Diyarbakır ’da merkez Kayapınar ilçesinde Belediye Meclisi’nce Kültür Merkezi’ne verilen Kürt şair ’Cegerxwîn’ adı ile 19 parka verilen Kürtçe isimler İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.
Diyarbakır’ın merkez Kayapınar Belediyesi tarafından 4 yıl önce hizmete sokulan ve Başbakan Tayyip Erdoğan ’ın da Diyarbakır ’da yaptığı konuşmada adını andığı ünlü Kürt şair Cegerxwîn’in adının verildiği Gençlik ve Kültür Merkezi; tiyatro, müzik, şan dersleri, bilgisayar, sinema, kütüphane, toplantı salonları ile gençlere yönelik kentteki en büyük hizmet alanı. Belediye Meclisi 2009’da aldığı bir kararla bu merkeze Cegerxwîn adı vermiş ve onay için Kayapınar Kaymakamlığı’na göndermişti.
Kaymakamlık ise ’Cegerxwîn’ adının Türk Dil Kurumu sözlüğünde bulunmadığını ve yabancı dil kurallarına göre teşkil edildiğini belirterek kaldırılmasını istedi. Belediye Meclisi ise ’Cegerxwîn’ adında direnerek yeni bir karar aldı ve kaymakamlığa gönderdi. Kaymakamlık bunun üzerine Diyarbakır İdare Mahkemesi’ne Belediye Meclisi’nin kararının iptali için dava açtı. Mahkeme de ‘Cegerxwîn’ adının TDK sözlüğünde bulunmadığını ve yabancı dil kurallarına göre teşkil edildiğini belirterek ismin verilmesini iptal etti.
‘33 Kurşun’a da iptal
Radikal gazetesinin haberine göre; Diyarbakır 1’inci İdare Mahkemesi, Zembilfiroş Park, 33 Kurşun Parkı, Derwişî Ewdî Parkı, Nefel Parkı, Daraşîn Parkı, Bêzar Parkı, Ciwan Parkı, Sosin Parkı, Jiyanan Azad Parkı, Aşîti Parkı, Yek Gûlan Parkı, Beybun Parkı, Şilan Parkı, Roşna Parkı, Rojbîn Parkı, Rojda Parkı, Berfin Parkı, Gülistan ve Roşan parkının isimlerinin de aynı gerekçelerle değiştirilmesini istedi.
Mahkeme, 31 Temmuz 2006 tarih ve 26245 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren adres ve numaralamaya ilişkin yönetmeliğin ad veya numara verilmesinde uyulması gereken esaslar başlıklı 24’üncü maddesinde yer alan “...Mahalle, sokak, cadde, bulvar, meydan ve benzeri yerlerin adları, anayasanın temel ilkelerine, yürürlükteki mevzuata, genel ahlaka aykırı, ayrımcılığa ve bölücülüğe yol açabilecek nitelikte tespit edilemez. Yabancı dil kurallarına göre teşkil edilmiş kelime ve ifadeler ile çirkin, müstehcen ve gülünç adlar konulamaz. Yabancı ülke mensuplarının isimleri verilmeden önce Dışişleri Bakanlığı’nın uygun görüşü alınır” ifadelerine atıfta bulundu.
Avukatlar itiraz etti
Mahkeme ayrıca, TDK’nın 23 Mayıs 2011 tarih ve 2440 sayılı yazısını dikkate alarak ’Cegerxwin’ adının Türkçe olmayan, Türk Dil Kurumu sözlüğünde bulunmayan ve yabancı dil kurallarına göre teşkil edilmiş bir kelime olduğunu belirterek, bu adın Gençlik ve Kültür Merkezi’ne verilemeyeceğine hükmetti. Kayapınar Belediyesi avukatları ise Danıştay’a başvurarak mahkemenin kararına itiraz etti.
