T24 - Geceleri aniden yemek yeme isteği duymak, uykudan kalkıp kontrol dışı atıştırmak ve bunları ancak sabah hatırlamak yemek yeme bozukluğunun dışında psikiyatrik bir sorunun da habercisi olabiliyor.
Obezitenin çeşitli tıbbi nedenlerle oluşabildiği gibi, altta yatan psikiyatrik bir bozukluğun belirtisi olarak ele alınması gerektiğini ifade eden Özen, yememe, yediklerini çıkartma, adet dönemi problemleri, zayıf olmasına karşın takıntılı bir biçimde sürekli zayıf kalma isteği ve bununla ilgilenme gibi belirtilerin ''anoreksiya nervoza'' ve ani, aşırı, tıkınırca yeme atakları, bunun yanında yine kilosunu koruma çabaları gibi belirtileri olan ''blumia nervoza'' diye isimlendirilen psikiyatrik yeme bozuklukları olduğunu belirtti. Özen, her ikisi de özellikle gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde ve daha çok genç kadınlarda görüldüğünü vurguladı.
Gece yeme bozukluğunun da psikiyatrik durumla ilgili olduğuna işaret eden Özen, ''Gece yeme bozukluğunda kişi günlük yiyeceği gıda miktarının en az yüzde 25'ini akşam yemeği öğünü sonrası alır. Bu aşırı yeme atakları, bazen gece uykudan aniden uyanarak atıştırma şeklindedir. Mutfağa gitme, yemeği yeme dönemleri sabah hatırlanır, yani kişi uykulu olmasına karşın uykuda ya da rüyada değildir'' diye konuştu. Özen, gece atıştırma arzusunun aniden geldiğini ve karşı konulamadığını ifade ederek, şöyle devam etti:
Genellikle ele ne geçerse yenilir. Özellikle karbonhidratlı gıdalar kısa sürede tüketilir. Gece, bu kadar iştahlı olan kişiler gün içinde neredeyse hiç açlık hissetmezler. Özellikle akşam olduğunda ya da geceleri kendilerini daha sıkıntılı ve mutsuz hissederler. Bazen de bu durumdan kurtulmak için veya uyuyabilmek için atıştırmaları gerektiğine inandıklarından, akşamları mutfaktan çıkamaz ya da abur cubur yemeyi bırakamazlar.
Gece yeme bozukluğu olan kişiler genelde genç yetişkindir. Anoreksiya ve blumia nervoza daha çok kadınlarda görülürken, gece yeme bozukluğu her iki cinste de görülebilir. Obezlerde daha sık görülür ve bu durumun kendisi de obeziteye neden olur. Aynı zamanda insülin direnci oluşturarak diyabete zemin hazırlayabilir. Uyku kalitesini olumsuz etkileyen bir durumdur ve kişide uyku düzeni bozukluğu, gündüz uykululuk, yorgunluk, dikkat dağınıklığı ve unutkanlık, iş performansında düşme, depresyona neden olabilir.
Gece yemek yeme bozukluğu nasıl tedavi edilir?
Kişide gece yeme bozukluğu olduğu düşünüldüğünde ayrıntılı bir psikiyatri değerlendirme yapılması gerektiğini vurgulayan Özen, kişinin diğer yeme bozuklukları olup olmadığına, depresyon, madde kullanımı, dürtü kontrol bozukluğu, uyku bozukluğu bulunup bulunmadığına bakıldığını söyledi.
Muayenede, kişide bu durumun kaygı yaratıp yaratmadığının, endişe verip vermediğinin ve yaşamını nasıl etkilediğinin iyi değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Özen, ''Gece yeme bozukluğu, psikiyatrik tedavide başarılı sonuçlar veren, ancak tekrarlamaları olabilen bir durumdur. Genel tıbbi değerlendirme sonucu dahili sorunlar (diyabet, lipid yüksekliği gibi) varsa bunlar ilgili birimlerce tedavi edilir'' dedi.
Özen, yeme atakları önlenemediğinde, yeme davranışı düzenlenemediğinde ve eşlik eden psikiyatrik tablo tedavi edilmediğinde kilo kaybının sağlanamayacağını söyledi. Özen, gece yeme bozukluğu tedavisinde mutlaka hekim tarafından önerilen ilaçların kullanılması gerektiğini ve psikoterapinin yararlı olduğunu söyledi.