis bürokrasisine de teyit ettirdik. Bir kâtip üye örneğin ramazan ayında 200 binden fazla mektup gönderince, TBMM, 100 bin TL’lik bir faturayla karşılaşıyor. GSM operatörleri sınırsız paketleri sabit fiyatlara sattığından telefon ve SMS faturaları sınırların çok altında kalıyor.
Sözün özü şu: Eskiden yazanlar mektubun ucunu yakardı. Bu kez mektuplar siyasetçilerin ceplerini yakıyor...