Yaşam

Doğu’nun liseli ‘Bilim insanları’

Van'da kanser profili ve inci kefalini inceleyen öğrenciler 17 ayrı projeyle TÜBİTAK’ın yarışmasına katıldı.

25 Şubat 2009 02:00
Van'ın Gevaş ilçesinde eğitim gören lise öğrencileri, yaptıkları araştırmalar sonucu hazırladıkları 17 projeyle, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) düzenlediği yarışmaya katıldı.

TÜBİTAK tarafından düzenlenen Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Yarışması'na Gevaş'taki öğrenciler, büyük ilgi gösterdi. Öğrenciler, hazırladıkları 17 ayrı projeyle TÜBİTAK'ın yarışmasına katıldı.

Projelere danışmanlık yapan öğretmenlerden Elif Aksu, yaptığı açıklamada, TÜBİTAK'ın ortaöğretim öğrencilerine yönelik düzenlediği proje yarışmasına şimdiye kadar ilçeden katılım olmadığını, ilk kez bu yıl öğrencilerin proje hazırladığını söyledi.

Bu yıl Uysal Lisesi, İzeettin Şir Anadolu Lisesi ve Gevaş Çok Programlı Lisesinden 17 proje hazırlandığını ve TÜBİTAK'a sunulduğunu anlatan Aksu, "Öğrencilerden üst düzeyde verim aldık. İlçedeki öğrencilerin ilk kez böyle bir projeye katılım göstermesi mutluluk vericidir" dedi.

İlçenin kanser profilini belirlediler

Gevaş'ın kanser profili ve halkın kanseri algılayış düzeyini ortaya koymak amacıyla 4 ay boyunca çalışma yürüten İzettin Şir Anadolu Lisesi 9. sınıf öğrencisi Ozan Demirel, 2004-2008 yılları arasındaki hastane kayıtlarını inceleyerek ilçedeki kanser vakalarını belirlediklerini söyledi.

Bu araştırma sırasında mide ve akciğer kanserinin yaygınlık gösterdiğini ifade eden Demirel, bu çalışmayı danışman öğretmen eşliğinde TÜBİTAK Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Yarışması'na gönderdiklerini bildirdi. Demirel, şimdiye kadar ilçede kanser profilinin belirlenmesine yönelik çalışma yapılmadığını, bunun ilçe adına yapılan ilk çalışma olduğunu savundu.

İnci kefalini araştırdılar


Dünyada sadece Van Gölü'nde yaşayan inci kefali ile ilgili çalışma yürüten aynı okul öğrencilerinden Mahsun Kaçmaz ise çalışmasına "İnci Kefali Salamurası Halk Sağlığını Tehdit Ediyor mu?" adını verdi.

İlçede mide kanserinin yaygın olduğunu belirten Kaçmaz, "Mide kanserinin yaygınlaşmasında inci kefali salamurası suçlanıyordu. Biz de bunu belirlemek için araştırma yaptık" dedi.

Çalışmada, inci kefali salamurasının hemen her evde yapıldığını, ancak hijyenik koşullarda yapılmadığını tespit ettiklerini anlatan Kaçmaz, inci kefalinin içi temizlendikten sonra iyotlu tuz kullanılarak salamura haline getirilmesi gerektiğini vurguladı.

Kaçmaz, araştırmalarına göre hijyenik koşullarda hazırlanan inci kefali salamurasının tüketildiği evlerde bir hastalık riskinin bulunmadığını tespit ettiklerini kaydetti.