Yaklaşık iki ay önce Japonya'nın Noto Yarımadası'nda bir deprem (7,5) meydana geldi. Türkiye'deki 6 Şubat depremlerinin (7,8 ve 7,7) üzerinden ise bir yıl geçti. İki ülkede meydana gelen depremlerin büyüklükleri birbirine yakın. Asıl merak edilen ise depremden sonra iki ülke insanlarının davranışları. Ne kadar farklı davranışlarımız varmış.

Türkiye'de yaşananlar malum, o yüzden Japonya'ya bakalım…

Yeni yılın ilk günü, yani 1 Ocak 2024 akşam üstü, Tokyo'nun 300 kilometre kuzey batısındaki Noto'da gerçekleşen depremin birkaç bin yılda bir olacağı söylendi ve o bölgede yaşayan insanların hayatları aniden değişiverdi.

Noto'da bugüne kadar yaklaşık 300 can kaybı olmuşken İshikawa Eyalet Valiliği yaptığı açıklamada, 12 bin 443 binanın hasar gördüğünü, 19 bini aşkın kişinin tahliye noktalarında konakladığını ve altyapı hasarı nedeniyle 55 bin 500 hanede su kesintisi yaşandığını belirtti.

Türkiye'de ise 50 binden fazla can kaybı, 107 binin üzerinde de yaralı vardı.

1 Ocak günü Japonya'daki depremden sonra iki sene önce tanıştığım İranlı bir arkadaşım beni aradı. Merak etmiş. Depremin, yaşadığım yer olan Tokyo'dan çok uzak bir yerde olduğunu ama çok büyük bir sarsıntı yaşandığını söyledim.

Ertesi gün tekrar aradı, "Çok sayıda insan kaybı ve bina hasarları olacağını düşündüm ama bir şey olmadı" dedi ve telefonu kapattı.

Sanıyorum ki İran'da bu büyük depremin haberi, ilk gün dışında bir daha yapılmamıştır. İranlı arkadaşımdan edindiğim bu intiba benim ikinci vatanım olan Türkiye için de geçerli  olabilir mi diye düşündüm.

Japonya'da yaşananlar Türkiye'de yaşanan acılara ve hasarlara göre çok az olabilir ama bizim televizyon kanallarımız hâlâ her haberin başında, Noto depreminden bahsetmeye devam ediyor. Ve biz de Japonya'da hâlâ bu korkunç depremin sonuçlarını merak edip haberlere dikkat etmeye devam ediyoruz. Neden?

Deprem olduktan hemen sonra bütün televizyon kanalları "Büyük bir TSUNAMİ gelecek, kaçın! Derhal kaçın!" dedi ama sanıldığı gibi tsunami gelmedi.

Ancak şimdi ortaya çıktı ki, tsunami çoktan gelmiş ve gitmiş bile!

26 Ocak'ta Japonya Meteoroloji Ajansı (JMA) Noto Yarımadası'nda meydana gelen depremin ardından Hokuriku bölgesinin çeşitli yerlerini vuran tsunami ile ilgili yürüttüğü soruşturmanın sonuçlarını açıkladı. Niigata Eyaletindeki Joetsu şehrinde tsunami dalgaları yerden 5.8 metre yüksekliğe ulaşırken, Ishikawa Eyaletindeki Noto Kasabası ve Suzu Şehrinde de 4 metrenin üzerinde tsunami izlerine rastlanmış.

Ancak esas önemli olan haberler, bundan sonra başlıyor. Japonlar bu kadar az hasarın olduğu bu büyük depremde bakın nelerle uğraşıyor…

En büyük sorunlardan biri su sorunu ve ondan kaynaklanan tuvalet sorunları.

Bu problemleri ortadan kaldırmak için bazı yardımsever kişiler, belediyelere seyyar tuvaletler alabileceğini önerdi ve gelecekteki olası depremler için bunların hazırlıkları yapılmaya başlandı.

Daha şimdiden belediyeler, 'Deprem kardeş şehirleri' adı altında aralarındaki bağlantıları güçlendirip gelecekteki olası kötü durumlarda derhal kardeş şehirlerin devreye girmesini sağlamak üzere planlar yaptılar. Bunun gibi daha birçok önlem alınıyor.

Bunun gibi korkunç depremlerle sarsılan Japonya, her defasında hatalarını düzeltmeye devam ediyor. Haberlerden okuduğum ve anladığım kadarıyla Türkiye'deki depremin üzerinden bir yıldan fazla bir süre geçmesine rağmen Kahramanmaraş merkezli depremler için yapılan işler yeterli değil.

Türkiye de aynı şekilde Japonya gibi deprem ülkesidir. Her zaman korkunç depremler gelebilir. Peki yeni bir olası depreme hazır mısınız? Yoksa tekrar hazırlıksız yakalanıp, "kısmettir, ne yapalım" gibi laflarla mı geçiştireceksiniz?

Türkiye'deki depremden yaklaşık dört ay sonra haziran ayında depremin olduğu şehirlere gittim. Gaziantep, Kahramanmaraş ve Hatay…

Haziran 2023'te halen kaldırılmamış bir enkaz, Hatay

Karşılaştığım manzaralar karşısında gözlerime inanamadım. Enkaz altından çıkmayı başarabilen Hatay'da tanıştığım bir arkadaşımın söylediği şu cümleyi tüm Türkiye'nin hatırlaması gerekiyor:

"Biz tek bir şey istiyoruz. Bu son derece üzücü depremden sonra bizi ve bu yaşananları unutmayın!"

Hatay'da bunu söyleyen arkadaşım, bugünlerde nelerle uğraşıyordur kim bilir…

Mitsuru Horiguchi kimdir? 1956 yılında Japonya'nın başkenti Tokyo'da doğdu. Henüz üniversite öğrencisiyken dünya seyahatine çıktı ve bu sırada çok sevdiği Türkiye'yi hayatının odağına aldı. Diplomasi mesleğine girerek Ankara, İslamabad (Pakistan), İstanbul ve Aşkabat'taki (Türkmenistan) Japonya'nın büyükelçiliklerinde çalıştı, ama hiçbir zaman Türkiye uzmanlığını bırakmadı. 20 yıla yakın zamanını Türkiye'de geçirdi. İyi derecede Türkçe bilen Mitsuru Horiguchi halen yılın yarısını Türkiye başta olmak üzere çeşitli ülkeleri gezerek, bir gezgin olarak dünyanın gidişatını araştırmaya devam ediyor.