Fransa Çevre Bakanı Segolene Royal önümüzdeki beş yılda bin kilometre uzunluğundaki karayolunun foto voltaj panelleriyle kaplanıp güneşten enerji üreten yollar yapılacağını açıkladı.
Karayollarını koyu renk güneş panelleriyle kaplayıp elektrik enerjisi üretmek geleceğin vizyonu olabilir mi, yoksa kurgu bilimcilerin uydurması mı?
Bu yöntem daha önce Hollanda'da denenmiş ve 70 kilometrelik bisiklet yolundan bir hanenin yıllık enerji ihtiyacını karşılayacak miktarda (3 bin kilovat saat) elektrik üretilmişti.
Bu her yerde yolların altın ile değil ama güneşin altın rengindeki ışığını elektrik enerjisine dönüştüren panellerle kaplanabileceği anlamına mı geliyor?
Neden solar karayolu?
Hedef karayollarını, otoparkların ve sınai alanların güneş panelleri döşemeye elverişli hale getirmek. Almanya'daki yollar için ilk dayanıklı panelleri üreten Solmove şirketinin genel müdürü Donald Müller-Judex, “Bu proje için yolları kullanırsak, doğal alanları ve tarlaları panellerle örtmeye gerek kalmaz”, diyor.
Avrupa Birliği ülkelerindeki karayollarının toplam uzunluğu 10,5 milyon kilometreyi buluyor. Almanya'da güneş enerjisinden elektrik üretmede kullanılabilecek yolların uzunluğu ise 650 bin kilometre.
Fransa hükümeti solar yolları ‘pozitif enerji' girişimi çerçevesinde ve özel hanelerin enerji ihtiyacını karşılamak amacıyla gündemine aldı.
Yolları ‘elektrik santraline' dönüştürmek mümkün mü?
Gölgeleme randımanı düşüreceğinden, araç trafiğinin yoğun olduğu yollar solar panellerle kaplanmaya uygun bulunmuyor.
Enerji dönüşümünü konu alan ‘Energy Switch' adlı kitabın yazarı Craig Morris bu problemin bütün yollar için söz konusu olabileceğini belirterek, ‘Gölge güneş enerjisinin baş düşmanıdır. Üzerinden taşıt geçen her yol gölge yapar”, diyor.
Bu sözlere katıldığını söyleyen Müller-Judex ancak bu projenin otoyollar değil de köyleri birbirine bağlayan dar yollarla sanayi sitelerine uygun olduğunu belirterek, “Araç trafiğinin az, güneşin ise bol olduğu yollarla meydanlardan önemli miktarda elektrik elde edilebilir”, diyor.
Solar karayollarından ne kadar elektrik alınabilir?
Fikir oldukça yeni olduğundan önce küçük çaplı projelerde denenmesi gerekiyor. Fransız yetkililer, “Bin kilometrelik yolu solar panellerle kaplarsak, nüfusun yüzde 8'ine tekabül eden 5 milyon kişinin yıllık enerji ihtiyacını karşılarız”, diyorlar.
Müller-Judex solar kara yollarının güneş parkları kadar verimli olamayacağını ancak kilometre başına yılda 100 kilovatlık elektrik üretilebileceğini hesaplamış. Alman uzman 30 metrekare genişliğindeki alandan kazanılacak enerjiyle bir elektrikli otomobilin yılda 11 bin kilometrelik mesafe kat edebileceğini belirtiyor.
Morris ise onun kadar iyimser değil. Yatay döşenen panellerden, 30 derecelik eğimle damlara döşenen paneller kadar verim alınamayacağını söylüyor.
Dezavantajları
Yol panellerinin temiz tutulması ve araçların ağırlığına dayanıklı olması gerekiyor. Morris cam panellerin sürüş için elverişli olmadığını ve farklı çözümler üzerinde durulması gerektiğini hatırlatıyor.
Fransa'daki karayollarını kaplayacak olan Colas şirketi, birden fazla kattan oluşan hücre yerleştirilmiş özel kaplama geliştirmiş. Bu malzemenin en önemli özelliği dayanıklı ve lastiğin kavramasına uygun olması. Panellerin temiz kalması için geliştirilen özel kimyevi madde ise kir zerreciklerini tahrip ediyor ve panellerin yağmur suyuyla temizlenmesini sağlıyor.
Maliyet düşecek
Yol panellerinin metrekaresinin 200Euro'ya çıkması bekleniyor. Tahminlere göre maliyet zamanla çatı panelleri seviyesine kadar inecek.
Craaig Morris ileri solar enerji projesinin başarısızlığa uğramasının diğer yenilenebilir enerji projeleri üzerinde olumsuz etki yapabileceği uyarısında bulunuyor. Müller-Judex ise ekonomik bakımdan yararlı olması halinde bu iddialı projenin desteklenmesi gerektiğini ve Almanya'da hızla gelişen çatı kaplamalarına da önceleri ‘proje denemesi' gözüyle bakıldığının unutulmaması gerektiğini söylüyor. Alman uzman konsepti her geçen gün biraz daha olgunlaştırdıklarını ve yakın gelecekte mükemmel bir malzemeye sahip olacaklarını sözlerine ekliyor.