T24 Haber Merkezi
Erzincan'ın İliç ilçesinde Anagold şirketine ait Çöpler Altın Madeni'nin bulunduğu geniş bir alanda, 13 Şubat saat 13.00 sıralarında toprak kayması meydana geldi. Madene kuş uçuşu 300 metre mesafede olan Fırat Nehri’ne doğru kayan devasa toprak yığınının, siyanür ve sülfürik asit ile yıkanmış malzemelerden oluştuğuna yönelik açıklamalar yapıldı. Söz konusu madene 2022 yılında siyanür sızıntısı nedeniyle en üst sınırdan çevreyi kirletme cezası kesilmişti. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, göçük altında 9 işçinin kaldığını açıkladı. İşçiler için olay yerine görevlendirilen ambulans sayısı 10’a, UMKE ekibi sayısı 3’e çıkarıldı. Siyanürlü olduğundan şüphe edilen toprakta, çıplak elle, koruyucu ekipmanlar olmadan çalışma yapıldığı görüldü.
Gece yarısı göçük alanından açıklama yapan Bakan Yerlikaya, Anagold şirketinin adını vermeden, "Erzincan İliç ilçemizdeki bir maden ocağında çıkarılan cevherin konumlandırıldığı yığın liç alanında yamaç üzerinde önce kayma ve sonra çok hızlı akma şeklinde çok hızlı bir kütle hareketi meydana gelmiştir. Hareket, yaklaşık 200 metre yüksekliğe sahip bir yamaç boyunca oldu" dedi. Yerlikaya, "Kayan kütlenin toplam hacminin -şimdilik- 10 milyon metreküp olduğu ve bu kütlenin 800 metre hareket ettiği ve hareket hızının saniyede 10 metre olduğu öngörülüyor. İlk belirlemelerimize göre, maalesef 9 işçimiz kayan kütlenin altında kaldı, arama kurtarma çalışmalarımız devam ediyor" bilgisini verdi.
Anagold Maden'de (İliç'te) çalışan bir işçi, T24'e aktardığı bilgilerde her vardiyada 400 işçi çalıştığını belirterek, "Biz burada üç vardiya çalışıyoruz. Her vardiyada 400 işçi var. Bizim vardiyamız bittiğinde 'Olay var' deyip saat 13:30 gibi haber verdiler. Görüntülerin arka tarafında da kayma var. Gördüğünüz topraklar siyanürlü" dedi.
Altın madenlerine karşı mücadele eden Sedat Cezayirlioğlu ise T24'e Çöpler'de daha önce de siyanür sızıntısı olduğunu aktararak, "Daha önce de siyanür sızıntısı olmuştu. Erzincan'ın İliç ilçesi Çöpler Köyü'nde 2010 yılından bu yana faaliyet yürüten Anagold (SSRMining+Lidya Madencilik) firmasının altın arama maden sahasındaki siyanür sızıntısı raporlara konu olmuştu, cezalar verilmişti. Avukatlar ve meslek odaları bununla ilgili yetkililerin yargılanmasını talep etmişti" dedi.
Şirketin, tüm itirazlara rağmen Murat Kurum’un Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olduğu dönemde kapasite artırımına gittiği ve maden hakkında “ÇED raporuna gerek yok” kararı verildiği ortaya çıktı.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise açıklamasında "siyanür" yerine "malzeme" kelimesine yer vererek, "Toprak kaymasının hemen ardından Bakanlığımız merkez ve İl müdürlüğümüz Denetim Ekiplerini bölgeye ivedilikle sevk ettik. Toprak kayması sırasında akan malzemenin Fırat Nehri'ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi'nin Fırat Nehri'ne ulaştığı menfezin kapaklarını kapattırdık" dedi.