Ensarioğlu: Karar, iç barışa zarar veriyor
AKP Diyarbakır Milletvekili Galip Ensarioğlu, mahkemenin kararına sert tepki gösterek şunları söyledi:
“Dünyanın geldiği noktayı, Türkiye ’nin gitmek istediği noktayı okuyamayan yargıçlar, hâlâ böyle antidemokratik kararlara imza atabiliyorlar. Bugüne kadar bu idare mahkemeleri hangi İngilizce ya da Fransızca ismi iptal ettiler de Kürtçe isimleri iptal ediyorlar. O zaman buna yabancı dil değil ‘düşman dil’ desinler. Kürtçe herhangi bir ismi iptal etmek hiçbir yargıcın haddi olmamalıdır. Herhangi bir dille yapılanı yasaklamıyorken, Kürtçe olanı hangi gerekçeyle yasaklıyorsunuz. Bu kararlar Türkiye ’nin iç barışına ve kardeşliğine zarar veriyor.”
Hakkâri’de yüksekokula Kürtçe isim: Çölemerik
Hakkâri Üniversitesi’ne bağlı meslek yüksekokulunun adı, kentin Kürtçe adı olan ’Çölemerik Meslek Yüksekokulu’ olarak değiştirildi. Rektörlük tarafından yapılan yazılı açıklamada. 1988’de Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ’ne bağlı olarak kurulan yüksekokulun, 2008’den itibaren Hakkâri Üniversitesi bünyesinde olduğu hatırlatılarak şöyle denildi: “Hakkâri Üniversitesi Rektörlüğü, 7 Haziran 2012 tarihinde Hakkâri Meslek Yüksekokulu’nun adının ’Çölemerik Meslek Yüksekokulu’ olarak değiştirilmesi amacıyla Yükseköğretim Genel Kurulu’na bir teklifte bulundu. Yükseköğretim Genel Kurulu’nca yapılan incelemeler sonucunda okulun adının Çölemerik Meslek Yüksekokulu olarak değiştirilmesi uygun görüldü. Yüksekokulda, bu yıl bahçe tarımı, bankacılık ve sigortacılık, bilgisayar programcılığı, elektrik, elektronik teknolojisi, geleneksel el sanatları, inşaat teknolojisi, kontrol ve otomasyon teknolojisi, laborant ve veteriner sağlık, muhasebe ve vergi uygulamaları bölümlerine öğrenci alınacaktır.”
Cigerxwîn: Kürt dilinin Nâzım’ı...
ABİDİN PARILTI
Büyük Kürt şairi Cigerxwîn 1903’te, Mardin Gercüş’ün bir köyünde doğdu. Yüzlerce şiirden oluşan on divanı, birçok öyküsü, Kürt kültürü ve tarihi üzerine araştırmaları, sözlük çalışmaları var. Cigerxwîn için Kürt ulusal şairi sıfatı yakıştırılabilir. Lorca’yla, Neruda’yla, Brecht’le ve Nâzım Hikmet ’le aynı kulvardadır. Yoksulluk içinde büyüdü. Önce işçi olarak demir yollarında çalıştı. Dini eğitimini tamamlamak için Diyarbakır ’a gitti. Daha sonra Kürtlerin yaşadığı bütün bölgeleri gezdi, insanların acılarını, yoksulluklarını gördü. Ve bunları şiir estetiği içinde, müthiş bir lirizmle işledi. 27 yaşında imamlığı bıraktı. Suriye’ye geçti. Orada Kürt Gençlik Derneği’ni kurdu. 1946’da komünizmle tanıştı. Tutuklandı, işkence gördü. Arkadaşlarıyla birlikte Azadî örgütünü kurdu. Kısa süre sonra Irak ’ta, Bağdat Üniversitesi’nde Kürtçe dersler verdi. Irak hükümeti ve Kürtler arasında anlaşmazlık çıkınca Irak ’tan sınır dışı edildi. Suriye’ye geçti. Ancak Suriye hükümetinin baskıları sonucu İsveç ’e gitmek zorunda kaldı. 1984’te vefat edene kadar orada yaşadı ve son anına kadar şiirlerini yazdı. Cigerxwîn geniş bir yelpazede şiirler yazdı. Şiirlerinde sınıf çatışmasından Kürt ulusalcılığına, oradan barış ve kardeşliğe ve aşka, bir insanın ilgilenebileceği her konuyu işledi.