Çevre

İyi haber; atmosfere karışan karbondioksit oranı düşüyor

Karbondioksit salımının yüzde 55'ini üreten ABD, Çin ve Avrupa Birliği ülkeleri. Ancak raporda, bu ülkelerin üçünde de 'kayda değer gelişmeler olduğu' belirtiliyor

01 Kasım 2013 13:00

Hollanda Çevre Değerlendirme Kurumu ve Avrupa Komisyonu'nun ortaklaşa yaptığı çalışmaya göre, küresel düzeyde atmosfere salınan karbondioksit (CO2) miktarının artış hızında ilk 'daimi yavaşlama' işaretleri görüldü.

Çalışmaya göre karbondioksit salımındaki artış hızı geçen yıl, 2000'li yılların ortalamasına kıyasla yarıdan fazla azaldı.

BBC Türkçe'de yer alana habere göre, artış hızındaki azalmanın başlıca nedenleri olarak ABD'de enerji üretiminde kaya gazının artan oranda kullanılması ve Çin'in hidroelektrik kullanımını yüzde 23 oranında yükseltmesi gösteriliyor.

Ancak ucuz kömür kullanımı sorunu sürüyor. İngiltere'de ucuz kömür kullanımının dörtte bir oranında arttığı belirtiliyor.

Rapora göre, geçen yıl atmosfere salınan karbon dioksit miktarı 34,5 tonla yeni bir rekora ulaştı.

Ancak küresel ekonominin yüzde 3,5 oranında büyümesine karşın, karbondioksit salımı yüzde 1,4 oranında yükseldi.

Ekonomik büyümeyle, karbondioksit salımının artış hızı arasındaki bağın da, daha az fosil yakıt kullanımı, yenilenebilir enerji kaynaklarının daha çok devreye sokulması ve daha fazla enerji tasarrufuyla koptuğu vurgulandı.

 

'İyi haber, ama yeterli değil'

 

Çalışmaya göre toplam karbondioksit salımının yüzde 55'ini üreten ABD, Çin ve Avrupa Birliği ülkeleri. Ancak raporda, bu ülkelerin üçünde de 'kayda değer gelişmeler olduğu' belirtiliyor.

Çin'in karbondioksit salımının geçen yıl yüzde 3 arttığı belirtilirken, bunun 2000'li yıllardaki yıllık yüzde 10'luk artışa göre önemli bir aşama olduğu söyleniyor. Raporda, ABD'de kaya gazına geçişin devamı, Çin'in açıkladığı enerji planlarına uyması ve özellikle Avrupa'da yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı sürerse, karbondioksit salımı artış hızındaki yavaşlamanın kalıcı olabileceği vurgulanıyor.

Raporun yazarlarından Greet Maenhout, 'Bu iyi bir haber, ama yeterli değil. Salım hala artıyor ve karbondioksit atmosferde 100 yıl boyunca kalıyor. Yani 2050'de 2 derecelik sıcaklık artışı hedefine hala yaklaşamıyoruz' dedi.

T24'ün notu: Kaynak göstererek BBC Türkçe'den aldığımız bu habere dair "yoshico" adlı Ekşi Sözlük yazarı T24 başlığı altına şunları yazdı:

"Gün itibariyle hatalı bir başlık ile okuyucularını yanıltacak bir haber yapmış oluşum.
Bahsedeceğim habere şuradan ulaşabilirsiniz: http://t24.com.tr/…rbondioksit-orani-dusuyor/243070

Başlık olarak diyor ki, "iyi haber, atmosfere karışan karbondioksit oranı düşüyor.” Ancak raporun orjinal versiyonuna baktığımızda (ki ona da buradan ulaşılabilir http://www.pbl.nl/…global-co2-emissions-2013-report ) bahsedilen şey 2012'de karbondioksit salımının rekor düzeye ulaştığı, karbondioksit artışının da arttığı, sadece ve sadece karbondioksit emisyonunun artışında bir azalma görüldüğü.

İnciğinin, cinciğinin inciği azaldiği için “İyi haber, atmosfere karışan karbondioksit oranı düşüyor” demek şuna benzer:

Diyelim ki sizin 100 lira borcunuz var, ve bu borç her sene  yüzde 10 oranında artıyor. Demek ki bu artış nasıl olacak,

100 lira
110 lira
121 lira
133.1 lira
...

Artış miktarlarına baktığımızda borcunuz 10 lira artmış, sonra 11 lira artmış, sonra da 12.1 lira artmış. Borcunuz artmaya devam etmiş, üstelik oranı aynı kalmasına rağmen miktarı artmış. Borcunuzun hepsi zaten büyümüş o meseleye girmiyorum bile.

Sonra da diyelim ki, 133.1 lira olduktan sonra sizin borcunuz tekrardan 10 lira artmış olsun, bunu yüzdeye vurursak, yüzde 7.5'e denk geliyor. Dolayısıyla borcunuz 143.1 lira olmus, artışı 10 lira olmuş (yani normal düzeylerden hiç değişime uğramamış) ancak yüzdesi almış. Yüzdesinin azalmış olmasının sebebi sakın ola toplamın büyümüş olması olmasın? Bunu yüzdeye vurarak nasıl "iyi haber" tablosu çizebilirsiniz?

Azalan şey, karbondioksit salımının artış hızı. Atmosfere salınan karbondioksit 2012'de 34.5 ton ile rekor kırmışken bu başlığı atsa atsa BP ya Royal Shell tarzı bir firmanın CEO’su atar. Sonra da döner yönetim kuruluna iyi yedirdik bunu der.

Kimse ne kendisini, ne de başkalarını kandırmaya çalışmasın. Bugünkü karbondioksit seviyelerine atmosferde en son 2-4 milyon yıl once rastlanmıştır. Bunu bilip, bu bilinçle habercilik yapmakta fayda var."