Bölgeye giden Binali Yıldırım, siyanür endişesiyle ilgili, "Bu konuda da özellikle ben arkadaşlara sordum. Aslında bu ayrıştırma yapılan kimyasal ayrı bir yerde depolanıyor. Kayan yer açık kazının yapıldığı yerden çıkarılan ve madenin ayrıştıktan sonra yığılan toprak kayıyor. Bu toprakta olmadığı düşünülüyor ama 'ola ki zehirleyici bir madde olabilir' diye, binde bir ihtimal bile olsa arkadaşlar membranla tedbir alıyor" diye konuştu.
Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı olduğu dönemde İliç Altın Madeni soruşturması açan İlhan Cihaner ise madende yaşanan faciaya ilişkin olarak yaptığı değerlendirmede, "Erzincan’daki altın madeni kuruluşundan itibaren şaibeli. Örneğin bir siyasiyi kendisine ortak ederek işlerinin 'yolunda gitmesini' sağladı. Bu şirketin ortakları siyaseten güçlü isimlerden seçilmiş" dedi.
Anagold Madencilik'ten açıklama
Anagold Madencilik göçükle ilgili şu ifadeleri kullandı:
"Anagold Çöpler Altın Madeni işletmemizde, 13 Şubat Salı günü saat 14:28 sularında yığın liç alanımızda meydana gelen kaymadan duyduğumuz büyük üzüntüyü paylaşmak isteriz. Yaşadığımız bu zorlu süreçte en önemli önceliğimizin, çalışanlarımız ve yüklenicilerimizin sağlık ve güvenliği olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz.
Yaşanan bu elim olayın hemen akabinde bölgedeki çalışanlarımızla ivedilikle iletişime geçerek, acil durum planımızı devreye aldık ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bilgi verdik. Anagold acil durum müdahale ekipleri ve AFAD birimlerine yapılan acil bilgilendirmeden hemen sonra, olayın meydana geldiği bölgede gerekli güvenlik önlemleri alınırken, tüm müdahaleler için hızlıca aksiyona geçildi. Tüm faaliyetlerinde çalışan sağlığı ve güvenliğini merkeze alan bir kuruluş olarak bu zor zamanlarda da hem çalışanlarımız hem de paydaşlarımız ile birlik ve beraberlik içinde hareket edeceğiz. Yaşanan bu elim olayın etkilerini en aza indirmek için gerekli tüm adımları atmaya devam ederken, olayın ivedilikle açığa kavuşturulması için tüm imkanlarımızı seferber edeceğiz. Şeffaflık ilkemiz kapsamında gerekli merciler ve kamuoyunu gelişmelerle ilgili sürekli bilgilendireceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz."
Vali açıklama yaptı, bölgeye gitti
Erzincan Valisi Hamza Aydoğdu, toprak kaymasının ardından bölgeye hareket etti. Aydoğdu, AA muhabirine, bölgedeki çalışmaları takip ettiğini belirterek, "Toprak altında kalanlar var, sayı net değil. Arama kurtarma çalışmalarımız başladı." dedi.
"10-15 ölü olduğu söyleniyor"
T24'e konuşan Erzincan CHP İliç İlçe Başkanı Mesut Güz, "İçeriye kimseyi almıyorlar. Ailelerden arayan çok. Şu anda 10-15 ölü olduğu söyleniyor ailelerin tespitiyle... Benim de yakınlarım ben de onlara ulaşamıyorum" dedi.
Adalet Bakanı'ndan açıklama: 4 Cumhuriyet savcısı görevlendirildi
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, "Erzincan'ın İliç ilçesinde maden sahasındaki toprak kayması ile ilgili İliç Cumhuriyet Başsavcılığınca adli soruşturma başlatılmış olup 4 Cumhuriyet savcısı görevlendirilmiştir." açıklamasını yaptı.
