Hülya Karabağlı / Ankara
BDP Batman Milletvekili Ayla Akat Ata, güvencesiz çalışan bir çok iş ev işçisinin sorunlarının belirlenmesi ve olası çözüm yolları için Meclis Araştırması verdi. Ata, önergesinde, Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (EVİD-SEN)’nın 2012 verilerine dikkat çekti. Verilere göre, geçtiğimiz yıl sigortasız, güvencesiz ve sendikasız çalışan 51 ev işçisi kadın iş kazasından hayatını kaybetti. 400'den fazlası çalıştıkları yerde taciz ve tecavüze uğradı. 3 bin kadın iş kazası geçirdi. Ata, İş kazası kurbanı kadınların işverenleri ise taksirli suçtan yargıladıkları için hafif cezalar aldığına dikkat çekti ve “Oysa işverenin önlem almadan çalıştırması taksir değil kasıt anlamına gelmektedir. Fakat yasal olarak ev işçiliği genel iş düzenlemeleri içinde yer almadığından, işverenin yükümlülükleri ve işçinin hakları kapsamlı şekilde düzenlenmemiştir” dedi.
Batman Milletvekili Ayla Akat Ata’nın ev işçiliğine ilişkin verdiği araştırma önergesi ve gerekçesi şöyle:
Dünya ölçeğinde 52 milyon ev işçisi var
2013 yılının Ocak ayında yapılan Dünya Genelinde Ev İşçileri başlıklı ILO çalışmasında açıklanan verilere göre dünya ölçeğinde 52 milyon ev işçisi bulunmakta, bunların yalnızca yüzde 10'u genel iş düzenlemeleri ve diğer işçilerle eşit ölçüde hak ve güvence kapsamında yer almaktadır. Ev işçilerinin İş Kanunu kapsamında tanınmaması yaptıkları işi ve yaşanan iş kazalarını görünmez kılmaktadır. Ne yazık ki çalışırken camdan düşerek hayatını kaybeden ev işçisi kadınlar sıklıkla gündemimize girmektedir.
Hükümet soruna ‘yoksullara yardım’ diye bakıyor
Hükümet ev işçilerini sigorta kapsamına alma politikalarını “yoksullara yardım” anlayışı içinde gerçekleştirmekte, böylelikle yoksulluğu derinleştirmekte ve kalıcılaştırmaktadır. Oysa yapılması gereken, ev işçilerinin işçilikten doğan haklarının tanınması ve İş Kanunu kapsamına alınmasıdır.
Göçmen kadınların durumu kölelik düzeyinde
Göçmen ev işçisi kadınların çalışma koşulları ise bu sorunun başka bir boyutudur ve kölelik düzeyine varmaktadır. Kayıtlı çalışmalarının önü açılmayarak ülkeye giriş çıkışlarda problem yaşamaya devam ettikleri sürece, güvencesizlik düzeyleri artış gösterecek ve işyerinde her türlü istismara açık hale geleceklerdir. Bu nedenle, ev işçileriyle ilgili yapılacak olan yasal düzenlemelerin göçmen kadınları da kapsaması ve tümü için 189 sayılı ILO Sözleşmesi esas alınarak İş Kanunu kapsamında diğer işçilerle eşit ücretli, sosyal güvence ve örgütlenme hakkına sahip olmaları sağlanmalıdır.