Uzmanlar, kurban etlerini buzdolabında büyük parçalar yerine kıyma, kuşbaşı, biftek gibi ayırarak saklanmasını öneriyor. Bu sayede sadece kullanmak istediğiniz kadarını çözdürürsünüz. Çözdürülen etlerin tekrar dondurulması ise besin zehirlenmesine neden olur.
Diyetisyen Müge Başer, kurbanla birlikte sofralarda artan kırmızı etin daha sağlıklı tüketilmesi için şu önerilerde bulundu:
Küçük porsiyonlar halinde yiyin
Kırmızı et, biyolojik değeri yüksek, iyi kaliteli bir protein kaynağı olmanın yanında demir, çinko, fosfor, magnezyum gibi mineraller ve öncelikle B12, B6, B1, niasin ve A vitamini gibi vitaminleri, antioksidan olan koenzim Q 10’ u içerir. Ancak yapısında bulunan yüksek miktardaki doymuş yağ, kandaki kolesterol ve yağ seviyesini yükseltir. Dolayısıyla kırmızı eti ne kadar, nasıl, neyle birlikte tüketileceğini bilmek, uygun hazırlama, pişirme ve saklama yöntemlerini uygulamak çok önemli.
Kurban bayramında sağlığınızın olumsuz etkilenmesini istemiyorsanız:
Et yemeklerini küçük porsiyonlar halinde yerseniz, kısa sürede fazla miktarda doymuş yağ almamış olursunuz. Özellikle kilo vermeye çalışıyorsanız, kalp-damar hastalığınız, diyabet, hipertansiyon, mide rahatsızlığı gibi sağlık problemleriniz varsa ve yaşınız 50’nin üzerindeyse bayram süresince hastalıklarınıza özgü diyetinize devam edin.
Eğer kurban etinden yemek istiyorsanız yağları önceden ayrılmış haşlama öncelikli olmak kaydıyla, ızgara, buğulama veya fırında pişirilmiş, ortalama 90-120 gram (ortalama avuç içi boyunda, bir parmak kalınlığında ) olarak yiyin.Taze et sert olduğu için pişirilmesi ve sindirimi zordur, hazımsızlık (özellikle mide ve bağırsak hastalığı olanlarda) yapabilir. Dolayısıyla etlerinizi uygun ortamlarda 1-2 gün bekleterek sertliğinin geçmesini bekleyin, böylece pişirmeye daha elverişli hale gelecektir.
Pişirme yöntemi önemli
Etin pişirilme yöntemleri biyoyararlığını etkilemesinin yanında etlerin uygun pişirilmesi ile ette olması muhtemel parazitlerin insana geçmesini de büyük ölçüde engeller. Yağda kavurma ve kızartma besin ögesi kayıplarının artmasına, fazla miktarda yağ alınmasına neden olur.
Bu nedenle haşlama, buğulama, ızgara, fırında pişirerek yiyin. Eti az suda haşlayarak, haşlama sularını dökmeyin. Izgara yaparken eti ateşle direk temas ettirmeyin. Etin ateşe yakın olması hem kansere neden olabilecek ögelerin oluşumuna neden olur, hem de B1, B2, folik asit gibi vitaminlerin kaybına yol açar. Etin hem içinin hem de dışının iyi pişmiş olması yararlıdır.
İlave yağ eklemeyin
Her ne kadar gurmeler ve et severler iyi bir etin az pişmiş yenmesi gerektiğini söyleseler de, tıbbi açıdan etlerin çiğ veya az pişmiş olması, eğer etler iyi muhafaza edilmediyse, besin zehirlenmelerine yol açabilir. Etin yüksek ateşte pişirilmesi ile dış yüzeyindeki proteinler birden katılaşarak iç kısma ısının ulaşmasını engeller. Dolayısıyla ızgarada pişirirken et ile ateş arasındaki mesafeyi eti yakmayacak şekilde ayarlayın.
Yüksek yağ içerdiğinden etle yaptığınız yemeklere ilave yağ eklemeden kendi yağıyla pişirin.
Unutmayın!
Et yemeklerini, C vitamini içerikli bir sebze yemeği veya bol yeşillikli bir salatayla tamamlarsanız bunlardaki C vitamini etteki demirin emilimini artırır.
Yemekle birlikte veya yemeğin hemen sonrasında koyu çay veya kahve içmeyin. Etteki demir emilimini engellememek için çay ve kahveyi yemekten en az 1 saat sonra için. İçecek olarak açık çay veya taze sıkılmış meyve sularını tercih edin. Günlük kahve tüketiminizi iki fincanla sınırlayın.
Sindiriminize yardımcı olması nedeniyle su içmeyi ihmal etmeyin.
Kavrulmuş etler, ciğer gibi sakatatların normalden daha fazla tüketilmesinin yanında bayramlara özgü şekerler, çikolatalar, elde açılan baklavalar, pastalar, börekler, yanlarında ikram edilen asitli içecekler, hazır meşrubatların da normalden daha fazla tüketilmesi sağlığı tehdit eder. Size ikram edilenlerin küçük porsiyonlarını tercih edin veya yarısını yiyin.
Kurban kesiminden sonra artan etleri buzdolabında büyük parçalar halinde saklamak yerine kıymalık, kuşbaşılık, pirzolalık, biftek gibi ayırarak saklarsanız kullanırken bunları sağlığınıza zararlı olabilecek bir şekilde tekrar tekrar eritip dondurmanıza gerek kalmaz. Çözdürülen etlerin tekrar dondurulması besin zehirlenmesine neden olabilir. Dondurulmuş etler kullanılmak istendiğinde buzdolabının alt kısmında çözdürülmelidir.
Çabuk çözdürmek için uygulanan oda sıcaklığında bekletme, kalorifer üzerinde çözdürme gibi yöntemler de besin zehirlenmesine neden olabilir.
Etler buzlukta -20 C ‘de birkaç hafta, derin dondurucuda ise -180 C ‘de üç ay süre ile saklanabilir.