T24 Dış Haberler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bugün Yunanistan'ın başkenti Atina'ya bir çalışma ziyareti gerçekleştirdi. Bakan Fidan, Yunan mevkidaşı Yorgo Gerapetritis ile bir araya geldi. Görüşmelerin ardından ortak basın toplantısında konuşan Bakan Fidan, "Bildiğiniz gibi Ege'de görüş ayrılıklarımız olduğu bir gerçek. Bunları geçmişte istişari görüşmelerde de ele alıyorduk. Gerçekçi davranmamız ve sorunlarımıza doğru teşhisler koymamız gerekiyor, üzerinde çalışmamız ve çözüm aramamız gereken Ege'de birbiriyle bağlantılı pek çok sorun var. Bunları sadece kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge meselesine indirgeyemeyiz" dedi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Gerapetritis de "Gerçekten geçen yıl zor zamanlar da oldu, ancak her defasında gerginliği azaltacak samimi ve hızlı bir iletişim kuruldu" ifadelerini kullandı.
Fidan, Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Yerapetritis ile Atina'daki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
"Çok boyutlu iş birliğimiz güçleniyor"
Mevkidaşı Yerapetritis'in gösterdiği misafirperverlikten dolayı teşekkür ederek sözlerine başlayan Fidan, Atina'da bulunmaktan büyük memnuniyet duyduğunu söyledi. Fidan, "Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkiler olumlu yönde ilerlemekte. Çok boyutlu iş birliğimiz giderek güçleniyor. Ticaret, ekonomi ulaştırma, turizm ve kültür gibi alanlarda hep beraber önemli adımlar atıyoruz." diye konuştu.
Görüşmede, iki ülke arasında yeni alanlarda işbirliği yapılabileceğinin ele alındığını ve buna yönelik çalışmaların devam ettiğini söyleyen Fidan, "Birbirimizi kritik konularda daha iyi anlamak için çaba gösteriyoruz. İçinde bulunduğumuz bölge, çok sayıda sorun barındırmakta. Bu zor coğrafyada Türkiye ve Yunanistan'ın karşılıklı güven içinde hareket edebilmesi gerekiyor." şeklinde konuştu.
Fidan, kazan-kazan yaklaşımıyla halkların refahına ve huzuruna katkı sağlanabileceğini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in bu yöndeki siyasi iradelerini açık bir şekilde ortaya koyduğunu söyledi.
"Önümüzdeki tarihi fırsatı değerlendirmeli ve ülkelerimiz arasındaki olumlu iklimi kalıcı hale getirmeliyiz. Ebedi komşumuzu ebedi dostluğa dönüştürmeliyiz. Bu hedefe, samimi ve yapıcı bir anlayışla ulaşabileceğimizden hiç kuşkum yok" ifadelerini kullanan Fidan, bugünkü görüşmede ikili ilişkilerin kapsamlı bir şekilde ele alındığını söyledi.
6. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısının hazırlıkları ele alındı
Fidan, ilerleyen aylar için, yol haritasının gözden geçirildiğini dile getirerek, 2025'in ilk aylarında Ankara'da yapılması planlanan, liderlerin katılımıyla gerçekleştirilecek, 6. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısının hazırlıklarının ele alındığını anlattı.
Bu toplantı kapsamında, imzalanabilecek anlaşmalar üzerine çalışmaların sürdürüldüğüne dikkati çeken Fidan, şöyle devam etti:
"Bakanlıklarımız arasındaki siyasi diyalog ve pozitif gündem ortak eylem planı toplantıları ise önümüzdeki ay Atina'da gerçekleştirilecek. Diğer bakanlıklarımız arasındaki temaslar da devam ediyor. Başta ulaştırma ve turizm alanlarında olmak üzere ilgili bakanlıklarımız ve kurumlarımız yakın dönemde bir araya gelecekler"
Fidan, ulaştırma iş birliği kapsamında, İpsala Kipi Sınır Kapısı'nda ikinci köprünün yapılmasına yönelik hazırlık çalışmalarının devam ettiğini, köprünün inşaatının ilerleyen dönemlerde başlamasının planlandığını aktardı.
