Birleşik Krallık'ta hükümete danışmanlık yapan bir bilim insanı, ülkede Covid-19 salgınının üçüncü dalgasının başlıyor olabileceği uyarısında bulundu.
Cambridge Üniversitesi'nden Profesör Ravi Gupta, yeni koronavürüs vakalarının sayısının henüz görece düşük olmasına karşın, Hindistan'da ortaya çıkan ve daha önce ülkede hakim olan mutasyona göre daha hızlı bulaştığı düşünülen varyantın, vakalarda hızlı bir artışa yol açtığına dikkat çekti.
Profesör Gupta, bu nedenle, hükümetin, 21 Haziran'da başlatmayı düşündüğü "normale dönüş" sürecinin ertelenmesinin doğru olacağını düşünüyor.
Çevre Bakanı George Eustice de, salgın dolayısıyla uygulanan önlemlerin kaldırılması planının ertelenmesi ihtimalinin dışlanamayacağını söyledi.
30 Mayıs Pazar günü açıklanan günlük veriler İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya'dan oluşan Birleşik Krallık'da yeni vaka sayılarının 5 gün üst üste 3 bini aştığına işaret ediyor.
Halbuki 12 Nisan ile geçen hafta başı arasında yani 1,5 buçuk ay boyunca günlük vakalar hep bu sayının altında olmuştu.
Profesör Gupta'nın uyarıları neye dayanıyor?
BBC'nin soruları yanıtlayan Profesör Gupta, "Birleşik Krallık'ta üçüncü dalga başlamış olabilir mi?" sorusuna "Evet" diye yanıt verdi.
"Yeni vakaların sayısı katlanarak artıyor ve bunların en az üçte biri Hindistan varyantı. Tabi rakamlar şu anda görece düşük ama salgın dalgalarının tümü bir süre böyle düşük sayıların ısrarla devam etmesiyle başlıyor, sonra birden patlıyor. Dolayısıyla burada kritik olan şey yeni bir dalganın başlangıç işaretlerini görüyor olmamız."
Buna karşılık Birleşik Krallık'ta aşılananların oranının fazla olması nedeniyle, üçüncü dalganın bundan öncekilere göre patlama noktasına gelmesinin daha uzun zaman alması beklenebilir.
Profesör Gupta bunun aynı zamanda yanlış bir güven duygusu yaratması tehlikesine de işaret ediyor.
İngiltere hükümetinin Yeni Solunum Yolları Virüsü Tehlikeleri Danışma Grubu (NERVTAG) üyesi olan Profesör Gupta hükümetin salgın önlemlerinin önemli bir kısmını kaldırmak için belirlediği 21 Haziran tarihinin, "Elimizde yeterli veri toplanıncaya kadar" birkaç hafta süreyle ertelenmesi gerektiği görüşünde.
"Yanlış kararın kar-zarar hesabını yaptığınızda, büyük ağırlıkla zarar çıktığı yani erteleme gerektiği görüşündeyim" diye ekliyor.
Hükümet hangi koşullarda açılmayı erteleyebilir?
İngiltere hükümeti 2021 başından beri uyguladığı sıkı salgın önlemlerini 29 Mart'tan bu yana birkaç aşamada kaldırmaya başladı ve son aşamanın da 21 Haziran olacağını bildirdi.
21 Haziran'daki tama yakın açılma ertelenmezse, insanlar bu tarihten itibaren iç ve dış mekanlarda serbestçe bir araya gelebilecek.
Hükümet 21 Haziran'daki açılma için koşulların uygun olup olmadığını daha önce ilan ettiği verileri değerlendirerek karara bağlayacak.
BBC'nin sorularını yanıtlayan Çevre Bakanı George Eustice ise temkinli konuştu.
Eustice, "Hiçbir olasılığı dışlayamayız. Bunun zorlu bir salgın olduğunu, durumun değişken olduğunu biliyoruz. Belirlenen tarihten iki hafta önce bu değerlendirmeyi yapmamız gerekiyor" dedi.
Hükümet en son 17 Mayıs tarihinde açılmada bir adım daha atmış, lokanta ve bar gibi iç mekanlarla evlerde belirli önlemlere dikkat edilerek bir araya gelinmesine izin vermişti.
Bu adımın, vakalar üzerindeki etkisinin aradan geçen haftalar içinde ölçülebilir hale gelmesi bekleniyor.
Hükümet 14 Haziran'da bu konudaki son kararını vererek 21 Haziran'da İngiltere'de tam açılma olup olmayacağını kamuoyuna açıklayacak.
İskoçya, Kuzey İrlanda ve Galler'de ise salgın önlemleri özerk yönetimlerin kararlarıyla, İngiltere'dekinden farklı olabiliyor. İskoçya hükümeti önlemleri 7 Haziran'da kaldırmayı umuyor. Galler önlemleri 3 Haziran'da değerlendirecek. Kuzey İrlanda'da ise bazı önlemler 24 Mayıs'da kaldırıldı ve 10 Haziran'da yeni bir değerlendirme yapılacak.
- İngiltere'de Hindistan varyantı yüzünden '21 Haziran'da tam açılma' hedefi gecikebilir
- İngiltere Başbakanı'nın eski başdanışmanı Cummings: Binlerce kişi gereksiz yere öldü, Johnson göreve uygun değil
- İngiltere'de normalleşmeye dönüşte 3. aşama: Ülkede bugünden itibaren neler değişti?
Hindistan varyantına dair ne biliniyor?
B.1.617.2 adlı bu yeni mutasyonun ülkede sonbaharda hakim olup ikinci dalgaya yol açan Kent varyantından daha kolay bulaştığı düşünülüyor.
Bu tahmin, yeni vakaların yüzde 75'inin Hindistan varyantı olmasına dayanıyor.
Fakat yeni varyant özellikle ülkenin bazı bölgelerinde yaygınlaştı. Bolton, Blackburn, Sefton, Bedford, Chelmsford ve Canterbury'de vakaların çoğu Hindistan varyantı.
Bolton'daki aşılama programından sorumlu Dr. Helen Wall, kasabada vaka artışının yavaşladığını ancak tedbiri elden bırakmamak gerektiğini söyledi.
Dr. Wall, yeni vakaların birçok bölgede en hızlı genç nüfus içinde yayıldığına dikkat çekti ve o nedenle gençler arasında aşılamanın hızlanmasının salgının önünü kesmekte etkili olacağını kaydetti.
İngiltere'de şu anda 30 yaşın üzerindeki herkese aşı yaptırmak için randevu almaları çağrısı yapılıyor.
Birleşik Krallık çapında nüfusun yüzde 58'i en az bir doz aşı oldu, iki doz aşı olanların oranı ise yüzde 38.
Ülkede kullanılan Oxford Astra/Zeneca, Pfizer-BioNTech ve Moderna aşılarının yeni varyanta karşı, özellikle de iki dozdan sonra koruyucu etkisinin yüksek olduğu açıklandı.