Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, balıkçılara ve balıkçı teknelerine yönelik kuralların sil baştan belirlendiği "Su Ürünleri Kanun Tasarısını" tamamladı. Tasarıya göre, 18-60 yaş arasındaki kişilerin spor veya dinlenme amaçlı balık avcılıkları Bakanlık iznine bağlanacak. Söz konusu madde genel olarak "hobi amaçlı balık tutmayı" ifade ettiği için deniz kenarı ya da göl gibi yerlerden olta sallayarak balık tutanların da bu kapsama gireceği ifade ediliyor. Buna göre Boğaz'da, Haliç'te oltayla balık tutanlar da Bakanlık'tan izin belgesi almak zorunda kalacak.
Gölde, deniz kenarında oltayla ya da kayık ve teknelerle hobi amaçlı balık tutanlar önce Bakanlıktan izin alacak. Bunu ihlal edenler 200 lira para cezasına çarptırılacak. 1971'de çıkarılan Su Ürünleri Kanunu'nun ardından 42 yıl sonra sil baştan yeniden yazılan kanun tasarısı taslağında, "su ürünleri ve avcılık" ile ilgili izinleri düzenleyen 5'inci madde, balıkçılıkla ilgili yeni bir tartışmayı da alevlendirdi. Sabah gazetesinden Burcu Çalık'ın haberine göre, Söz konusu maddenin üçüncü fıkrasında, "Ticari olmayan dinlenme ve spor amaçlı su ürünleri avcılığı yapacak olan 18 ile 60 yaş arasındaki kişiler Bakanlıktan izin almak zorundadır" ifadesi yer alıyor.
'Sınırların bilinmesi gerek'
Uzman görüşlerinin alınmasının ardından son şekli verilerek Meclis'e gönderilecek olan "Su Ürünleri Kanun Tasarısı Taslağı"ndaki söz konusu madde için net bir sınır çizilmesi gerektiğini ifade eden Amatör Olta Balıkçıları Derneği'nden (RastgeleDer) Kahraman Melek, aksi takdirde kapsamının çok geniş olacağını söyledi. Melek, şunları dile getirdi: "Bu tip bir belge özellikle iç sular için çok önemli. Ama eğitim karşılığı verilmesi gereken belgenin bir tür ticari kazanç kapısına dönüştürülmemesi gerektiğini düşünüyorum."
Önce eğitim sonra belge
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın getireceği yeni kanun tasarısında dinlenme ve spor amaçlı balıkçılık yapacak kişilere verilecek izin belgesi, belli bir süre eğitim karşılığında olacak. Temel balıkçılık eğitimini alacak kişiler, izin belgesi ile istedikleri yerde avcılık yapabilecek. Bakanlık bürokratlarından edinilen bilgiye göre, düzenlemenin esas amacı balık türlerinin kayıt altına alınması ve korunmasını sağlamak. Bakanlık belge ve eğitimlerin içeriğini ayrı bir yönetmelikle düzenleyecek.
100 bin liraya kadar ceza
Tasarıdaki diğer düzenlemeler şöyle:
Gemi sahiplerinin en az ön lisans düzeyinde eğitim almış personeli gözlemci olarak istihdam etmesi zorunlu olacak. Su ürünleri avcılığı yapanların av faaliyetleri ve avladıkları su ürünlerine ilişkin kayıt defteri veya elektronik kayıt cihazını bulundurma, doldurma zorunluluğu getirilecek.
Dinlenme ve spor amaçlı su ürünleri avcılığı yapacak olan 18-60 yaş arasındaki kişiler Bakanlıktan izin almak zorunda olacak. Elektrik şoku yöntemi ile avcılık da tamamen yasaklanırken, her türlü patlayıcı, zehirleyici uyuşturucu maddeler ve sönmemiş kireç de balık avcılığında kullanılamayacak. Van Gölü hariç iç sularda ticari su ürünleri avcılığı veya dalyan kurarak ticari su ürünleri avcılığı yapılabilmesi için kiralama yapmak suretiyle izin alınacak.
Kurala uymayan balıkçıya 100 bin lira ceza
Su ürünleri ile yaşam alanlarını kurutarak bu alanları doldurana 100 bin liraya kadar para cezası verilecek. - İç sularda izinsiz ticari su ürünleri avcılığı yapanlara 5 bin lira, denizlerde ticari su ürünleri avcılığı yapanlara ise 20 bin lira idari para cezası verilecek. - Ticari olmayan dinlenme ve spor amaçlı su ürünleri avcılığı yapanlara 200 lira idari para cezası verilecek.
İngiltere ve ABD'de olta lisansı var
Olta ile yapılan hobi balıkçılığına ilişkin yurtdışında da sert düzenlemeler bulunuyor. İngiltere ve Kuzey İrlanda'da 12 yaş altı çocuklar için bedava lisans edinebilirken, 12-18 yaş arası gençler 5 pound (15 TL) karşılığında lisans alması gerekiyor. Yetişkinlerin ise göç etmeyen balık ve deniz ürünleri avlamak amacıyla gereken lisansı almak için yılda 27 pound (81 TL), göç eden balık ve deniz ürünlerini avlamak için de 72 pound (216 TL) ödemesi koşulu var. ABD'de ise eyaletlere göre değişiklik göstermekle birlikte lisansız bir şekilde olta ile hobi balıkçılığı yapmak yasak. Ülkede 16 yaş altına bedava lisans verilirken, 16-17 yaşlarında olanlardan ise yıllık 5 dolar (10 TL) alınarak lisans temin ediliyor. Yetişkinlerin ise yılda 22 dolar (44 TL) ödemesi gerekiyor.