Yaşam

Farelerde cinselliği 'aşk hormonu' belirliyor

Farelerde cinsel davranışları, 'oksitosin' adlı hormona tepki veren çok az sayıdaki sinir hücresinin belirlediği keşfedildi

14 Ekim 2014 17:55

Melissa Hogenboom / BBC Türkçe

Fareler üzerinde yapılan bir deneyle, yakın sosyal ilişkilerde önemli rol oynadığı zaten bilinen ve "aşk hormonu" diye anılan oksitosinin, ilişkiler üzerinde daha önce bilinmeyen başka bir etkisi gözlendi.

Cell (Hücre) adlı bilim dergisinde bulguları yayımlanan uzmanlar, bu sinir hücreleri (nöronlar) bloke edildiğinde farenin oksitosine hiç bir tepki göstermediğini, sekse ilgisini kaybettiğini ortaya çıkardı.

Söz konusu sinir hücreleri beynin kişilik, öğrenme ve sosyal davranışlarla ilgili kısmı olan prefrontal (alın) korteksi içinde bulunuyor.

Araştırmaya göre, oksitosin hormonu yokluğunda ya da bundan etkilenen sinir hücreleri bloke edildiğinde, dişi fareler cinsel olarak faal oldukları östrüs dönemlerinde çiftleşmeye ilgilerini kaybediyorlar.

 

Dişiler daha çok etkileniyor

 

Bu faktörler, dişi farelerin bedensel döngülerinin başka dönemlerinde ise erkek farelere karşı davranışlarını değiştirmiyor.

Araştırmanın sonuçlarını kaleme alanlardan New York Rockefeller Üniversitesi öğretim üyesi Nathaniel Heintz, "Bu kadar önemli bir etkiye bu kadar az sayıda hücrenin yol açması çok ilginç" diyor.

Dr. Heintz, "Bu hormon farklı durumlarda farklı işlevler görüyor. Bu örnekte, prefrontal korteksi etkiliyor ve dişi farede sosyal ve cinsel davranışları belirleyici bir rol oynuyor.'' diyor.

Araştırma ekibi, alın bölgesindeki söz konusu sinir uçlarının başka sinir hücreleriyle etkileşimini bir tür toksin kullanarak bloke etmiş ve az sayıdaki sinir hücresinin davranışsal etkisini gözlemlemek böylece mümkün olmuş.

 

İnsanlarda da benzeri olabilir

 

Dr. Heintz "Bu tür devreler insanlar da dahil, fareler dışındaki türlerde de benzer şekilde çalışıyor olabilir. Deney bu bakımdan büyük önem taşıyor" dedi.

Araştırma dişilerdeki sinir hücrelerinin oksitosin hormonuna erkeklerden daha fazla tepki gösterdiğini ortaya koydu.

Edinburg Üniversitesinin deneysel fizyoloji bölümünden Profesör Gareth Leng, bu çalışmayı çok ilginç buluyor.

Leng, "Bu deneyler oksitosin alıcılarının beynin farklı bölgelerinde bulunabildiğini ve farklı sosyal davranışları etkilediğini ortaya koyuyor. Görünen o ki, oksitosin farklı sinir hücresi gruplarının birbiriyle iletişimini etkileyebiliyor, fiilen sinir devrelerinin işlevini değiştirebiliyor" dedi.

Oksitosin hormonu doğum sırasında da salgılanıyor ve annenin bebeğiyle bağını güçlendiriyor.