Cep telefonları, müzik çalarlar, dizüstü bilgisayarlar, navigasyon cihazları... Yaklaşık 40 yıllık geçmişi bulunan dokunmatik ekran teknolojisi şaşırtıcı bir hızla ilerliyor ve dokunmatik ekranlı cihazlar günden güne çoğalıyor. 2009 yılında dünya üzerinde toplam 5 milyar dokunmatik ekranlı cihaz olacağı tahmin ediliyor.
Son yıllarda günlük yaşamın pek çok farklı aşamasında karşımıza çıkan dokunmatik ekranların pratik kullanıma yönelik ilk örneklerini ATM cihazlarında görmüştük. Günümüzde cep telefonlarına girebilecek kadar ilerleyen dokunmatik ekran teknolojisinin en büyük getirisi klavye ve fare kullanımının mümkün olmadığı durumlara sunduğu alternatif kullanım şekli ve tuş kalabalığını yok etmesi oldu.
Dokunmatik ekranlı cep bilgisayarları, müzik çalarlar, cep telefonları, navigasyon cihazları ve monitörler özellikle sundukları kullanım kolaylığı nedeniyle tercih ediliyor. Araştırmalar, 2009 yılında dünya üzerinde toplam 5 milyar dokunmatik cihaz olacağını öngörüyor. Gelecekte tüm belli başlı bilgisayar işletim sistemleri dokunmatik ekran temelli arayüz desteği içerecek. Multi-touch dokunmatik ekranlar, cep telefonları ve kişisel bilgisayarların ötesinde yüzey bilgisayarlarıyla da ticari ve kültürel uygulamalarda günlük hayatın her anına girecek.
1965-70 60'ların ikinci yarısında çeşitli üniversite ve şirket laboratuarlarında dokunmatik ekran teknolojilerine yönelik araştırmalar yapılıyordu.
1972 Illinois Üniversitesi Urbana'da yürütülen bilgisayar destekli eğitim projesi PLATO dahilinde plazma ekranların mucidi Donald Bitzer'ın geliştirdiği ilk dokunmatik ekranlara sahip PLATO IV terminalleri kullanıma sunuldu.
1974 Sam Hurst 1971’de Kentucky Üniversitesi'nde öğretim görevlisiyken geliştirdiği dokunma algılayıcısıni bir ekranla birleştirerek ilk ticari dokunmatik ekran patentini aldı.
1982 Toronto Üniversitesi'nde araştırmacılar aynı anda birden fazla noktada dokunuşları algılayabilen (multi-touch) dokunmatik ekran teknolojisini geliştirdiler.
1983 İlk ticari dokunmatik ekranlı bilgisayar üretildi.
1984 Bell Laboratuarları'nda çok noktada dokunma (multi-touch) teknolojisiyle ekrandaki görsellerin elle işlenebildiği ekranlar üretildi.
1980 Dokunmatik ekranlar özellikle ATM makineleri ve bilgilendirme gişeleri gibi alanlarda yaygın kullanım alanı buldu.
1989 Özel bir kalemle ekranı kullanılabilen ilk kişisel bilgisayar piyasaya çıktı.
1990 Özel kalemle ekranları kullanılabilen PDA cihazlar yaygınlaştı.
1999 Çok noktada dokunmalı (multi-touch) ekranların ticari üretimi başladı.
2007 Apple'ın iPhone'u piyasaya sürmesiyle özel kalem gerektirmeyen dokunmatik ekranlı cep telefonları yaygınlaştı.
Belli başlı işletim sistemi üreticileri çok noktada dokunma (multi-touch) desteğini işletim sistemlerine eklediler.
Dokunmatik kullanım özellikli likit kristal ekranlar piyasada.
Infrared algılama teknolojisine dayalı yüzey (masa) bilgisayarları piyasaya sürüldü.
2008 Techfest 2008’de şeffaf dokunmatik ekranlar tanıtıldı. Böylece kullanıcı özellikle ufak ekranları parmaklarını ekranın arkasında tutarak daha verimli kullanabiliyor
Dokunmatik ekran nasıl çalışır
Dokunmatik ekranların kullandıkları teknolojiler, kullanım amaçlarına ve bulunacakları yere göre farklılık gösteriyor. En yaygın olarak kullanılan türler; Kapasitif, dirençli (Rezistif), yüzey dalgası ve kızılötesi teknolojilerdir. Kapasitif teknolojiyi kullanan cep telefonları ve müzik çalarlar son dönemde yaygınlaşmaya başladığı için, bu teknolojiye sahip bir dokunmatik ekranın nasıl çalıştığını illüstrasyonumuzda görebilirsiniz.
Dokunmatik ekran, elektrik yükünü depolayan bir materyal ile kaplıdır. El ekrana dokunduğunda, küçük bir miktar yükü temas ettiği yere çeker.
Ekranın köşelerinde konumlandırılmış devreler bu yükü ölçmeye yarar.
Temas, arka planda elektrostatik bir alan oluşturur. Temasın yarattığı etki, bu alan tarafından işlemciye gönderilir.
İşlemci, kapasitif değişimi x ve y eksenleri üzerinde çözerek temasın gerçekleştiği bölgeyi tespit eder.
İlgili haberler:
İşte dünyanın en ince LCD'si
Bilgisayar da katlanıp cebe girecek