CHP bir önceki yerel seçimlerde (28 Mart 2004) 9 ilde belediye başkanlığını (Artvin, Çanakkale, Edirne, İzmir, Kırklareli, Mersin, Muğla, Sinop, Trabzon) elde etmişti. Bu seçimlerde (29 Mart 2009) bu sayıyı 13’e çıkardı.
Analiz: CHP için 2009 seçimlerini etkileyen faktörler neler oldu?
CHP, Antalya'yı AKP'den aldı
Zabıta arabasında çuval çuval oy
CHP'li kadınların başarısı
Kılıçdaroğlu, partisini ikiye katladı
Denizlere hâkim oldu
CHP’nin kazandığı iller şöyle: Kırklareli, Edirne, Tekirdağ, Çanakkale, İzmir, Aydın, Muğla, Antalya, Mersin, Zonguldak, Sinop, Giresun ve Artvin.
Bir önceki seçimde CHP’nin kazandığı Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanlığı ise AKP’ye geçti.
Yeni belediyeler yine kıyı şeridinden
CHP bir önceki yerel seçimde kazandığı illere Tekirdağ, Aydın, Antalya, Zonguldak ve Giresun’u eklemiş oldu. Yeni belediyeler de kıyı şeridindeki merkezler olması dikkat çekiyor.
Doğu ve Güneydoğu'da yok
Akdeniz, Ege, Marmara ve Karadeniz’de il belediye başkanlıkları kazanan CHP, Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde yok. Bu iki bölgeyi AKP ve DTP paylaştı. CHP için doğu kelimesi, sadece Doğu Karadeniz’deki Artvin için geçerli olabildi.
İstanbul'da nefes nefese!
CHP, İstanbul’da oy oranını yaklaşık 12 puan artırdı. 2004 yerel seçimlerinde yüzde 25.68’te kalmıştı. Resmi olmayan sonuçlara göre 29 Mart 2009 yerel seçimlerinde İstanbul’da AKP yüzde 44, CHP yüzde 37 oy oranına ulaştı.
İstanbul’da sandıkların henüz yarısının bile açılmadığı saatlerde kameralar karşısına geçen eski CHP İstanbul İl Başkanı Gürsel Tekin, İstanbul'da açılan yüzde 90 oranındaki sandığa göre CHP'nin yüzde 41.57, AKP'nin yüzde 40.09 seviyelerinde olduğunu açıkladı. Kısa süre sonra bu kez ekranlarda AKP İstanbul İl Başkanı Aziz Babuşçu vardı. Babuşçu, Tekin'i kaybetmenin verdiği travmanın etkisiyle manipülasyon yapmakla suçladı. Yorum yapmak için henüz erken olduğunu duyurdu.
Verilerin girilmesinde sorun yaşandı
Bu açıklamalardan yaklaşık yarım saat sonra CHP İstanbul Büyükşehir Başkan Adayı Kemal Kılçdaroğlu bir açıklama yaptı. Kılıçdaroğlu "Bilgisayar sistemleri çökmüş. Belli yerlerden veri aktarılamıyor. Bu konuda ciddi endişelerimiz var. Endişelerimiz giderilmezse itiraz ederiz" dedi. YSK, 45 dakika kadar verilerin bilgisayarlara girişinde sorun yaşandığını doğruladı.
Ankara yine Gökçek'in
İstanbul’daki CHP adaylarının ardından bu kez Ankara’da Murat Karayalçın basın toplantısı düzenledi. İstanbul'da yaşanan sistem arızası ve elektrik keintisi sorunlarının Ankara'da Yenimahalle ve Çankaya'da da yaşandığını belirten Karayalçın şöyle konuştu: "CHP Ankara’da öne geçti. Şu anda Çankaya’nın büyük bölümünde elektrikler kesik. Bunun benzeri durumlar ve dolayısıyla endişeler değişik yerlerde de yaşanıyor. Arkadaşlarımız olay yerlerinde. Sizlere bu seçimi Ankara’da iki puan önde bitirebileceğimizi söyleyebilirim. Çankaya ve Yenimahalle için elektrik kesintileri ve sistem arızalarından endişe ediyorum. Bütün arkadaşlarımı sandıklara sahip çıkmaya davet ediyorum. Veri tabanıyla ilgili sıkıntının aşılamamasını anlamak mümkün değil. Şu anda kuşku içerisindeyiz."
Bu açıklamadan sonra MHP’nin adayı Mansuir Yavaş da, seçim kurulları önündeki belediye araçlarının çekilmesi için polisi göreve çağırdı.
Bu trafiğin ardından sonuç Karayalçın’ın umduğu gibi olmadı. Kesin olmayan sonuçlara göre Karayalçın yüzde 31’de kaldı. Rakibi Gökçek ise yüzde 38 oy alarak dördüncü kez Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin başına geçmeye hak kazandı.
İzmir bildiğiniz gibi
İzmir’de 2004 yerel seçimlerinde yüzde 26.68, 2007 erken genel seçimlerinde yüzde 35 oy alan CHP, bu seçimlerde adeta patlama yaptı. Yüzde 53 oranında oy aldı. Başbakan’ın seçim startı verirken “Mutlaka istiyorum” dediği illerin başında gelen İzmir’de AKP, yüzde 32’de kaldı.
CHP bu kez başarılı mı?
Türkiye genelinde 2004 seçimlerinde yüzde 18.27, 2007 genel seçimlerinde yüzde 20.79 oy alan CHP, 29 Mart 2009 seçimlerinde oy oranını yüzde 23 civarına çıkardı.
CHP, İl belediye başkanlığı sayısını 9’den 13’e çıkarırken, büyükşehir belediyelerinden Trabzon’u kaybederken Deniz Baykal’ın memleketi Antalya’yı AKP’den aldı. 16 büyükşehir belediyesinden İzmir, Antalya ve Mersin CHP’li isimlerce yönetilecek.