AB’nin tüketicileri korumayı amaçlayan Rapex erken uyarı sistemi, başarılı sonuçlar veriyor. Bu sistem sayesinde, AB üyesi herhangi bir ülkede, tehlikeli bir ürün tespit edildiğinde, diğer ülkelerle hızlı bilgi alışverişi sağlanıyor. Tüketici sağlığını tehdit eden ürünlerin piyasadan çekilmesini sağlayabiliyor. AB üyesi 27 ülkenin yanı sıra Lichtenstein Norveç ve İzlanda da Rapex sistemine dahil. AB Komisyonu Brüksel’de düzenlendiği bir toplantıyla, Rapex'in yıllık raporunu açıkladı.
2009, Avrupa’da tüketici sağlığını tehlikeye atan ürünler konusunda en fazla şikâyetin yapıldığı yıl oldu.
AB Komisyonu’nun Tüketiciyi Korumadan Sorumlu üyesi John Dalli, yıllık raporunu açıkladığı basın toplantısında, kameralara, beraberinde getirdiği küçük bir model otomobili gösterdi. Dalli, her çocuğun ilgisini çekecek, sarı renkli model otomobilin düğmesine bastığında, oyuncağın yalnızca farları yanmakla kalmadı, aynı zamanda ateş çıkardı.
Dalli, söz konusu tehlikeyi, "Bu, üç yaşındaki torunumun gördüğü zaman koşup kapacağı bir şey. Ancak bununla oynadığınız zaman, onun aslında bir çakmak olduğunu anlıyorsunuz. Çakmağı her kullandığınızda, otomobilin farları da yanıyor. Çocuklar, farların yanmasını görmek için çakmağı defalarca kez yakacaktır" sözleriyle ifade etti.
Şikayetlerde büyük artış var
Avrupa erken uyarı sistemi Rapex’in görevi, tüketiciyi, bu oyuncak otomobil örneğindeki gibi tehlikelerden korumak. Yetkililer, geçen yıl, yaklaşık 2 bin tehlikeli ürün uyarısı aldılar. 2008 yılına göre, yüzde 7’lik bir artış söz konusuydu. Sistemin oluşturulduğu 2004 yılına kıyasla ise dört kat bir artış yaşanmıştı. John Dalli, bu sonuçların Rapex’in etkinliğini ortaya koyduğunu belirtiyor ve "İhbarlardaki artışı, daha az sayıda tehlikeli ürün ya da oyuncağından kontrol ağından kaçması olarak değerlendiriyoruz. Sistem sürekli daha iyi işler hale geliyor" diye konuşuyor.
Bu da üye ülkelerin AB'nin güvenlik kurallarına daha fazla oranda dikkat ettiği anlamına geliyor. Tabii ki tehlikeli ürünlerin geldiği ülkelerin de kontrolleri iyileştirmesi bekleniyor. Rapora göre, geçen yıl şikayet edilen tehlikeli ürünlerin yüzde 60’ı Çin kökenliydi. Kullanım sırasında tüketiciyi elektrik çarpabilecek bir pilav pişiricisi, üzerindeki iplerin çocukları boğabileceği bir karnaval kostümü ve zehirli madde içeren plastik oyuncak bebekler... Bu üç ürün sadece geçen haftalarda Alman yetkililerin Rapex’e yaptığı şikâyetlerden örnekler.
En büyük tehlike oyuncaklarda
Tehlikeli ürünlerin yarıdan fazlası oyuncaklardan oluşuyor. Ayrıca geçen yıl, tekstil ürünleri, motorlu araç ve elektronik eşyalarla ilgili de sık sık şikâyetler geldi. Üreticiler ürün güvenliğine daha fazla dikkat ettiği ve yetkililer kontrolleri iyileştirildiği halde yine de tüketiciyi tehdit eden ürünler piyasada dolaşabiliyor.
AB Komisyonu’nun tüketiciyi korumadan sorumlu üyesi Dalli, AB üyesi ülkelerin daha yapmaları gereken çok şey olduğunu belirtiyor.
John Dalli, "Üye ülkelere, ürünleri denetleyecek daha fazla araçla ve koordineli bir şekilde hareket ederek, ürün güvenliğiyle ilgili kurallara daha güçlü uyulması çağrısında bulunuyoruz" diyor.
Avrupalı tüketiciler, hangi ürünlerin tehlikeli olarak sınıflandırıldığı bilgisine, herhangi bir internet arama motoruna Rapex yazarak ulaşabilir.