Bilim insanları, yüzyıl yaşayan insanların kök hücrelerinde ipuçları buldu

T24 Haber Merkezi 

Bilim insanları, 100 yaşına kadar sağlıklı bir şekilde yaşayan bireylerin kök hücrelerini inceleyerek, yaşlanma sürecine dair yeni bulgulara ulaşmaya başladı. Uzun yaşamın sırrı, bu bireylerin kök hücrelerinin nasıl işlediği ve zaman içinde nasıl yenilendiği ile ilgili olabilir.

Business Today'in haberine göre; Boston, Massachusetts'teki bilim insanları, 100 yaşını geçmiş bireylerin kanından alınan kök hücreleri yeniden programlayarak, bu hücreleri araştırmacılarla paylaşmayı amaçlıyor. Erken bulgular, beyin yaşlanması hakkında değerli bilgiler sunuyor.

Boston Üniversitesi Chobanian & Avedisian Tıp Fakültesi'nden kök hücre biyoloğu George Murphy, Nature dergisine yaptığı açıklamada, tanıdığı bir centenarianın 1912'deki İspanyol gribi ve COVID-19'u iki kez atlattığını söyledi.

Hücre bankası kurdular

Bu olağanüstü direncin olası bir açıklaması, centenarianların hastalıklara karşı onları koruyan genetik bir yapıya sahip olmaları olabilir. Ancak, bu teoriyi test etmek zor çünkü centenarian sayısı oldukça az. Bu durum, onların kan ve deri örneklerini değerli bir araştırma kaynağı haline getiriyor. Bunun üzerine Murphy ve ekibi, bu hücreleri diğer bilim insanlarıyla paylaşabilmek için bir hücre bankası kurdu.

King's College London’dan epigenetik ve yaşlanma uzmanı Chiara Herzog, bu hücre bankasının heyecan verici olduğunu belirterek, "Bu kaynak alan için çok faydalı bir kaynak" dedi. Harvard Tıp Okulu'ndan araştırmacı Vadim Gladyshev de, yaşlanma üzerine yapılan çalışmalardaki önemine dikkat çekti.

Murphy, Boston Üniversitesi'nden aynı zamanda geriatri uzmanı olan Tom Perls ile birlikte çalıştı. Perls, New England Centenarian Study'nin başında yer alıyor.

Birçok test yapıldı, genetik faktörler incelendi

Pek çok centenarian, yaşadıkları benzersiz deneyimlerin farkında oldukları için katılmaya istekliydi. Katılımcılar, fiziksel ve bilişsel sağlık durumlarını değerlendirmek amacıyla testlere tabi tutuldu ve kan örnekleri toplandı. Birçoğu iyi bilişsel sağlık durumundaydı ve günlük aktivitelerinde bağımsızdı.

Yaklaşık 30 centenarianın kan hücreleri izole edilerek, pluripotent kök hücrelere dönüştürüldü. Bu hücreler, vücuttaki her türlü hücreye dönüşebilen hücrelerdir. Bu süreç, araştırmacıların yaşlanmanın genetik faktörlerini incelemelerine olanak tanır. Herzog, bu yöntemin, yaşlanmanın genetik belirleyicilerini incelemek için önemli olduğunu söyledi.

Yapılan ilk deneylerde, yaşlanma hücrelerin kalite kontrol mekanizmalarının kaybıyla ilişkilidir. Bu mekanizmalar, protein üretimini yönetir ve hastalıklara yol açabilir. İlk bulgular, centenarianlardan alınan nöronların, stres altındayken zararlı proteinleri çok daha hızlı bir şekilde ayıkladığını gösteriyor.

3D beyin modelleri oluşturuldu

Başka bir araştırma grubu, Alzheimer hastalığına dair 3D beyin modelleri oluşturdu. Bu modeller, 60’lı yaşlarındaki bireylerden alınan hücrelerle karşılaştırıldığında, centenarian hücrelerinde Alzheimer’a karşı koruma ile ilişkili genlerin daha yüksek seviyelerde ifade edildiğini ortaya koyuyor.

Gelecekte, araştırmacılar bu kök hücreleri kullanarak, karaciğer, kas, bağırsak hücreleri veya mini organlar gibi yaşlanma ile ilişkili diğer hücre tiplerini geliştirmeyi hedefliyor.