- Hülya Karabağlı
ANKARA
Eurostat’ın verilerine göre Türkiye’deki 20-64 yaş grubundaki her 100 kadından ancak 29,7’si işgücüne katılıyor. AB ülkelerinde ise bu oran yüzde 62,3’e kadar yükseliyor. Kadınların işgücüne katılımında Türkiye, bütün AB ülkelerinden geride kalıyor. Ortalaması yüzde 62 olmasına rağmen birçok AB ülkesinde çalışabilecek yaştaki kadınların yüzde 70’inden fazlası işgücü içerisinde yer alıyor.
Türkiye’deki işgücüne ve istihdama katılım oranlarının düşük kalmasında kadınların eve kapanması rol oynuyor.
15 yaş ve üstü kadınlardan sadece 8 milyonu
TÜİK’in belirlemelerine göre Nisan 2012 itibariyle (Mart-Nisan-Mayıs ortalaması) 27 milyon 671 bin olan Türkiye’deki 15 ve daha yukarı yaştaki kadınların ancak 8 milyon 93 bini işgücüne katılıyor. Bunların da ancak 7 milyon 300 bini bir işte çalışırken, 793 bini ise iş arıyor.
Oran: 17 milyon kadın iş gücünde olabilirdi
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran’ın çalışmasına göre, Türkiye’de de kadınlar AB ülkeleri düzeyinde işgücüne katılsaydı, Türkiye yüzde 28’e varan işsizlik oranlarıyla Yunanistan ve İspanya gibi ülkelerle yarışacaktı.
Eğer kadınların işgücüne katılım oranı AB ortalaması düzeyinde gerçekleşseydi, Türkiye’deki kadın iş gücü 17 milyon kişi civarında seyredecekti. Diğer bir ifadeyle 9 milyondan fazla kadın daha işgücüne katılacak, ekonomiye katkı vermek için iş talep edecekti.
Türkiye ekonomisinin bu günkü haliyle ancak 7,3 milyon kadına istihdam sağlayabildiği dikkate alındığında İspanya örneğine göre 8,1 milyon, Yunanistan örneğine göre de 6,1 milyon kadın fazladan iş talep edecekti.
İşsiz sayısı 2.4 milyon
Türkiye’nin son aylarda işsiz sayısının 2,4 milyon civarında seyrettiği ve bunun yaklaşık 1 milyonunu kadınların oluşturduğu biliniyor. Eğer Türkiye’de kadınların işgücüne katılımı İspanya seviyesinde olsaydı Türkiye’deki işsiz sayısı yaklaşık 9 milyon, işsizlik oranı ise yüzde 28 olacaktı. Bu düzeyle Türkiye işsizlik oranı bakımından 200 ülke arasında 174. olacak, Güney Afrika, Nijerya, Mozambik gibi ülkelerden bile daha kötü bir duruma düşecekti. Son aylarda işsizlik oranı Yunanistan’da yüzde 22,5, İspanya’da da yüzde 24,6 düzeyinde seyrediyor.
Tarım sektöründeki kadın ücretsiz aile işçisi
Aslında istihdam edilen kadınların çok büyük bir bölümü ücretsiz aile işçisi olarak sınıflandırılıyor. Nisan 2012 istatistiklerine göre çalışan 7 milyon 300 kadından 2 milyon 226 bini, diğer bir ifadeyle çalışan her 100 kadından 30’u ücretsiz aile işçisi konumunda bulunuyor.
Tarım sektörünün şişirilmiş istihdam yapısı toplam istihdamda olduğu gibi kadın istihdamını da “olduğundan iyi” göstermektedir. Türkiye genelinde istihdam edilen kadınların 2 milyon 807 bini (çalışan her 100 kadından 38,5’i) tarım sektöründe istihdam ediliyor ve bunların da 2 milyon 226 bini ücretsiz aile işçisi olarak istatistiklere yansıtılıyor.
Kadınların iş bulması zor
Düşük işgücüne katılım oranına rağmen kadınlar arasındaki işsizlik erkeklerin oldukça üzerinde seyrediyor. Türkiye genelinde işsizliğin yüzde 9,8 olarak hesaplandığı 2011 yılında kadınlar arasındaki işsizlik oranı ise yüzde 11,3 düzeyinde bulunuyor. Yine Nisan 2012 itibariyle, Türkiye genelinde yüzde 9, erkekler arasında yüzde 8,6 olan işsizlik oranı kadınlarda yüzde 9,8’e kadar yükseliyor. Türkiye genelinde yüzde 11,1 olan tarım dışı işsizlik oranı kadınlarda yüzde 14,8’e kadar çıkıyor.
Ev kadınları
Türkiye genelinde işgücüne dâhil olmayan 15 ve yukarı yaştaki 27,5 milyon kişinin 19,6 milyonunu kadınlar meydana getiriyor. Bu kadınların ise 11,9 milyonla büyük bölümü “ev işleriyle meşgul” olduğu gerekçesiyle iş gücüne katılmıyor. 1 milyon iş bulsa hemen çalışabilecek durumda olan ancak iş bulma umudu olmadığı ya da diğer nedenlerle iş aramadığı için işsiz kabul edilmeyen kadınlar meydana getiriyor.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, yapılan çalışmayla Türkiye’de işsizlik oranının AB ülkelerine göre düşük olduğunu savunmasının bir istatistik yalanı diye nitelendirdi.