T24 Kültür Sanat
"Kanun Hükmü" belgeselinin sansüre uğramasının ardından yaşanan süreçle tartışmaların odağı olan Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. 1979 yılında Ömer Kavur’un yönettiği Yusuf ile Kenan, Yavuz Özkan’ın yönettiği Demiryol ve Yavuz Pağda’nın yönettiği Yolcular filmlerine uygulanan sansüre karşı yapımcı ve yönetmenlerin festivalden çekilme kararı almış, festival yönetimi ise sansüre karşı durarak 16. Altın Portakal Film Festivali'ni iptal etmişti. Altın Portakal, 44 yıl sonra ikinci kez sansür tartışmaları nedeniyle iptal edildi.
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile ihraç edilen iki kamu emekçisinin adalet mücadelesini anlatan “Kanun Hükmü” belgeselinin Altın Portakal Film Festivali’nde seçkiden çıkarılmasının ardından festivalden çekilen jüri üyeleri, filmin geri alınması kararından sonra geri dönmüştü.
Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeseli "FETÖ propagandası yaptığı" iddiasıyla hedef alan bir açıklama ile festivalden çekilme kararını duyurdu. Ardından da Gençlik ve Spor Bakanlığı festival ile ilişkisini kestiğini duyurarak, tahsis edilen salonu vermeyeceklerini söyledi. Uluslararası Sinema Derneği de "festivalin sinema sektöründe yer alan "bazı STK'lar tarafından politize uçlara kaydırıldığı" öne sürüldü.
Sansürle gündeme gelen olan Antalya Altın Portakal Film Festivali ise yaşanan tartışmaların ardından iptal edildi.
Kararı, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek sosyal medya hesabından duyurdu. Kanun Hükmü belgeseli için "malum film" ifadesini kullanan Böcek, şunları söyledi:
"Değerli sinemaseverler, kıymetli hemşehrilerim;
Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak özüne döndürdüğümüz, yıllara meydan okumuş, Antalya’mızın ve ülkemizin en önemli markalarından biri olan ve 7-14 Ekim tarihleri arasında yapmayı planladığımız Antalya Altın Portakal Film Festivali’mizi bizim dışımızda oluşan ve oluşturulan süreç sebebiyle iptal ettiğimizi tüm sinemaseverlere üzülerek bildiriyorum. Başta festival yöneticisi olmak üzere tüm sanat ekibinin süreci yanlış yönettiği, kriz yönetimini yapamadığı tespit edilmiştir. Altın Portakal Film Festivali siyaset üstüdür.
Festivalimizi kimsenin siyasi emellerine malzeme ettirmeyeceğim. Ayrıca şahsıma ve belediyemize malum film üzerinden isnat edilen suçlamaların tamamını da gerçek muhataplarına aynen iade ediyorum. Az önce açıkladığım nedenler dolayısıyla, kendi kararıyla büyük bir karmaşaya yol açan festival yönetiminin ve oluşturdukları tüm sanat ekibinin görevlerine şu an itibarıyla son verilmiştir."
Kamuoyuna saygılarımla."
44 yıl sonra ikinci iptal: 1979'daki yönetim, sansüre karşı durmuştu
Antalya Altın Portakal film Festivali, 1979 yılında iptal edilmişti. 1979 yılındaki festivalde, sansür kurulu, Ömer Kavur’un yazıp yönettiği “Yusuf ile Kenan”, Yavuz Özkan’ın yönettiği “Demiryol” ve Yavuz Pağda’nın yazıp yönettiği “Yolcular” filmini yasaklayarak, bazı bölümleri de kesmek istemesi üzerine tüm yapımcı ve yönetmenler festivalden çekilme kararı almıştı.
1979 yılındaki jüri üyeleri, “Tüm filmleri değerlendirme olanağı bulamadığımızdan, uzun metrajlı filmler dalında yapılan yarışmaya katılan yapıtları değerlendirmeme kararını oy birliği ile aldık” diyerek sansürü protesto etti.
Sansüre karşı duran festival yönetimi ise 16. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni iptal etti. Yönetim de festivali iptal etmişti. Festival bir yıl sonra da 12 Eylül darbesi nedeniyle yapılamamıştı.
