Politika

CHP'li Tanrıkulu: AKP döneminde Türkiye ağır insan hakkı ihlallerinin yaşandığı bir ülkeye dönüştü

10 Aralık 2022 12:42

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, AKP döneminde Türkiye'nin, "ağır insan hakkı ihlallerinin yaşandığı bir ülkeye dönüştüğünü" söyledi.

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü dolayısıyla hazırladığı rapora göre; 11 ayda en az 97’si çocuk 2 bin 407 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi, 78’i çocuk en az 4 bin 981 kişi işkence gördü.

Raporda, "2022 yılında yazıları, konuşmaları ya da genel olarak düşünceyi ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilecek etkinlikleri nedeniyle en az 101 kişi (50’i gazeteci, yazar, yayıncı) hapis ya da para cezasına mahkum edildi. 1 Aralık 2022 itibariyle 64 gazeteci cezaevinde bulunuyor. ‘Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 149. sırada yer alıyor" denildi. Tanrıkulu ise “Sonuçta 5-6 aylık bir süre kaldı. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin bu ağır ihlallerinin sona ermesi için sandığın gelmesine, biz sandıkla bu zalim düzene son vereceğiz" dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü nedeniyle hazırladığı raporda; 2022 yılının 11 ayında yaşanan insan hakları ihlallerine yer verdi. Rapora göre; 11 ayda en az 97’si çocuk 2 bin 407 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi, 78’i çocuk en az 4 bin 981 kişi işkenceye maruz kaldı. Cezaevlerinde 1194 işkence olayı tespit edildi.

Kadına yönelik şiddet verilerinin de yer aldığı rapora göre; 2021 yılında 290 olan kadın cinayeti sayısı 308’e çıktı ve aynı zamanda erkekler 36 çocuğu öldürdü. Erkekler 11 ayda 140 kadını taciz etti, 209 çocuğa istismarda bulundu, 728 kadın erkek şiddetine maruz kaldı ve 26 kadına da tecavüz edildi.

Raporda, Türkiye’deki işçilerin 10 ayda yaşadığı hak ihlalleri de yer aldı. 20 yılda 30 bin 244 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi, 2022 yılın 10 ayında ise 90’ı kadın, 54’ü çocuk/genç, 80’i mülteci/göçmen 1521 işçi, iş cinayetleri sonucu yaşamını yitirdi.

Bu yıl en az 515 barışçıl toplantı ve gösteriye kolluk güçleri zor kullanarak müdahale etti. 141’i çocuk en az 5 bin 396 kişi gözaltına alındı. 27 ilde eylem ve etkinlikler engellendi, Van’da ise rekora gidilerek, 2016 Kasım ayından bu yana 2044 gün eylem ve etkinlikler yasaklandı.

Rapordaki düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik ihlaller

Raporda, düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik ihlaller şöyle açıklandı:

“2022 yılında yazıları, konuşmaları ya da genel olarak düşünceyi ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilebilecek etkinlikleri nedeniyle en az 101 kişi (50’i gazeteci, yazar, yayıncı) hapis ya da para cezasına mahkum edildi. 1 Aralık 2022 itibariyle 64 gazeteci cezaevinde bulunuyor. ‘Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 149. sırada yer alıyor.

Oxford Üniversitesi Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü’nün hazırladığı 2022 Dijital Haber Raporu Haziran ayında yayımlandı. Rapora göre habere güven ve ilgi düşüşte. Türkiye’de ise haber tüketiminde online medya televizyonun etkisi artarken sosyal medyanın etkisi sabit kaldı, yazılı medyanın etkisi ise gerilemeye devam ediyor. Türkiye dahil 46 ülkede 93 bin kişinin katıldığı araştırmanın sonuçlarına göre, her 10 kişiden 4’ü ‘bazen’ ya da ‘çoğunlukla’ haberleri takip etmekten kaçınıyor. Araştırmacılar, 2017'den bu yana yüzde 9 oranında bir artış olduğuna dikkat çekiyor.”

"Türkiye son 20 yılda AKP'nin siyasi tercihi sebebiyle ağır bir ortam yaşamaktadır"

Rapora ilişkin TBMM'de basın toplantısı düzenleyen Tanrıkulu, "Türkiye son 20 yılda Adalet ve Kalkınma Partisi'nin siyasi tercihi sebebiyle ağır bir ortam yaşamaktadır. Bu ortamın başlıca nedenlerin bir tanesi de çözülmeyen, çözülmek istenmeyen Kürt meseledir ve ondan kaynaklanan ağır insan hakları ihlalleridir. Ama sonuçta 5-6 aylık bir süre kaldı. Adalet ve Kalkınma Partisi'nin bu ağır ihlallerinin sona ermesi için sandığın gelmesine, biz sandıkla bu zalim düzene son vereceğiz" dedi.