Temmuz ayında New York Times‘ta yer alan "Screen Addiction Is Taking a Toll on Children" adlı bir makale ve PBS televizyon kanalında yayınlanan bir belgesel, ABD’de dijital medyanın aşırı kullanımının sonuçlarına dair büyük bir tartışma başlattı. Konu: ekran bağımlılığı. Her iki yayında da çocuk ve gençlerin ekran karşısında saatler geçirip, yemek yemeyi, uyumayı ve hatta tuvalete gitmeyi bile unuttukları konu ediliyor. Makaleyi kaleme alan NYT yazarı Jane E. Brody, reel dünyanın bu çocuklar tarafından "sahte" algılandığını yazıyor. Hatta Çin’de ekran bağımlısı çocuk ve gençler için tedavi merkezleri kurulduğu belirtiliyor ve çocuk doktorlarının ekran bağımlılığının uzun vadeli zararlarına karşı uyarıları işleniyor.
Oysa Almanya’da durum çok daha farklı görünüyor. Yeni yapılan bir araştırma Almanya’da çocuk ve gençlerin tüketim tercihlerinin ABD’dekilere oranla çok daha "eski moda" olduğunu gösteriyor. Yaklaşık 20 yıldır çocukların nelerle oynadığını inceleyen Egmond Ehapa Media adlı yayınevi tarafından yapılan bir araştırma, Almanya’daki çocukların hâlâ pelüş hayvan; tahta yapı malzemeleri; kağıt, dama, satranç tarzı masa oyunları gibi daha çok klasik oyunları tercih ettiğini ortaya koyuyor. Bu sonuçları Berlin’de kamuoyuna açıklayan Araştırma Sorumlusu Ralf Bauer "10 yıl önceki dijital devrimle patlak veren, dijital oyuncakların klasik oyuncakların yerini alacağından kormak için henüz çok erkenmiş" diye konuşuyor. Bauer "Çocuk odalarına hâlâ klasik oyuncaklar egemen" diyor.
Araştırma 6-13 yaş arası çocukların yüzde 80’inin bu tarz oyuncaklara sahip olduğunu ve onlarla oynadıklarını gösteriyor. Bauer, bu oranın daha da artabieleceği belirtiliyor. Zira Bauer, çocukların bir şeylere dokunmak, yaratıcı olmak, bir şeyler başarıp onu başkalarına göstermeyi sevdiklerini kaydediyor.
Kitaplar hâlâ çok seviliyor
Araştırmanın bir diğer önemli noktası da temsili olarak yaklaşık 6 milyon çocuğun okuma alışkanlıklarının incelendiği bölüm. Yayınevi bu araştırmadan kendi çocuk kitapları dizi için faydalanmayı düşündüğünden araştırmanın tamamen bağımsız olduğu söylenemez. Ancak araştırmadan çocukların genel eğilimini okumak mümkün. Yayınevi Genel Müdürü Klaus-Thorsten Firnig bu eğilimin “hâlâ kitâp okunduğunu ve kitapların önemli olduğunu gösteriyor” diyor. Araştırmaya göre kız çocukların yüzde 73’ü ve erkek çocuklarının yüzde 65’i için kağıda baskılı kitapları okumak ya da resimlere bakmak, boş zamanların en sevilen uğraşları arasında. Buna karşın çocukların sadece yüzde 12’si E-kitap okuyor.
Dikkali ebeveynler
Peki ama Almanya’da çocuk odalarının dijital dünya tarafından rehin alınmamasının sebebi nedir? Araştırma buna da yanıtlar getiriyor. 6-9 yaş arası çocukların üçte birinin ekran başına geçmesine izin verilmiyor. 13 yaş altı çocukların sadece yüzde 7’sinin kendi tablet bilgisayarı var. Klaus-Thorsten Firnig ayrıca "ailelerin koruma faktörtörünün çok yüksek" olduğunu kaydediyor. Bu dikkatli ebeveynler, çocukların sadece belli bir süre için, belirli inernet sayfalarına erişmesine imkân tanınıyor ya da anne veya baba eşliğinde internette dolaşabiliyor.
Buna karşın araştırmaya katılan 6-9 yaş arası çocukların yüzde 31’i ve 10-13 yaş arası çocukların yüzde 80’i cep telefonuna sahip. Bu çocukların her ikisinden biri de mobil telefonları ile çeşitli oyunlar oynuyor. Araştırmanın eksik yanlarından birisi ise çocukların mobil telefonların ekranı karşısında ne kadar vakit geçirdiklerine yer vermemiş olması.
"Süt içip para biriktiyorlar"
Araştırma Almanya’daki çocukların sadece dijital tüketim alışkanlıklarında değil aynı zamanda diğer tüketim alanlarında da Amerikan çocuklara oranla daha klasik olduğunu gösteriyor. Buna göre ana içecek olarak su, son yıllarda şeker bombası kola ve limonatanın yerini aldı. En çok içilen içecekler listesinde suyu, süt takip ediyor.
Ayrıca çocuklar tasarrufa da meraklı. Bauer “Muhtemelen genlerinde var” diyerek Almanların bu tipik özelliğine gönderme yapıyor. Çocukların tasarruf hesaplarında ortalama 738 euro bulunuyor. Çocukların yüzde 60’ı doğum günü ve noel gibi günlerde akrabalarından aldıkları harçlıkları biriktiriyor. Aylık ortalama harçlık miktarı ise 27 euro civarında. Biriktirilmeyen harçlık, genelde çeşitli şekerleme türlerine harcanıyor. Tabii çocuklar arasında kitap alanlar da bulunuyor.