Rize’nin 'bal ormanı' ilan edilen Hemşin Vadisi'nde; AKP , CHP, MHP ve İyi Parti ilçe başkanları ile 12 köy ve mahalle muhtarının imzaladığı ortak bildiriyle karşı çıktığı Levent köyünde 99 hektarlık alanda planlanan taş ocağı projesine verilen 'ÇED gerekli değil' kararı, Rize İdare Mahkemesi'nce iptal edildi.
Erozyon riskine dikkat çekilen ve proje ile bal ormanı ve doğal yaşlı ormanların olumsuz etkileneceği belirtilen kararda, idarenin kararında hukuka ve mevzuata uyarlılık bulunmadığına yer verildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı'nca 'bal ormanı' ilan edilen ve nesli tükenme tehlikesi altındaki kırmızı benekli alabalık, su samuru ve su kertenkelesinin yaşadığı dereyi de kapsayan Hemşin Vadisi'ndeki Levent köyünde, firma tarafından taş ocağı projesi hazırlandı. Şirketin toplam ruhsat alanı 99 hektar olan arazide ilk aşamada 24,7 hektarlık alan için yaptığı başvuruda 'ÇED gerekli değil' kararı verildi. Kentin organik tarım havzası Hemşin'de daha önce yapımı planlanan hidroelektrik santraline karşı bir araya gelip, projeyi iptal ettiren AK Parti, CHP, MHP ve İYİ Parti ilçe başkanları ile 12 köy ve mahalle muhtarı, bu kez Levent köyünde taş ocağına karşı birleşerek, ortak bildiriye imza attı.
Bilirkişi keşfi yapıldı
Yöre halkı ise doğal yapının bozulmaması için patika yol dahi yaptırmadıkları ormana açılmak istenen taş ocağı projesine karşı hukuk mücadelesi başlattı, 2018 yılının Aralık ayında iptal davası açtı. Tarafları dinleyen, sunulan raporları inceleyen Rize İdare Mahkemesi, 'ÇED gerekli değil' kararını iptal etti. Şirketin temyiz başvurusu üzerine Danıştay 14'üncü Dairesi, bilirkişi incelemesi yapılması talebiyle kararı bozdu. Dosyanın iade edildiği Rize İdare Mahkemesi'nce oluşturulan 7 kişilik bilirkişi heyeti taş ocağı açılmak istenen alanda incelemesi yaptı ve projenin bu hali ile işletilmesi durumunda fiziksel ve biyolojik çevresel değerlerin ve ekolojik dengenin tahribine, bozulmasına ve yok olmasına neden olacağı yönünde kararını Rize İdare Mahkemesi'ne bildirdi.
"Hukuka ve mevzuata uygun değil"
Bilirkişi raporu sonrası Rize İdare Mahkemesi taş ocağı projesine verilen 'ÇED gerekli değil' kararı, yeniden iptal edildi. Mahkeme kararında şunlar kaydedildi:
"Geniş ve detaylı arazi çalışmalarının yapılmadığı, alanın büyük kısmında erozyon riski tehlikesi bulunduğu, dava konusu alan üzerindeki ve yakın çevresindeki orman alanlarının büyük bölümün yöresel ekonomiye katkısı olan, nektar bakımından zengin kestane, yaban yemişi, ıhlamur üretimi alanı olup flora ve fauna bakımından zengin bakir orman olduğu, madencilik faaliyeti halinde gürültü, çevre kirliliği, aşırı tozlanma nedeni ile nektar bakımından zengin olan bitkilerin zamanla yok olacağı ve endemik türler ile doğal yaşamın doğrudan olumsuz etkileneceği, proje alanı çevresindeki ormanların 'Doğal Yaşlı Ormanlar' olmasından dolayı korumaya öncelikli alanlardan olduğu, yapılması planlanan proje alanı çevresinde yaban hayvanlarının yaşam ortamlarının olduğu, projenin gerçekleşmesi durumunda tozuma ve gürültüden dolayı yaban hayvanlarının ortamdan uzaklaşabileceğine dayalı, hiç bir değerlendirmenin bulunmadığı görüldüğünden, 'ÇED gerekli değil' kararında hukuka ve mevzuata uyarlılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılarak, dava konusu işlemin iptaline karar verildi."
"Birlikten güç doğar"
Hemşin ilçesi muhtarları, siyasi parti temsilcileri ve halkın bir arada olduğunu belirten Hemşin Muhtarlar Derneği Başkanı Sabri Kobal, “Birlikten güç, kuvvet doğar. Taşkınlık yapmadan, siyasi güç gösterisi yapmadan biz bu olayda kazançlı çıktık. Bu vadide tertemiz sular akmaya devam edecek. Doğayı korumak için bütün mücadelemizi verdik. Burada doğal bir yaşam, bu yaşamda kaybolursa Hemşin’in bir anlamı kalmaz” dedi
"Doğa kazandı"
Dededen öğrendiği arıcılığı sürdüren Ali İhsan Bayrak da “Ben burada arıcılık yapıyorum. Devlet bize her türlü imkanı veriyor. Biz bu davayı kazandık, çok mutluyuz. Doğa kazandı. Bu ormanlarda, derelerde yaşayan canlılar kazandı. Yazın bu derelerde çocuk sesinden duramazsınız. Çocuklar kazandı, hepimiz kazandı” diye konuştu.
"El ele verdik, sonucunu aldık"
Bal ormanlarının taş ocağı olmaması için mücadele verdiklerini anlatan Kasım Demirci, “Mücadelemiz doğaydı. Hemşin olarak doğa için mücadele ettik. Siyasi partiler, muhtarlar, halk olarak el ele verdik, sonucunu da aldık. Umarım bizim elde etmiş olduğumuz sonuç, Türkiye’deki böyle yerlere de örnek teşkil eder” dedi.
Mahkemenin verdiği karara çok sevindiğini dile getiren Murat Yazıcı ise “Bu verilmiş olan karar, vadinin Osmanlı döneminden bu zamana kadar gelmiş olan arıcılık kültürünü sürdürmemizi sağlayacak. Buradaki ekosistemlerin bozulmaması için çok güzel bir karar oldu. Hemşin olarak çok sevinçliyiz. Siyasilerin ve muhtarların, vadiyi korumak için ortak noktada buluşması çok güzel bir olay. Sadece bugün için değil, gelecek zamanda bu doğada yaşamak isteyen insanlar içinde güzel bir karar" diye konuştu. (DHA)