Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından kurulan bağımsız inceleme heyetinin hazırladığı ve Covid-19 salgınının incelendiği raporda, pandeminin önlenebilir olduğu sonucuna varıldı.
Heyet, WHO ve hükümetlerin salgınla ilgili politikalarında hatalar olduğunu kaydetti.
Raporda, WHO'nun daha önce "küresel acil durum" ilan etmesi gerektiği vurgulandı.
Ayrıca mevcut politikalarda acil değişiklik yapılmazsa, dünyanın yine büyük bir salgın tehdidi riski altında olacağına dikkat çekildi.
Koronavisün neden olduğu Covid-19 hastalığı sonucu şu ana kadar dünyada 3,3 milyondan fazla kişi hayatını kaybetti.
ABD ve Avrupa ülkeleri kısıtlamaları kaldırmaya başlayarak kısmen pandemi öncesi hayata geri dönerken, bazı Asya ülkelerin de virüsün yıkıcı etkisi sürüyor.
Özellikle Hindistan'da vaka ve can kaybı sayısı rekor düzeyde. Ülke genelinde hastanelerde oksijen sıkıntısı devam ediyor.
Nepal gibi Hindistan'a komşu ülkelerde de vaka sayılarında artış var.
Rapordaki bulgular ve öneriler
"Covid-19: Son Pandemi Haline Getirelim" adlı rapor Pandemi Hazırlığı ve Müdahale için Bağımsız Heyeti tarafından hazırlandı.
Heyetin amacı virüsün nasıl 3,3 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olduğunu ve 159 milyondan fazla kişiye bulaştığını açıklamaktı.
Heyetin Eş Başkanı ve eski Liberya Devlet Başkanı Ellen Johnson Sirleaf, "Bugünkü durum önlenebilirdi. Mevcut durum, hazırlıksızlık ve müdahale anlamında sayısız hata, boşluk ve gecikmeden kaynaklandı" dedi.
Heyet, WHO Acil Durum Komitesi'nin Çin'deki salgını geçen yıl 30 Ocak'taki değil 22 Ocak'taki toplantısında "uluslararası acil durum" ilan etmesi gerektiğini vurguladı.
WHO'nun acil durum ilanından sonraki bir ayın, ülkelerin virüsün yayılmasını önleyecek uygun önlemler almaması nedeniyle "kaybedildiği" ifade edildi.
Heyete göre, Avrupa ülkeleri ve ABD de 2021'in Şubat ayında gerekenleri yapmadı, sadece ülkelerinde hastaneler dolmaya başlayınca harekete geçti.
- 2021'de Covid: Virüsle ilgili neler öğrendik?
- Covid-19 hastalığını atlatanlar ne kadar sürede iyileşiyor?
- Zengin devletler neden gelişmekte olan ülkelerin aşı üretimine 'engel' oluyor?
Raporda ülkelerin sağlık sistemlerini Covid hastalarına hazırlaması gerekirken, birçok ülkenin koruyucu malzeme ve ilaç bulma mücadelesine girdiği kaydedildi.
Heyet, bir başka yıkıcı pandemiyi önlemek için şu reformları öneriyor;
- Ülkelerden hesap sorma yetkisine sahip, yeni bir Küresel Tehditler Konseyi kurulması
- İlgili ülkelerin onayı olmadan bilgi yayımlayabilen bir hastalık izleme sistemi oluşturulması
- Zengin G7 ülkelerinden, yoksul ülkelere aşı desteği veren WHO'nun Covax programına derhal 1,9 milyar dolar kaynak aktarma taahhüdünde bulunmalarının istenmesi
Heyetin diğer Eş Başkanı ve eski Yeni Zelanda Başbakanı Helen Clark da, "WHO'yu güçlendirmenin kritik önemde olduğunu" söyledi.
Clark "Seyahat kısıtlamaları daha çabuk, daha yaygın uygulansaydı, hastalığın hızla yayılmasının önünde ciddi bir engel olurdu. Bu, bugün de geçerli" dedi.