"Bildiğiniz gibi Ege'de görüş ayrılıklarımız olduğu bir gerçek"
İki ülke arasındaki ticaret hacminin hedefinin 10 milyar dolar olduğunu hatırlatan Fidan, bu hedefe ulaşmak için ortak çabaların sürdürüldüğünü belirtti.
Fidan, "2023 yılında 5,8 milyar dolar olarak gerçekleşen ticaret hacmimizin bu yıl sonunda 6 milyar doları geçmesini öngörmekteyiz. Geçtiğimiz aylarda tesis ettiğimiz ortak iş konseyinin ticari ve ekonomik ilişkilerimiz bakımından önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Görüşmede, Yunan mevkidaşı Yerapetritis ile Ege ve Doğu Akdeniz bağlamındaki hususların, uluslararası hukuk ve iyi komşuluk ilkeleri temelinde kapsamlı bir şekilde ele alındığını kaydetti.
Bakan Fidan, "Bildiğiniz gibi Ege'de görüş ayrılıklarımız olduğu bir gerçek. Bunları geçmişte istişari görüşmelerde de ele alıyorduk. Gerçekçi davranmamız ve sorunlarımıza doğru teşhisler koymamız gerekiyor, üzerinde çalışmamız ve çözüm aramamız gereken Ege'de birbiriyle bağlantılı pek çok sorun var. Bunları sadece kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölge meselesine indirgeyemeyiz. Gerginlik ve kriz yaratma potansiyeli olan tüm sorunları, karşılıklı saygı ve işbirliği temelinde ele almalıyız." diye konuştu.
Bu çerçevede yeniden başlatılan güven artırıcı önlemler toplantılarının son turunun 6 Kasım'da İstanbul'da düzenlenmiş olmasından memnuniyet duyduğunu söyleyerek, şunları kaydetti:
"Türkiye olarak Doğu Akdeniz'de hakça paylaşım ülkesini savunmaya devam ediyoruz. Hatırlayacağınız gibi liderlerimiz yaklaşık bir yıl önce, 7 Aralık'ta, geçtiğimiz yıl dostane ilişkiler ve iyi komşuluk hakkında Atina Bildirgesi'ni imzalamıştı. Bildirgenin lafzı ve ruhu doğrultusunda hareket etmemizin görüş ayrılıklarımızın aşınmasını kolaylaştıracağına inanıyoruz."
"Kıbrıs Adası'nda iki tarafın da güvenliği, özgürlüğü ve refahı için yeni bir ruha ihtiyaç var"
Yerapetritis ile Kıbrıs meselesini de görüştüklerini belirten Fidan, bu konuda Türkiye'nin tutumunun belli olduğunu ve Kıbrıs meselesini adadaki gerçekler temelinde ele almaya devam edeceklerini ifade etti.
Fidan, federasyon modelinin adada artık geçerli olmadığının zaman içinde ispatlandığını kaydederek, "Adada hem Türklerin her Rumların güvenliğini, özgürlüğünü ve refahını mümkün kılacak yeni bir ruha ihtiyaç vardır." dedi.
Türkiye ve Yunanistan'ın ortak tarihle birbirine bağlı olduğuna dikkati çeken Fidan, bu ortak tarihin parçası azınlıkların da iki ülke için birer zenginlik ve çeşitlilik kaynağı olduğunu vurguladı.
Fidan, mevkidaşıyla görüşmesinde Yunanistan'da yaşayan Türk azınlığın ve soydaşların sorunlarını, talep ve beklentilerini gündeme getirdiklerini anlatarak, "Onların hak ve özgürlüklerini huzur içinde kullanabilmelerine büyük önem veriyoruz. Yüzyıllara yayılan ortak geçmişimiz aynı zamanda bizlere kültürel zenginliklerimizi birlikte yaşama fırsatı sunuyor. Bu değerleri, hep beraber geleceğe aktarabiliriz." şeklinde konuştu.
