Selma KUNAR/ANTALYA, (DHA)- KÜLTÜR ve Turizm Bakanlığı\'nın girişimleri sonucu 2003-17 yılları arasında 4 bin 314 kültür varlığının Türkiye\'ye iadesi sağlandı. Son olarak Herakles Lahdi İsviçre\'den Antalya\'ya getirildi. Fransa, İngiltere, Danimarka ve ABD ile iadesi istenen 56 kültür varlığına ilişkin dosyanın müzakereleri sürüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı\'nın yurt dışına kaçırılan kültür varlıklarının iadesiyle ilgili çalışmalar sürüyor. Halen Fransa, İngiltere, Danimarka, ABD\'ye kaçırılan kültür varlıklarıyla ilgili 56 dosyanın görüşmeleri devam ediyor. İadesi istenen eserlerin Danimarka David\'s Samling, Fransa Louvre Müzesi ve ABD Bowling Green Üniversitesi\'nde bulunduğu ifade edildi. 56 iade dosyası içerisinde bir kısım dosya için karşı ülkelerle müzakerelerin olumlu zeminde sürdürüldüğü, bir kısım dosya için karşı tarafın müzakereye yanaşmaması nedeniyle ilerleme sağlanamadığı belirtildi.
İADE SÜRECİ HASSAS BİR SÜREÇ
Çoğunlukla diplomatik ilişkiler, ikili görüşmeler ve kimi zaman da hukuki yollara başvurulması suretiyle sürdürülen eser iade süreçlerinin, ortaya çıkan yeni bulgular, değişen koşullar ve algılardan etkilenebilen hassas süreçler olduğu vurgulanırken, konuyla ilgili büyük bir dikkat, titizlik ve mahremiyet gerektiği belirtildi.
Eser iade süreçlerinin uzun soluklu çalışmalar olduğu, ilgili ülke nezdinde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan girişime başlangıçta olumsuz yaklaşan bir kurumun, zaman içinde yeni bulgular, değişen koşullar ve algılarla olumlu tavır sergileyebildiğine dikkat çekildi. İade isteminde bulunulan bazı eserlerin bağımsız kurum ve kuruluşların uhdesinde olduğu hallerde, ilgili kurum tarafından sergilen tavır ve tutumun doğrudan bir devletin resmi görüşünü yansıtmayabildiğine de dikkat çekildi.
\"ÇALINTI ESERİ SERGİLEMEK ETİK DEĞİL\"
Antalya Rölöve ve Anıtlar İl Müdürü Cemil Karabayram, yurtdışına kaçırılan tarihi eserlerin iadesi için Kültür ve Turizm Bakanlığının ciddi çalışmalar yaptığını kaydetti. Bu girişimler sonunda son olarak Herakles lahdinin Antalya\'ya getirildiğine değinen Karabayram, \"Her eserin mutlaka ait olduğu topraklarda sergilenmesi gerekir. Bu sanat etiği açısında da böyledir. Çalıntı bir eseri kültür varlığı olarak sergilemek yanlıştır, etik değildir. Kültür ve Turizm Bakanlığımız şu 56 dosya üzerinde yoğun mesai harcıyor. İnanıyorum ki çalınan diğer eserlerimiz de ait olduğu bu topraklara gelecek\" dedi.
SON OLARAK HERAKLES LAHDİ İADE EDİLMİŞTİ
Antalya\'daki Perge Antik Kenti\'nden yurt dışına kaçırılan ve İsviçre\'de ele geçirilen Herakles lahdi, geçen yıl Türkiye\'ye getirilerek Antalya Müzesi\'nde yerini almıştı. Türkiye\'den 50 yıl önce kaçırılan ve İsviçre\'de bulunan Roma dönemine ait, üzerinde \'Herakles\'in 12 işi\'nin tasvir edildiği lahit, M.S 2\'nci Yüzyıl\'a tarihleniyor. Roma dönemine ait lahit 235 santimetre boyunda, 112 santimetre genişliğinde ve 3 ton ağırlığında.