Daha önce de sızıntı olmuş; kovuşturmaya yer yok kararı verilmiş
Altın madenlerine karşı mücadele eden Sedat Cezayirlioğlu, T24'e Çöpler'de daha önce de siyanür sızıntısı olduğunu aktardı. Cezayirlioğlu, şunları söyledi:
"Daha önce de siyanür sızıntısı olmuştu. Erzincan'ın İliç ilçesi Çöpler Köyü'nde 2010 yılından bu yana faaliyet yürüten Anagold (SSRMining+Lidya Madencilik) firmasının altın arama maden sahasındaki siyanür sızıntısı raporlara konu olmuştu, cezalar verilmişti. Avukatlar ve meslek odaları bununla ilgili yetkililerin yargılanmasını talep etmişti."
Avukat Ümit Altaş ise sızıntı ile ilgili suç duyurularına dair 'kovuşturmaya yer yok' kararı verildiğini söyledi.
TIKLAYIN - TMMOB Başkanı Türkkolu: "Göçük altında kalan madenciler, resmi rakamın 5 katı"
"Liç yöntemiyle altın çıkarıldığı için siyanürlü yığın kaydı"
Eski CHP Milletvekili ve avukat İlhan Cihaner ise "toprak kaymasının" neden olduğuna ilişkin olarak şu açıklamayı yaptı:
"Toprak kayması derken sanki normal toprak kayması gibi anlaşılabilir. Orada liç yöntemiyle altın çıkarıldığı için siyanürlü yığın kaymış."
Liç yöntemi nedir?Liç yöntemi, geçirimsiz bir zemin (asfalt, plastik vb.) üzerinde hazırlanan bir yığın üzerine uygun bir çözücü gönderilerek (yağmurlama, boru ağı vb. sistemlerle) kazanılması düşünülen bileşeni çözeltiye alma işlemidir.
|
İliç Hastanesi alarm durumunda
T24'ün bölgedeki sağlık personelinden aldığı bilgiye göre, İliç'teki devlet hastanesi alarm durumuna geçti. Ancak hastane küçük ve uzman doktorların sayısı yetersiz olduğu için ağır vakaların çevre hastanelere nakledilmesi bekleniyor.
"Görüntülerin arka tarafında da kayma var"
Anagold Maden'de (İliç'te) çalışan bir işçi, T24'e aktardığı bilgilerde her vardiyada 400 işçi çalıştığını belirterek şunları söyledi:
"Biz burada üç vardiya çalışıyoruz. Her vardiyada 400 işçi var. Bizim vardiyamız bittiğinde 'Olay var' deyip saat 13:30 gibi haber verdiler. Görüntülerin arka tarafında da kayma var. Gördüğünüz topraklar siyanürlü. Çünkü arama yapılanların stokları bu topraklar. Genelde o bölgede kamyon, dozer, kepçe kullanan arkadaşlarımız çalışıyordu. Hiç kimse alınmıyor bölgeye. Sadece ambulanslar gidip geliyor ve AFAD ekipleri var."
"Malzemenin Fırat Nehri'ne ulaşmaması için menfezleri kapattık"
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan Çöpler Altın Madeni'nde yaşanan faciaya dair ilk açıklama geldi. "Siyanür" kelimesine yer verilmeyen açıklama Bakanlık, "Toprak kaymasının hemen ardından Bakanlığımız merkez ve İl müdürlüğümüz Denetim Ekiplerini bölgeye ivedilikle sevk ettik. Toprak kayması sırasında akan malzemenin Fırat Nehri'ne ulaşmasının engellenmesi amacıyla Sabırlı Deresi'nin Fırat Nehri'ne ulaştığı menfezin kapaklarını kapattırdık" açıklamasını yaptı.