Bu itibarla Yunanistan'daki Türk kültürel mirasının korunmasını önemsediklerini aktaran Fidan, Türkiye'nin Osmanlı eserlerinin restorasyonunda her türlü desteğe hazır olduğunu ilettiğini ve bu konuda karşılıklı işbirliği yapılabileceğini ifade etti.
Türkiye, terörle mücadelede Yunanistan'la etkin iş birliği bekliyor
Fidan, Yerapetritis ve heyetiyle görüşmede," FETÖ, PKK ve DHKP-C başta olmak üzere terör örgütleriyle mücadelede komşu Yunanistan'la daha etkin iş birliği görmeyi beklediklerini" söylediklerini aktardı.
Terörle mücadele konularını da ele aldıklarını kaydeden Fidan, bunun iki ülkenin de menfaatine olduğunu dile getirdi.
Fidan, düzensiz göçle mücadele konusunda birlikte hareket etmenin önemini vurguladıklarını belirterek, ilgili kurumların koordinasyonundan memnuniyetlerini dile getirdiklerini, bunu karşılıklı ziyaretlerle nasıl artırabileceklerini görüştüklerini anlattı.
Bakan Fidan, her alanda olduğu gibi düzensiz göçle mücadelede işbirliğini ilerletmeyi arzu ettiklerini söyledi.
"İsrail'e baskı artmazsa Netanyahu bölgeyi kana bulamaya devam edecek"
İkili ilişkilerin yanı sıra bölgesel ve küresel gelişmeleri de tartışma ve görüş alışverişi yapma imkanı bulduklarını aktaran Fidan, Orta Doğu, Ukrayna ve Balkanlar başta olmak üzere özellikle yakın coğrafyadaki gelişmeleri karşılıklı değerlendirdiklerini ifade etti.
Fidan, Türkiye'nin bu konudaki tutumuna ilişkin, "Biz Türkiye olarak bölgemizde savaş, gözyaşı ve dram görmek istemiyoruz. Filistin meselesinde iki devletli çözüm vizyonu doğrultusunda Orta Doğu'da sükunetin bir an evvel sağlanmasını istiyoruz. Bu amaçla uluslararası toplumun İsrail'e yönelik sahici ve ciddi bir baskıyı artırarak devam ettirmesi gerekiyor. Aksi takdirde (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu fanatizmi bölgeyi kana bulamaya maalesef devam edecek." diye konuştu.
Ukrayna'da ise bu ülkenin toprak bütünlüğü çerçevesinde adil bir çözümün bulunması gerektiğini savunduklarına işaret eden Fidan, Balkanlar'da barış ve istikrarın daha geniş bölge için son derece kıymetli olduğu hususunda Yunanistan'la hemfikir olduklarını dile getirdi.
Fidan, stratejik öneme haiz bu bölgede işbirliğini geliştirmeyi de arzu ettiklerini kaydederek, "Komşumuz ve müttefikimiz Yunanistan'la diyaloğumuzu daha da güçlendirmeyi umuyorum. Görüş ayrılıklarımızı karşılıklı hak ve çıkarlara saygıyla, uluslararası hukuk temelinde çözebileceğimize yürekten inanıyorum. Yeni nesillere kalıcı bir işbirliği ve sükunet ortamı bırakmak bizlerin görevi. Bunun iki tarafın da ortak hedefi olduğuna inanıyorum." ifadelerini kullandı.
Yunan Bakan Yerapetritis, ikili ilişkilerin, siyasi diyalog, pozitif gündem ve güven artırıcı önlemler temelinde sürdürüldüğünü ve yüksek düzeyli temasların da devam ettiğini belirtti. Dışişleri Bakanlığı görevini devraldığından beri 16 ay geçtiğini belirten Yerapetritis, bu süreçte ikili ilişkilerde somut ilerlemeler kaydedildiğini ifade etti.
Yerapetritis, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in 6 kez görüştüğünü belirterek, "Siyasal diyalog ve pozitif gündem toplantısının bir sonraki turunun 2-3 Aralık'ta Atina'da düzenlenmesine karar verdik." dedi.
