Nefes daralması ile kendini gösteren ve ciddi bir kronik hastalık olan astım, Türkiye'de yaklaşık 4 milyon kişiyi etkiliyor. Astım görülme sıklığının, çocuklukta yüzde 5-10, erişkinde yüzde 2-6 arasında değiştiği öngörülüyor.
Bölgelere göre astım sıklığı değişiyor
Astım, ulusal düzeyde hastalık yüküne neden olan ilk 20 hastalık içerisinde yüzde 1,2 olarak gösteriliyor. Kentsel alanda hastalık yüküne neden olan ilk 20 hastalık sıralamasında astım, yüzde 1,3 ile 14'üncü; kırsal alanda yüzde 1,1 ile 19'uncu sırada yer alıyor.
Türkiye'de bölgesel düzeyde hastalık yüküne neden olan hastalıklar arasında astım batı, güney ve orta bölgesinde yüzde 1,2, kuzey bölgesinde yüzde 1,1 ve doğu bölgemizde yüzde 1,3 oranı ile ilk 20 hastalık içerisinde bulunuyor.
'Düşük sosyoekonomik düzeyde daha sık görülüyor'
Astım 0-14 yaş grubunda, en yüksek toplamda yüzde 1,8, erkeklerde yüzde 1,6 ve kadınlarda yüzde 2'lik oranı ile kentsel alanda ve toplamda yüzde 1,7, erkeklerde yüzde 1,6 ve kadınlarda yüzde 1,9'luk oranı ile batı bölgesinde hastalık yükü oluşturuyor.
Genellikle sahil bölgelerinde, büyük şehirlerde ve düşük sosyoekonomik düzeyde daha sık görülüyor. Çocukluk enfeksiyonları, pasif sigara içimi, ailede astım, atopi öyküsü, prematüre doğum, düşük rakım ve yüksek atmosferik basınçta yaşamak astım riskini artırabiliyor. Türkiye'deki veriler, astımın çocuklukta erkeklerde, adolesandan sonra kızlarda daha sık olduğunu gösteriyor.
Öksürük kesici veya balgam söktürücüden kaçınılmalı
Astım, hava yollarının daralması ve artan duyarlılığı ile karakterize tekrarlayan nefes darlığı, öksürük, göğüste sıkışma hissi ve hışıltı ile kendini gösteriyor.
Uzmanlara göre, her geçen gün hızla artan sanayileşme, steril yaşam, aşırı kimyasal kullanımı ve doğal olmayan gıda tüketimi astımı tetikliyor.
Astım bebeklerde nefes alıp verirken hışıltı diye adlandırılan ses çıkması, hızlı nefes alıp verme, öksürük, nefes darlığı ve büyük çocuklarda ise göğüs ağrısı ile kendini gösteriyor.
Astım zamanla geçebilirken, hala hastalığı tamamen ortadan kaldıran bir tedavi yöntemi bulunmuyor. Tedavide astımı kontrol edici ilaçlar ve bronş genişleticiler, nefes yoluyla veya ağızdan alınan haplar kullanılıyor.
Öksürük kesici veya balgam söktürücü şurupların astımlı çocuklar için kullanılmaması gerekiyor. Sigara, solunum sistemini etkilediği için evde asla içilmemesi isteniyor. Ev tozu alerjisine karşı, çocuğun vakit geçirdiği yerlerin tozdan arındırılması, ev içinde az eşya bulundurulması, yünlü yerine pamuklu ya da elyaflı ürünler kullanılması, tüylü oyuncakların bulundurulmaması gerekiyor.