Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, dünyada ölüm nedenleri arasında 3'üncü sırada yer alan, KOAH'a ilişkin "Akciğerimizi korumak önemli. Her türlü zararlı gazlardan, tozlardan, dumanlardan kaçınmalıyız. Sağlıklı bir kişi öksürüp, balgam çıkarmaz. Öksürük ve balgam bir alarmdır; bu alarmı duymak lazım" dedi.
’16 Kasım Dünya KOAH Günü’ teması, ‘Sağlıklı nefes, sağlıklı yaşam’ olarak belirlendi. Sağlık Bakanlığı’nca yapılan açıklamada, dünyada KOAH nedenli 2019’da 3,22 milyonu bulan ölüm sayısının, 2007- 2017’de yüzde 17,5 arttığı belirtildi. ‘Dünya KOAH Günü’ kapsamında konuşan Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, dünyada ölüm nedenleri arasında 3üncü sırada yer alan KOAH’a ilişkin temiz hava solunması önerisinde bulundu.
"Oksijene bağlı hale getirebilir"
KOAH nedeniyle her yıl 3 milyondan fazla kişinin hayatını kaybettiğini ve hastalığın tedavi edilebilir olduğunu kaydeden Prof. Dr. Özlü, “KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı sözcüklerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma aslında. Nefes darlığıyla bu tıkanma kendini belli eder. Hastalar genelde başlangıçta yokuş çıkarken, merdiven çıkarken, nefeslerinin daraldığını ifade ederler. Daha sonraki dönemde düz yolda da bu nefes darlığı hissederler.
İlerleyen dönemde de istirahat halinde nefes darlığı olmaya başlar hatta bu nefes darlığı günlük işlerini yapmalarına engel olabilir, onları yatağa bağlı hale getirebilir, oksijene bağlı hale getirebilir. İlerleyici bir hastalıktır. Süreğen bir hastalıktır ve önlenebilir, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Dünyada en çok ölümlere neden olan hastalıklar arasında yer alır. Şu anda dünyada ölüm nedenleri arasında üçüncü sırada yer alıyor. Her yıl 3 milyondan fazla kişi KOAH nedeniyle maalesef ölüyor” dedi.
"Olguların 3’te 2’si aktif sigara kullanıcısı"
KOAH’ın ortaya çıkmasının genel nedenlerinden birinin sigaraya bağlı olduğunu aktaran Prof. Dr. Özlü, “Sigara içmeyen kişilerde de KOAH görülebilir. Burada daha çok solunan havada yer alan zararlı gazlar ve tozlar etken olarak söz konusudur ama genelde olguların 3’te 2’si aktif sigara kullanıcısıdır ve sigaraya bağlı olarak KOAH geliştirir. Diğerleri de mesleki ortamda soluduğu gazlara, tozlara bağlı olabilir. Ya da ev içi ortamda solunan yanma, ısınma, pişirme amacıyla yakılan yakıtların ortaya çıkardığı duman ve gazların solunması ile ya da atmosfer havasındaki kirleticilerin solunmasına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genel olarak bu zararlı gaz ve tozların uzun yıllar tekrarlayan solunum alanını takiben bu hastalık yavaş yavaş akciğerlerde ortaya çıkar ve ilerler” diye konuştu.
25 yaş üzerindeki kişilerde akciğer fonksiyonlarının yıllar içinde düştüğünü aktaran Prof. Dr. Özlü, “Biliyorsunuz, akciğerler hayati organlarımızın en başında yer alır. 25 yaşından sonra akciğerlerde giderek fonksiyonel kayıplar oluşuyor. Ancak KOAH’da bu fonksiyonel kayıp normal kaybın çok daha ötesinde oluyor ve genelde 50-60 yaşlarından sonra akciğer yetmemeye başlıyor ve sorunlar ortaya çıkıyor. Erken dönemde öksürük ve balgam gibi şikayetler görülür. Genelde sigara içenler bunun sigaraya bağladıkları için çok önemsemezler ve işte sigara içiyorum öksürüyorum balgam çıkarıyorum diyerek bunu bir hastalık belirtisi gibi kabul etmez.
“Temiz hava solumak gerekiyor"
O yüzden sağlıklı bir kişi öksürmez ve balgam çıkarmaz. Eğer sigara içiyorsanız ve öksürük balgam çıkarıyorsanız bu akciğerde bir hastalığın başladığı anlamına gelir. Bir alarm anlamına gelir, bu alarmı duymak lazım. Nefes darlığı bu işin daha ileri bir sürece varlığını gösteren ikinci bir alarmdır. Bunu da yaşlılığa verip ‘Yaşlandım, yokuş çıkarken yoruluyorum’ filan gibi düşünür insanlar. Oysa yaşlılıktan değildir bu KOAH nedeniyle ortaya çıkan bir nefes darlığıdır” dedi.
KOAH’ın önlenebilir hastalık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Özlü, “Temiz hava solumak gerekiyor akciğerimizi korumanın en iyi yolu her türlü zararlı gazlardan, tozlardan, dumanlardan, kimyasal ortamlardan kaçınmak. Göğüs hastalıkları uzmanının takibi altında bu hastalar hem yaşam kaliteleri artırılabilir hem şikayetleri ortadan kaldırılabilir hem de hastalığın ilerlemesi önlenebilir.
Akciğerler ilk doğduğumuz andan öleceğimiz ana kadar bize her zaman en çok gerekli organların başında yer alır. O bakımdan akciğerimizi korumak önemli. ‘Dünya KOAH Günü’ de bu amaçla oluşturulmuş; akciğerlerinin farkındalığına varmak amacıyla. Onun için temiz hava solumaya dikkat edelim” diye konuştu. (DHA)