Yaşam

Arıları kurtarmak için yeni yöntem

Dünya üzerindeki arı nüfusu bir süredir büyük bir hızla azalıyor. Arı nüfusunu tehdit eden parazitlerden kurtulmak için geliştirilen bir yöntem ise arıcılara umut oldu.

30 Aralık 2014 17:40


Durum tahmin edilenden çok daha ciddi. ABD Başkanı Barack Obama, yetkili makamlara tüm gerekli önlemleri almaları direktifini verirken, Alman Çiftçiler Birliği de arı üreticilerini bu kış yaşanabilecek toplu arı ölümlerine karşı uyardı.

Hava sıcaklığı düşmemeye devam ederse arı akarı denilen bir tür parazitin tehlikeli şekilde artacağı kaydediliyor. Geçen yıllarda bu parazit nedeniyle 10 ila 15 bin arı ölmüştü.

Richard Rossa hayatını arıların yok olmasını engelleyecek bir çözüm bulmaya adamış. Doktora sahibi bir mühendis olan Rossa İsveç'in ücra bir köşesinde yaşıyor. Rossa burada arıların ölümüne neden olan parazitlerden kurtulmak amacıyla çalışmalar yapıyor.

Arıların korkunç kaderi

Asya kıtası kaynaklı bir parazit olan arı akarı nedeniyle dünya çapında arı kolonileri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Söz konusu asalak, arılara tutunarak konukçusu ölene kadar kanını emiyor. Richard Rossa bunun arı için korkunç bir süreç olduğunu belirtiyor.

Rossa "Enfekte arıları kurtarmaya çalıştığım bir seferde gövdesine üç parazit birden yapışmış arılarla karşılaşmıştım. Bu çok korkunç. Bu parazitlerden kurtulmak için kullanılan yöntemler öyle kötü ki bunları uygulamak mümkün değil. Ben bunu değiştirmek istiyorum. Kullandığım yöntem hipertermiye yani kovanın aşırı derecede ısıtılmasına dayanıyor. Bu aslında 30 yıldan uzun süredir bilinen metot ancak bunun için kullanılan cihazlar arıcılar için hiç de uygun değildi" diyor.

Hipertermi yöntemi onlarca yıl önce Rusya ve Doğu Almanya'da kullanılıyordu. Bu yöntemle arı kovanları sıcak hava pompalanarak ısıtılıyor, bu da akarları öldürüyordu. Ancak sıcak hava pompalamak için kullanılan makineler o kadar büyüktü ki bir yerden başka bir yere kolay taşınamadıkları için arıcılıkta kullanılmaya elverişli değildi.

'Asit arılara daha çok zarar veriyor'

Günümüzde arıcılar parazitlere karşı formik asit veya oksalik asit kullanıyor. Ancak Rossa’ya göre asit kullanımı arılara yarar sağlamaktan çok zarar veriyor. Rossa "Asit, paraziti yakarak arının üzerinden düşmesini sağlıyor. Asit her parazite denk gelmese de, her arı asitten mutlaka nasibini alıyor. Uygulamanın ardından arının vücudunda yanık çukurları oluşuyor. Arıların gözleri, ayakları yanıyor. Vücudu zarar gören arı söz konusu delikler nedeniyle virüslere karşı daha savunmasız hale geliyor. Bağışıklık sistemi zayıfladığı için bir sonraki yıl neredeyse hiç bal üretemiyor. Bu, eziyetten başka bir şey değil" açıklamasını yapıyor.

Richard Rossa'nın geliştirdiği cihaz ise bir çeşit sauna gibi çalışıyor ve sıcak plakalardan oluşan bir çekmeceyi andırıyor. Kullanımı kolay ve pratik olan cihazla Rossa arıcılara hem 30 yıl dayanacak hem de ucuz bir çözüm getirmek hedefinde.

Rossa'nın arı saunası kovanın altına yerleştiriliyor, akü veya elektrikle çalışan modelleri bulunan cihaz 40 ila 42 dereceye kadar ısınıyor. Bu arılar için dayanılabilir bir sıcaklıkken, akarlardan kurtulmak için 38 derecenin üzerinde yaklaşık 30 dakika yeterli. Arıların vücudundan ayrılan akarlar çekmecenin altında bir ağda toplanıyor. Toplanan akarlar ağa verilen elektrik akımı ile öldürülüyor. Rossa saunanın arıların bağışıklık sistemi için de güçlendirici etkisi bulunduğunu belirtiyor.

Richard Rossa cihazı başlangıçta sadece kendi arılarını parazitlerden kurtarmak için geliştirmiş. Ancak yönteme diğer arıcılardan da büyük ilgi var. Rossa cihazın seri üretimine geçmek için 120 bin euroya ihtiyaç duyuyor. Bu hedefe ulaşması pek de zor görünmüyor. Zira Almanya Çevre ve Doğayı Koruma Derneği'nin internet platformu Ecocrowd aracılığıyla şimdiden yaklaşık 50 bin Euro toplanmış durumda.