Aileler tıpkı sınavlarda olduğu gibi satranç için de özel bütçeler ayırmaya başladı. Şampiyonluk isteyen iddialı aileler yurtdışından hoca getirtiyor, bunun için de yılda ortalama 50 bin TL harcıyor.
Türkiye Satranç Fedarasyonu’nun 2005’te Milli Eğitim Bakanlığı ile protokol imzalamasıyla birlikte ilköğretim okullarında seçmeli ders olarak okutulmaya başlanan satranç artık popüler spor dallarından biri haline geldi. Özellikle Aralık 2005’ten itibaren İş Bankası’nın Türkiye Satranç Federasyonu’na ana sponsor olması bu ilgiyi artırdı ve her yıl yüz binlerce çocuk okullarda bu sporla tanıştı. Türkiye Satranç Federasyonu ve Türkiye İş Bankası işbirliğiyle de okullarda 2007-2015 döneminde 15 bin “Türkiye İş Bankası Satranç Sınıfı” açılırken, satranç öğrenen çocuk sayısı da her yıl ortalama 600 bini buldu.
Habertürk'ten Bürde Özçakır'ın haberine göre, ilköğretimin yanı sıra üniversitelerin de artık satrançta başarılı öğrencilere burs vermesi bu spora ilgiyi artıran nedenlerden biri. Satranç popülerleşirken sporcularını yetiştirmek için de yeni bir sektör oluştu. Aileler çocuklarının tıpkı sınavlarda olduğu gibi bu alanda başarılı olmalarını sağlamak için “kesenin ağzını” da açtı. Bu alanda uzman Rus, Gürcü ve Azeri hocaları çocuklarını çalıştırmaları için davet eden aileler, yılda ortalama 9 bin 600 dolar sadece antrenöre harcadı. Çocuklarını “şampiyonluk yarışı”na sokan ailelerin cebinden çıkan miktar ise 100 bin TL’yi bulur hale geldi. Şampiyonluk hedefindeki ailelerde çocuklarının tüm beslenmeleriyle ilgilenmek, psikolojik destek sağlamak için işi bırakan anneler de oluyor. Aileler turnuvalara hazırlanan çocuklarına özel beslenme programları hazırlıyor, yurtdışına giderken de yanlarında “özel beslenme paketleri” götürüyor.
İLK ŞAMPİYONA 1886’DA YAPILDI
Satrancın ilk resmi dünya satranç şampiyonu 1886’da yapıldı ve Çek sporcu Wilhelm Steinitz şampiyon oldu. Satrançta alınabilecek en yüksek seviye Büyük Usta (Grand Master-GM) unvanı. Sporcunun uluslararası kuvvet puanı (Elo) arttıkça unvanı da yükseliyor. Elo puanına göre sporcuların aldığı unvanlar şöyle:
* Büyük Usta (Grand Master-GM) 2500 n Uluslararası Usta (International Master-IM) 2400
* FIDE Ustası (FIDE Master-FM) 2300 n Usta Adayı (Candidate Master-CM) 2200
* Kadın Büyük Usta (Woman Grandmaster-WGM) 2400
* Kadın Uluslararası Usta (Woman International Master-WIM) 2300
* Kadın FIDE Ustası (Woman FIDE Master-WFM) 2200
* Bayan Usta Adayı (Woman Candidate Master-WCM) 2100
TÜRKİYE AVRUPA’YA ÖRNEK OLDU
Avrupa ’da örnek olan Türkiye Satranç Federasyonu, Avrupa Parlamentosu Eğitim Komisyonu ve Avrupa Satranç Birliği (ECU) tarafından Brüksel’de düzenlenen “Okulda Satranç Konferansı” nda, okullarda satranç sporunun yaygınlaştırılması konusundaki çalışmalarıyla adeta Avrupa’yı şah-mat etti. Avrupa’da satranç sporu ile ilgili farkındalığın artırılması, yaygınlaştırılması ve Avrupa Birliği (AB) kurumlarından finansal destek alınması gibi hedeflerle gerçekleştirilen “Okulda Satranç Konferansı”, 24 Şubat’ta Brüksel’de Avrupa Parlamentosu’nda yapıldı. Konferansa Avrupa Birliği yetkilileri, Avrupa Parlamentosu üyeleri, Dünya Satranç Federasyonu (FIDE), ECU ve ulusal federasyon temsilcileri katıldı.
