Üniversitelerde deprem yaratacak düzenleme; döner sermayeden aldığı paylarla gelirleri 70 bin YTL’ye ulaşabilen rektör maaşlarına karşı YÖK harekete geçti. Alınacak pay maaşın iki katını ya da 10 bin YTL’yi geçemeyecek
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), yıllardır tartışma konusu olan üniversite rektörleri ve yöneticilerinin astronomik miktarları bulan döner sermaye paylarına üst sınır getirilmesi için bir çalışma başlattı. YÖK Kanunu’nda yapılacak değişiklikle yürürlüğe girmesi hedeflenen yeni sistem, “adil paylaşılmadığı” eleştirilerine hedef olan, üniversitelerin döner sermaye gelirlerinin dağılımını yeniden düzenleyecek.
Yeni uygulama için iki ayrı formül üzerinde duruluyor. Birinci formüle göre, rektörlerin döner sermaye payı maaşlarının iki katını geçemeyecek. Bu durumda aylık maaşı 3 bin 200 YTL olan üniversite rektörleri, bu maaşa ek olarak 6 bin 400 YTL döner sermaye payı alacaklar ve aylık toplam gelirleri 9 bin 600 YTL olacak.
Düşünülen ikinci formül göre rektörlerin maaş ve döner sermaye toplamı en yüksek devlet memuru maaşı olan Başbakanlık Müsteşarı’nın 5 bin 150 YTL olan maaşının iki katını geçemeyecek. Bu durumda bir üniversite rektörünün maaş ve döner sermaye gelirinin toplamı aylık en çok 10 bin 300 YTL olacak.
Yeni sisteme göre rektör yardımcıları ve dekanlar da, maaşları oranında döner sermaye geliri ve döner sermaye gelirinin yüzde 10’u oranında ek pay verilecek. Oluşan kaynak ise, araştırma görevlilerine, öğretim görevlilerine ve üyelerine dağıtılacak. Döner sermaye gelirlerinin önemli bir kısmı da, üniversitelerin araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılacak. YÖK Yürütme Kurulu bünyesinde oluşturulan Döner Sermaye Komisyonu, çalışmalarında sona yaklaştı. Yapılacak çalışma sonunda hazırlanacak olan yasa taslağı Milli Eğitim Bakanlığı’na gönderilecek.
70 bin YTL alan var
Şu anki mevcut durumda rektörler, 3 bin 200 YTL olan maaşlarının yanı sıra her ay maaşın 5 - 6 katını bulan oranlarda döner sermaye payı alabiliyor. Özellikle Tıp Fakülteleri bulunan büyük kentlerdeki üniversitelerin rektörlerine, döner sermaye gelirlerinin yüksek olması sayesinde aylık 30 bin YTL’yi bulan rakamlarda pay dağıtılabiliyor.
Geçtiğimiz dönemde İstanbul Üniversitesi Rektörü’nün 50 bin YTL, Gazi Üniversitesi’nin ağustos ayında görevi biten eski rektörü Kadri Yamaç’ın 25 bin YTL, Dokuz Eylül Üniversitesi’nin ağustos ayında görevi biten eski rektörü Prof. Dr. Emin Alıcı’nın da döner sermayeden 70 bin YTL pay aldıkları iddia edilmişti.
558 milyon YTL’lik gelir
2007 yılında döner sermaye işletmesi bulunan 58 devlet üniversitesinde toplam 558 milyon YTL gelir elde edildi. 2008’in ilk 6 ayında ise 58 üniversitede yaklaşık 265 milyon YTL döner sermaye geliri elde edildi ve dağıtıldı. Yeni kurulan üniversitelerin çoğunda döner sermaye işletmesi bulunmuyor. Bazı üniversitelerde ise bu gelir yıllık 1 milyon YTL’yi bile bulmuyor.
Amacımız adil bir sistem
YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan, üniversitelerin döner sermaye gelirlerinin dağıtımını sil baştan yenileyecek olan çalışmayı doğruladı. Özcan, “Mevcut sistemden bazı rektörler mağdur oluyor. Bize de çeşitli zamanlarda rahatsızlık iletiliyordu. Bu konuda Yürütme Kurulu tarafından bir komisyon oluşturuldu ve çalışmalar sürdürülüyor. Tarafların da değerlendirmelerini alarak bir sonuca varacağız. Çalışmalar sonucunda adil bir sistem kurulacak, bunun için çalışıyoruz” dedi.
Bazı üniversitelerin 2007 yılı döner sermaye gelirleri ise şöyle:
Akdeniz 18 milyon YTL.
İstanbul 48 milyon YTL,
Hacettepe 34 milyon YTL
Ege 30 milyon YTL
Dokuz Eylül 26 milyon YTL
Gazi 25 milyon YTL
Ankara 25 milyon YTL
Anadolu 22 milyon YTL
Çukurova 19 milyon YTL