Yerlikaya: 9 işçimizin göçük altında kalmış olduğunu değerlendiriyoruz
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Erzincan İliç'te Çöpler Altın Madeni'nde meydana gelen maden faciasına ilişkin olarak, "Bugün saat 14.28’de Erzincan İli İliç ilçesinde bir maden ocağında meydana gelen göçükte ilk belirlemelere göre 9 işçimizin göçük altında kalmış olduğunu değerlendiriyoruz. Olay bölgesine AFAD İl Müdürlüklerinden, Erzincan JAK, Erzincan TSK ve Erzincan Gönüllülerinden olmak üzere toplam 400 personel görevlendirilmiştir. Göçük altındaki işçilerimize ulaşmak için çalışmalarımız başlamış ve devam etmektedir. Gelişmelerden kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğiz" açıklamasını yaptı.
3'üncü Ordu Komutanlığı, kurtarma çalışmalarında: Çıplak elle çalışma yapıldı
Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Erzincan'daki maden ocağında meydana gelen toprak kayması sebebiyle yürütülen arama kurtarma çalışmalarına, 3'üncü Ordu Komutanlığının da destek verdiğini bildirdi. Siyanürlü olduğundan şüphe edilen toprakta, çıplak elle, koruyucu ekipmanlar olmadan çalışma yapıldığı görüldü
TIKLAYIN - CHP'den Bakan Tunç'a maden tepkisi: Soruşturmaya önce Murat Kurum'dan ve kendinizden başlayın
Başaran Aksu: Dinamit patlatmalarının da etkisiyle siyanürlü liç sahası çöküyor
Bağımsız Maden İş Sendikası'ndan Başaran Aksu, Çöpler Altın Madeni'nden işçilerle görüştüğünü aktararak, "Kurtarma çalışmalarına 250 işçi kardeşimiz göçük alanın yukarıdan aşağıya kazma kürek tarıyor 2 saat önce. Hiçbir canlılık belirtisine ulaşamıyorlar. 9 arkadaşımız göçük altında" dedi. Aksu, öğlen saatlerinde dinamit patlaması olduğunu ve bu nedenle siyanürlü liç sahasının çöktüğünü öne sürdü. Aksu, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Sabah işçi arkadaşlar çatlakları görmüş amirlerini uyarmışlar. Bir kaç küçük taşeron çalışanlarını çekmiş bölgeden. Ama çalışma devam etmiş. 12 gibi dinamit patlatmalarının da etkisiyle Siyanürlü Liç sahası çöküyor. 9 arkadaşımız göçük altında..
Kurtarma çalışmalarına 250 işçi kardeşimiz göçük alanın yukarıdan aşağıya kazma kürek tarıyor 2 saat önce. Hiçbir canlılık belirtisine ulaşamıyorlar. Az önce görüştüğümüz madenci kardeşlerimiz ayran içtik ama şiddeti baş ağrımız var dediler. Acilen doktora gitmelerini önerdim."
Maden ocağına giden Binali Yıldırım'dan "siyanür" açıklaması
Eski TBMM Başkanı ve Başbakanlardan Binali Yıldırım, Erzincan İliç'teki Çöpler Altın Madeni ocağında yaşanan toprak kaymasına ilişkin, "Alan, aşağı yukarı belli ama geniş bir alan. En az 300 dönümlük bir alan. Bir iki kepçeyle girilip alınacak bir şey değil. Milyon metreküp mertebesinde bir toprak hareketinden bahsediyoruz." dedi.
Yıldırım, toprak kaymasının meydana geldiği bölgeye gitti. Burada gazetecilere, saat 14.30 sıralarında büyük miktarda toprak hareketinin olduğunu söyleyen ve toprak kaymasının yayıldığı alanın birkaç yüz dönüm olduğunu ifade eden Yıldırım, "Yani yığma yapılan bölge, açık maden sahası. Açık maden sahasından yığma yapılan mahalin her iki tarafına doğru bir kayma var. Olay anından itibaren yapılan çalışmalar sonucunda büyük miktarda arkadaşların sahadan uzaklaştırıldığı ancak kaymanın olduğu istikamette hayli uzakta bulunan bir tarafta 8, diğer tarafta 1 çalışanımızın bu toprak hareketinden etkilendiği ve toprak altında kaldığı değerlendiriliyor. Sayı toplam 9 kişi, tespit bu yönde." diye konuştu.