Konferansta Türkiye’yi TSF Başkanı Gülkız Tulay ile TSF Yönetim Kurulu Üyesi ve ECU Eğitim Komisyonu Üyesi Kasım Yekeler temsil etti. Türkiye’nin yanı sıra Macaristan, Fransa, İtalya, Romanya, İspanya, İsveç, İngiltere, Gürcistan satranç federasyonu temsilcileri ülkelerinde okullarda satrancın gelişmesine yönelik yaptıkları çalışmaları aktardı. Avrupa Birliği ülkelerinde satranç sporunun yaygınlaştırılması amacıyla 2011’den bu yana okullarda yürütülen örnek uygulamaların paylaşıldığı “Okulda Satranç Konferansı” nda Türkiye’de yürüttükleri projeleri aktardıklarını ve Avrupa Parlamentosu’nun takdirini kazandıklarını belirten TSF Başkanı Gülkız Tulay, “Son yıllarda Türkiye’de satranç sporunun yaygınlaştırılmasında çok başarılı sonuçlara ulaştık. Özellikle okullarda yürüttüğümüz projeler ve ulaştığımız sonuçlarla Türkiye’nin Avrupa ülkelerinin önüne geçtiğini gördük” dedi. Tulay, 15 bin okulu ve 2.5 milyon çocuğu satranç sporu ile tanıştırdıkları bilgisini verdi.
Tulay, satrançta başarılı öğrencilerin yurtiçi ve yurtdışı üniversitelerden burs alabildiklerini, özellikle ABD’de Rusya üniversiteleri başta olmak üzere satranç takımları olan üniversitelerin burs imkanı tanıdığını ifade etti. Teksas Teknoloji Üniversitesi, yabancı öğrencilere öğrenim ücretinin yüzde 75’ini kapsayan satranç bursu veriyor.
3 yıldır burslu okuyor
Çocuğunun satrançta başarılarını artırmak için maddi ve manevi çaba harcayanlardan biri de 2015 yılında 10-11 yaş grubunda Avrupa Okullar Şampiyonu Can Unat’ın babası İbrahim Unat. Avukat baba Unat, oğlunu desteklemeye her zaman hazır olduklarını söylerken, şampiyonluğa giden yolun “cep yaktığına” işaret ediyor. Can’ın İzmir’de de il şampiyonu olduğunu ve başarılarından dolayı 3 yıldır burslu okuduğunu ifade eden baba Unat, şampiyonluk serüvenlerini şöyle anlatıyor:
"Can’ın vücut yapısı fiziksel değil, zihinsel spora uygundu. Annesi satrancı buldu. 7 yaşında temel seviye kurslarla eğitimine başladık. Başarılı olan çocuklar daha sonra özel antrenörle çalışmaya başlıyor. İşte harcamalar da bu seviyede artıyor. Biz de özel antrenör ile çalıştık. Başarı böyle geliyor. Bir süre sona Türkiye’deki antrenörler yetmiyor. Bu kez satrançta iyi olan Rus, Gürcü, Azeri hocalar Türkiye’ye davet ediliyor. Barınma, geçinme masrafları ve maaşı ödeniyor. Sadece antrenör masrafı yıllık 9 bin 600 dolar. Can, yüzlerce yarışmaya katıldı. Ulusal turnuvalar ortalama 3 gün, uluslararası olanlar 10-15 gün sürüyor. Tümü pahalı otellerde oluyor. Küçük turnuvalara yıllık 5 bin TL, open turnuvalara yılda 10 bin TL gidiyor. Senede ortalama 50 bin TL harcıyoruz ve Can 5 yıldır eğitim alıyor. Asgari ücretle geçinen ailelerin bu sporu profesyonel olarak yapması mümkün değil. Tüm masrafları biz karşılıyoruz. Federasyon bir-iki çocuğu kendi bütçesinden yurtdışına götürüyor. Piramidin en üstünde çocuklar yetiştirilmesi için proje çocukların bulunması, yatırım yapılması lazım.”
Habertürk'te yayımlanan haberin tamamını okumak için tıklayın