"Amacımız iki halkı yakınlaştırmak"
İki ülke arasındaki sorunların sihirli bir yöntemle bir anda çözüldüğünü iddia etmediğini kaydeden Yerapetritis, "Gerçekten geçen yıl zor zamanlar da oldu. Ancak her defasında gerginliği azaltacak samimi ve hızlı bir iletişim kuruldu" diye konuştu.
Yerapetritis, bu durumun karşılıklı anlayış sağlanmasına yardımcı olduğunu ifade ederek, "Amacımız iki halkı yakınlaştırmak" dedi.
Bugünkü görüşmede Türkiye ve Yunanistan arasında düzenlenecek 6. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi (YDİK) toplantısı için hazırlık yapıldığını belirten Yerapetritis, YDİK'in ikili ilişkilerdeki olumlu atmosferin bir adım öteye taşınması için önemli olduğunu kaydetti.
Yerapetritis, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024'te önemli bir artış sağladığını aktararak, amacın ticaret hacminin 10 milyar dolara ulaşması olduğunu ifade etti.
Yunan Bakan, ülkesinin, Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyelik perspektifini, AB müktesebatı çerçevesinde desteklemeye devam edeceğini belirtti.
"Azınlıklar bizim için dostluk köprüleridir"
Görüşmede azınlıklar konusunun da ele alındığını aktaran Yerapetritis, "Azınlıklar bizim için dostluk köprüleridir. Ülkelerimizde bulunan tüm vatandaşların kanun karşısındaki eşitliği konusunda sorumluluklarımız vardır." dedi.
Yerapetritis, Kıbrıs meselesinde Yunanistan'ın görüşlerinin değişmediğini belirterek, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde iki toplumlu ve iki bölgeli bir çözümden yana olduklarını kaydetti.
Kıbrıs meselesi için 15 Ekim'de düzenlenen toplantının, sorunların çözümünde verimli bir diyalog için başlangıç olacağını umduğunu söyleyen Yerapetritis, olası bir çözümün hem vatandaşlar için refah sağlayacağını hem de evrensel olarak sembolik bir değere sahip olacağını ifade etti.
Kıta sahanlığı ve MEB
Yerapetritis, bugünkü görüşmede Ege ve Doğu Akdeniz'de Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ve kıta sahanlığı belirlenmesine yönelik müzakere için önkoşulların değerlendirilmesinin yapıldığını ve zor bir konuda samimi bir başlangıç olduğunu belirtti.
Yunan Bakan iki tarafın da mevcut olumlu iklimin sürmesine yönelik niyetini bu görüşmede bir kez daha ortaya koyduğunu ifade etti.
Orta Doğu
Görüşmede bölgesel konuların da ele alındığını belirten Yerapetritis, "Gazze'deki insani durum hakkında ciddi endişe duyuyoruz, hızlı bir şekilde daha çok insani yardıma ihtiyaç var." diye konuştu.
Yerapetritis, Lübnan'daki durumun yeni bir insani krize neden olabileceğinden endişe duyduklarını kaydederek, "Bu krizin neden olabileceği, hem Türkiye hem de Yunanistan'ın karşı karşıya kaldığı göç sorunu gibi tehlikeleri görmezden gelemeyiz" ifadesini kullandı.
Türkiye ve Yunanistan'ın terörle mücadele konusundaki temel görüşü paylaştığını belirten Yerapetritis, her iki ülkenin genel olarak işbirliğini derinleştirmek adına attığı adımlardan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Yerapetritis, sözlerini "Var olmaya devam eden zorlukların farkındayız. Çözümleri kolayca bulamadığımızda bile halklarımız ve gelecek nesiller karşısındaki tarihi sorumluluk bilinciyle müzakere ediyoruz. Çok sayıda krizin var olduğu böylesi bir dönemde, barışa, uluslararası hukukun korunmasına, istikrara ve halkların refahına katkıda bulunma sorumluluk bilincini taşıyoruz." diyerek tamamladı.