Yıldırım, bölgenin kontrol altında olduğunu belirterek, çalışmaların yapıldığı alanın ışıklandırıldığını anlattı.
Ekiplerin çalışmalarına değinen Yıldırım, şöyle konuştu:
"Çevre ışıklandırması yapıldı. Termal cihazlarla sinyal alma, yani göçük altında olduğu tahmin edilen ve düşünülen arkadaşlara ulaşmak için gereken çalışmalar şu anda yapılıyor. Yoksa milyon metreküpe varan bir kütlenin her yerinde aramak hem zaman kaybıdır hem de sonuç almak çok kolay değildir. Bunlar yapıldıktan sonra noktasal bir şekilde madencilerimize, çalışanlarımıza erişmek için bütün ekipler, valimizin koordinasyonunda AFAD, UMKE, bakanlık görevlileri çalışmalarını sürdürecek. Tabi ki ümidimiz burada çalışan kardeşlerimizin ve hemşehrilerimizin sağ salim kurtarılmasıdır. Bunun için zamanla adeta yarışılarak olağanüstü bir gayret gösterilmekle beraber, olayın büyüklüğünü dikkate aldığımızda şartların bizden yana olmadığını söylemekte fayda var."
Yıldırım, siyanür iddialarına ilişkin ise "Bu konuda da özellikle ben arkadaşlara sordum. Aslında bu ayrıştırma yapılan kimyasal ayrı bir yerde depolanıyor. Orada herhangi bir şey yok, ne heyelan ne de başka bir hareket. Kayan yer açık kazının yapıldığı yerden çıkarılan ve madenin ayrıştıktan sonra yığılan toprak kayıyor. Bu toprakta olmadığı düşünülüyor ama 'ola ki zehirleyici bir madde olabilir' diye, binde bir ihtimal bile olsa arkadaşlar membranla tedbir alıyor." ifadelerini kullandı.
Toprak kaymasının meydana geldiği alanın büyüklüğünden bahseden Yıldırım, "Alan aşağı yukarı belli ama geniş bir alan. En az 300 dönümlük bir alan. Bir iki kepçeyle girilip alınacak bir şey değil. Milyon metreküp mertebesinde bir toprak hareketinden bahsediyoruz. Onun için de sabırla yoğun bir çalışma yapılması gerekiyor. Arkadaşlar da elde olan bütün imkanları sonuna kadar kullanarak bir an önce bu çalışanlarımıza ulaşmanın gayreti içindeler. Geçmiş olsun, ümit ederiz ki bir an önce canlarımıza erişiriz." dedi.
Bakan Koca'dan bilgilendirme
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın verdiği bilgiye göre, Erzincan İliç’te maden ocağında yaşanan toprak kayması sebebiyle toprak altında kalan 9 kişi için olay yerine görevlendirilen ambulans sayısı 10’a, UMKE ekibi sayısı 3’e çıkarıldı. Tam donanımlı Acil Müdahale Ünitesi kuruldu, 2 Acil Müdahale Aracı görevlendirildi.
Yerlikaya: Kayan kütlenin hacmi 10 milyon metreküp, 9 işçimiz bu kütlenin altında kaldı
Maden göçüğünden 14 Şubat gecesi saat 03.00'te son durum hakkında bilgi veren Yerlikaya, şunları söyledi:
"13 Şubat saat 14.28'te, Erzincan İliç ilçemizdeki bir maden ocağında çıkarılan cevherin konumlandırıldığı yığın liç alanında yamaç üzerinde önce kayma ve sonra çok hızlı akma şeklinde çok hızlı bir kütle hareketi meydana gelmiştir. Hareket yaklaşık 200 metre yüksekliğe sahip bir yamaç boyunca oldu. Kayan kütlenin toplam hacminin şimdilik hesaplarda 10 milyon metreküp olduğu, bu kütlenin de yaklaşık 800 metre kadar hareket ettiği ve hareket hızının ortalama saniyede 10 metre olduğu öngörülüyor.