İYİ Parti'den açıklama
İYİ Parti Antalya Milletvekili Uğur Poyraz, Altın Portakal Film Festivali’nin iptal edilmesine tepki gösterdi. Poyraz yaptığı yazılı açıklama şu ifadeleri kullandı:
"Altın Portakal bizden önce vardı, bizden sonra de var olacaktır ve olmalıdır. Bunun sorumluluğu da hepimizin üstündedir. En son 12 Eylül darbesinin yaptırmadığı Altın Portakal’ı, Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında düzenleyemiyor olmak hazindir, trajiktir. Zira festival iptal etmek tam da darbeci ve sansürcü zihniyetlerin arzusunu gerçekleştirmek anlamına gelmektedir"
|
Neler yaşandı? Yönetmen Nejla Demirci, Kanun Hükmü/Decree başlıklı belgeselin Altın Portakal'da yarışma seçkisinden "yargı sürecinde" iddiasıyla çıkarılmasını protesto etti. Durumu "belgesel sinemaya karşı darbe" olarak niteleyen yönetmen, festival yönetimini suçladı. Yönetmen Nejla Demirci, "Kanun Hükmü/The Decree" belgeselinin 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırılmasını protesto etti. Demirci, uygulamayı "hukuksuzluk" olarak niteleyerek, festival yönetimini sansürle suçladı. Sosyal medya hesabından açıklama yayımlauan Demirci, yaşananların "belgesel sinemaya bir darbe" olduğunu söyledi. Kanun Hükmü/The Decree başlıklı belgeselin yönetmeni Demirci, açıklamada şunları kaydetti: "Kanun Hükmünde Kararnameler ile kamu görevinden çıkarılan doktor Yasemin ve öğretmen Engin'in ihraç sonrası gösterdikleri mücadeleyi anlatan KANUN HÜKMÜ/ THE DECREE belgeselimiz ani bir karar ile 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırıldı. Doktor Yasemin Demirci ve öğretmen Engin Karataş hakkında kesinleşmiş herhangi bir yargılama söz konusu değilken festival mazeret olarak belgeselin bir karakterinin yargı sürecinde olduğunu iddia ediyor. AYM'nin tazminat kararıBelgeselimiz henüz yapım aşamasındayken yapımı yasaklanmış ve bu sebep ile yargıya başvurmuştuk. Nihayetinde AYM eserimi ifade özgürlüğü, bilim ve sanat özgürlüğü çerçevesinde değerlendirdi ve tarafıma tazminat ödenmesine karar verildi. Sinema faaliyetini topluma aktarmak için yola çıkmış bir festivalin 60. Yılında doğru olmayan ve dahi doğru olsa bile kendisini ilgilendirmeyen bir yargı süreci işten ayrılma işleminin hukuka aykırılığı ile ilgilidir. Belgeselin konusu ise sivil direniş ve mücadele örneğidir. Mahkeme üzerinde belgesel filmin hiçbir baskı etkinliği yokken KHK ile öğretmeni işten çıkaran yönetimin fiili baskısı vardır. Filmin kaldırılma gerekçesi aldatmacadır, mahkemeyi etkileme potansiyeli mevcut iktidarda fazlasıyla vardır, filmler sadece toplumu bilgilendirme amaçlıdır. Altın Portakal ne demişti?Yazılı açıklama yapan Antalya Altın Portakal Film Festivali Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, Ulusal Belgesel Film Yarışması bölümüne seçilen "Kanun Hükmü" filminde yer alan kişininyargı sürecinin devam ettiği saptadıklarını öne sürmüştü. Yargı süreci bitene kadar filmin festivalden çıkarıldığı duyuran Boyacıoğlu, "Bu nedenle yargıya intikal etmiş bir konuda yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkilememek adına filmin bu yılki seçkiden çıkarılmasına karar verilmiştir. Biz; sinemanın bağımsızlığına, sanatçıların fikirlerini özgürce yansıtabilmesi gerektiğine yürekten inanıyoruz. Belgeselde yer alan kişi ile ilgili yargı süreci tamamlandıktan sonra Film, Antalya’da gösterilecektir" demişti. Jüriler görev bıraktı, yönetmenler filmlerini çekti60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne katılan 27 filmin yönetmen ve yapımcıları ortak bildiri imzalamış, "Kanun Hükmü filmi, ulusal belgesel yarışmasındaki yerini alana dek filmlerimizle festivalde yer almayacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz" dedi. Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıkladı. Daha önce de Kanun Hükmü belgeselinin festival seçkisinden çıkarılmasına tepki olarak jüri üyeleri görev bırakmıştı. TIKLAYIN - Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıkladı Yönetmenden Altın Portakal'a "sansür" davası 60'ncı Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin Ulusal Belgesel Film Yarışması'ndan çıkarılan "Kanun Hükmü" filminin yönetmeni Nejla Demirci, kararın iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle, festivali düzenleyen Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne dava açtı. Antalya İdare Mahkemesi'ne sunulan dava dilekçesinde, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne 30 bin liralık manevi tazminat cezası verilmesi ve belgeselin seçkiden çıkarıldığı 22 Eylül’den itibaren tazminata faiz işletilmesi talep edildi. Kanun Hükmü programa geri alındıAltın Portakal Film Festivali, Tepkilerin ardından sosyal paylaşım sitesi X'ten (Twitter) açıklama yapan filmin, yarışma seçkisine geri alınmasına karar verdiğini duyurdu. "22.09.2023 tarihinde yapılan duyuru ile 60. Antalya Altın Portakal Film festivali Ulusal Belgesel Film Yarışması seçkisinden çıkarılan "Kanun Hükmü" adlı belgesel filmde yer alan kişi ile ilgili yargılama sürecinin devam etmediği tarafımızca belgelendiği için filmin yarışma seçkisine geri alınmasına karar verilmiştir." Belgesel ikinci kez festivalden kaldırıldı60. Altın Portakal Film Festivali'nde, Kanun Hükmü filmi ikinci kez seçkiden çıkarıldı. Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Filmin festivaldeki varlığı nedeniyle şahsım adına soruşturma açıldığı bilgisi tarafıma ulaşmıştır. Oldukça yüksek sesle tepkilerini dile getiren sinema sektöründen gereken desteği göremedik. Geldiğimiz noktada olayın sorumlusu ve suçlusu olarak gösterilmek isteniyoruz. Herhangi bir terör örgütünün destekçisi olarak kabul edilmemiz mümkün değildir" denildi. Kültür Bakanlığı'ndan açıklamaSinemacıların filmlerini festivalden toplu bir şekilde çekmesinden bir gece sonra, Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, yaptığı yeni bir açıklamayla Kanun Hükmü’nün seçkiye yeniden dahil edildiğini duyurmuştu. Filmin yeniden seçkiye dahil edilmesinin ardından festivalin destekçilerinden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı ise karara tepki göstererek festivalden çekildiğini açıklamıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 11 Ağustos'ta Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atanan oyuncu Tamer Karadağlı, Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde belgesel kategorisine yer alan "Kanun Hükmü" filminin programa tekrar alınmasının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın festivalden çekilmesi hakkında, “Bakanlığımızın aldığı kararın arkasındayız” demişti. TIKLAYIN | Kültür ve Turizm Bakanlığı, Altın Portakal Film Festivali'nden çekildi Festival iptal edildi, Başkan Böcek "malum film" dedi"Kanun Hükmü" belgeselinin sansüre uğramasının ardından yaşanan süreçle tartışmaların odağı olan Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. 1979 yılında Ömer Kavur’un yönettiği Yusuf ile Kenan, Yavuz Özkan’ın yönettiği Demiryol ve Yavuz Pağda’nın yönettiği Yolcular filmlerine uygulanan sansüre karşı yapımcı ve yönetmenlerin festivalden çekilme kararı almış, festival yönetimi ise sansüre karşı durarak 16. Altın Portakal Film Festivali'ni iptal etmişti. Altın Portakal, 44 yıl sonra ikinci kez sansür tartışmaları nedeniyle iptal edildi. Kararı, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek sosyal medya hesabından duyurdu. Kanun Hükmü belgeseli için "malum film" ifadesini kullanan Böcek, şöyle dedi: "Başta festival yöneticisi olmak üzere tüm sanat ekibinin süreci yanlış yönettiği, kriz yönetimini yapamadığı tespit edilmiştir. Altın Portakal Film Festivali siyaset üstüdür. Festivalimizi kimsenin siyasi emellerine malzeme ettirmeyeceğim. Ayrıca şahsıma ve belediyemize malum film üzerinden isnat edilen suçlamaların tamamını da gerçek muhataplarına aynen iade ediyorum. Az önce açıkladığım nedenler dolayısıyla, kendi kararıyla büyük bir karmaşaya yol açan festival yönetiminin ve oluşturdukları tüm sanat ekibinin görevlerine şu an itibarıyla son verilmiştir." |