İlk belirlemelere göre 9 işçinin kayan kütlenin altında kaldığını ve işçileri arama kurtarma çalışmalarının aralıksız devam etiğini ifade eden Yerlikaya, şunları söyledi:
"Olayın ilk dakikalarından itibaren bölgeye Erzincan, Erzurum, Sivas, Tunceli, İl AFAD müdürleri, Sivas, Erzurum, Rize ve Diyarbakır birlik müdürleri görevlendirildi. Olayı takiben sahadaki çalışmaları koordine etmek üzere İçişleri ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcılarımız, Erzincan ve Sivas Valimiz, Erzincan Belediye Başkanımız, Cumhuriyet Başsavcımız, kaymakamlarımız, il jandarma komutanı, il emniyet müdürü, ilgili kurum ve kuruluşlardan, genel müdür ve daire başkanları, her biri buraya intikal ettiler."
"827 personel görev yapıyor"
Bölgede görev yapan personel sayısı hakkında da bilgi veren Yerlikaya, şunları kaydetti:
"Şu an itibarıyla bölgede AFAD, JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan 339'u arama kurtarma personeli olmak üzere toplam 827 personel görev yapıyor. Ayrıca 562 araç, 5 dron, 2 kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve nükleer aracı yani KBRN dediğimiz araçlar. 5 metale duyarlı radar cihazı ve 5 kurtarma köpeğiyle birlikte arama kurtarma çalışmalarımız devam ediyor. Bölgede hem yeni gelişebilecek bir kaymayı izlemek hem de göçük altındaki kişileri, araçları saptayabilmek amacıyla mobil takip sistemleri ve yer radar gibi ekipmanlar kuruldu. Sahada dekontaminasyon ve mobil koordinasyon tırları görevlendirildi. AFAD koordinasyonunda üniversitelerimizden gelen bilim insanları bölgenin önceki ve güncel haritalarını kullanarak stabil alanları tespit ediyor ve bu alanlara izleme cihazları yerleştirmeye başladılar. Bununla birlikte uydu radar verilerinden sahadaki hareketlerin geçmişe yönelik davranışları inceleniyor ve yapılacak çalışmalarda olası riskli bölgeler belirleniyor. Ayrıca bölgede gece boyunca arama kurtarma çalışmalarını sürdürebilmek için 40 jeneratör ve 40 aydınlatma kulesi bulunuyor."
Madendeki "kapasite artırımı izni" Murat Kurum'un bakanlığı döneminde verilmiş!
Erzincan’ın İliç ilçesinde "Anagold'"adlı şirketin işlettiği altın madeninde göçük meydana geldi. Şirketin, tüm itirazlara rağmen Murat Kurum’un Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olduğu dönemde kapasite artırımına gittiği ve maden hakkında “ÇED raporuna gerek yok” kararı verildiği ortaya çıktı.
Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold Madencilik şirketi tarafından işletilen Çöpler Altın Madeni ocağında, madenin kapasitesi uzmanların uyarılarına rağmen, 2020 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından ikinci defa artırılmıştı.
AKP’den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday gösterilen Murat Kurum, dönemin bakanıydı. Kurum’un imzasını taşıyan onay ile maden alanı 3 kat artırıldı.
Murat Kurum tarafından sorulara verilen yanıtta madende her türlü denetimin yapıldı ifade edilerek, "Alanda sızdırmazlığa ilişkin gerekli tedbirlerin alındığı tespit edildikten sonra atık depolama izni verilmiştir" denildi.
TIKLAYIN - CHP'den Bakan Tunç'a maden tepkisi: Soruşturmaya önce Murat Kurum'dan ve kendinizden başlayın