Türkiye’de yaklaşık 3,5 milyon kişi Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) giriyor. Bir yanda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “Kamuda tasarruf önlemleri” açıklamaları, bir yanda Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in öğretmen alımlarında mülakat uygulamasını resmileştirmesi ve “Öğretmenlik Meslek Kanunu” çerçevesinde Milli Eğitim Akademilerinin kurulacağını kamuoyuna duyurması, KPSS sürecini bu sene biraz daha tartışmalı hale getirdi.

Bu sene sınava kimler giriyor?

KPSS, öğretmenlik ve a grubu memurluklara (müfettişlik, uzmanlık, denetmenlik vb) yönelik olarak her yıl yapılırken çift haneli yıllarda lisans, ön lisans ve lise düzeyinde b grubu memurluklara (düz memurluk) yönelik de yapılmaktadır. 2024 yılında bulunmamız hasebiyle bu sene sınava girecek aday sayısının toplamda 3,5 milyon kişi civarında olacağı tahmin edilmektedir. Lisans düzeyinde mezuniyeti olanlar bugün, ön lisans ve lise düzeyinde mezuniyeti olanlar ise Eylül ayında sınava girecek. Yani yaklaşık Hırvatistan, Gürcistan, Bosna-Hersek, Katar, Litvanya, Arnavutluk nüfusu kadar bir nüfus ülkemizde KPSS’ye girerek memur olmayı istemektedir.

Bugün 10.15 itibarıyla başlayan sınavın ilk oturumunda adaylar Genel Yetenek ve Genel Kültür sorularına cevap verecekler. Toplamda 120 sorudan oluşan bu oturumla B gurubu memur olmayı hedefleyen lisans düzeyindeki mezunlar için sınav maratonu sona ererken, öğretmen adayları bugün öğleden sonra Eğitim Bilimleri oturumuna da girmek zorunda olacaklar. Öte yandan a grubu memurluklara atanmak isteyen adaylar haftaya, yani 20-21 Temmuz tarihlerinde hukuk, iktisat, maliye, muhasebe, işletme, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler, çalışma ekonomisi, istatistik konularından sınava girerek KPSS sürecini tamamlarken, öğretmen adayları ise 4 Ağustos’ta Öğretmenlik Alan Bilgisi Testine (ÖABT) girerek bu süreci kendi adına tamamlamış olacaklar.  

Sınavın ilk oturumu nasıldı? Sorular zor muydu, kolay mıydı, hatalı soru var mıydı?

Sınavdan çıkanların yaptığı ilk değerlendirmelere göre Türkçe testindeki paragraf soruları uzun ve anlaşılmaktan uzaktı. Bu sebeple adaylar,  paragraf sorularını çözmenin, uzun zaman aldığını ve diğer testlere süre aktarımı yapmakta zorlandıklarını söylediler. Hatta çoğu aday bazı sorulara bakacak süreleri olmadan sınavın tamamlandığını ifade ettiler.

İlk izlenimlere göre hatalı soru olmadığını söyleyen adaylar yine de ikilemde kaldıkları bazı çelişkili soru cümlelerinin bulunduğunu söylediler. Güncel bilgiler kısmında sorulan “İnci Küpeli Kız” sorusu geçen yılki Mihriban türküsü gibi yine adayların içini rahatlatan bir soruydu.

Genel olarak iyi bir hazırlık yapanların başarılı olabileceği türden bir sınav yapıldığını söyleyen adaylar, en zor kısmın Türkçe testindeki uzun paragraf soruları konusunda neredeyse hemfikirler.

B grubu memurluklar için süreç sabah oturumuyla tamamlanırken öğretmenliklere hazırlanan adaylar bugün 14.30 itibarıyla Eğitim Bilimleri testinden de 80 soruluk bir sınava girdiler.

Her sorunun puan hesaplamasına etkisi nasıl?

Tüm adaylar için Genel Yetenek ve Genel Kültür sınavındaki tüm soruların puan getirisi aynıdır. Diğer bir ifadeyle bir tarih sorusunun puan getirisiyle, bir coğrafya sorunun puan getirisi ya da bir Türkçe sorusunun getirisiyle matematik sorusunun getirisi aynıdır. Aynı şey öğleden sonra öğretmen adaylarının girdiği eğitim bilimleri sınavı için de geçerlidir. Bir ölçme ve değerlendirme sorusunun puan getirisiyle, öğrenme psikolojisinin puan getirisi aynıdır.

Atanacak puan nasıl alınır?

Belirtmek gerekir ki; soruların zorluk derecesine göre her yıl ortalamalar değişiklik gösterebilmektedir. KPSS’nin bir yarışma sınavı olduğunu düşünürsek soruların zor olduğu bir yılda daha düşük bir net yaparak daha yüksek puan alınabilir. Bazen de tam tersi daha yüksek bir net yaparak daha düşük bir puan alınabilir. Teşbihte hata sayılmazsa; geçen sezon süper ligde Fenerbahçe tam 99 puan toplamış ama şampiyonluğu 102 puan toplayan ezeli rakibi Galatasaray’a kaptırmıştır. O halde, soruların zorluk ya da kolaylık seviyesinden ziyade bir adayın atanacak puanı alıp almamasını belirleyen şey rakiplerinin üzerinde yapıp yapmaması olacaktır diyebiliriz. ÖSYM, ilgili test türünde aritmetik ortalama ve standart sapmanın üzerinde net yapan adaylara soru başına daha yüksek puan vermektedir. Bu da sınava giren kişiyi rakiplerine göre pozitif ayrıştırmakta ve adayın atanmasını sağlayacak puanı almasını sağlamaktadır.

Not: ÖSYM’nin sınavlarında 4 yanlış 1 doğruyu götürür. Yeri gelmişken bir şehir efsanesine de burada noktayı koyalım. Diyelim ki bir soruyu sadece siz yapabildiniz. Bunun puan getirisi çok yüksek olacak mıdır? Cevap, HAYIR! Böyle düşünenlere sorumuz şudur; 4 yanlış 1 doğruyu götürdüğüne göre mesela yaptığınız 4 yanlış neden sadece sizin doğru yaptığınız soruyu götürmesin?

Sorular ne zaman yayınlanacak?

ÖSYM soruları sınavdan sonraki birkaç gün içinde erişime açmaktadır. Adaylar sorular erişime açıldıktan sonra hatırladıkları kadarıyla yanlış ve doğrularını kontrol edebilirler.

Sonuçlar ne zaman açıklanacak?

Yukarıda açıkladığımız tarihlerde A grubuna yönelik alan sınavı ve öğretmenlik alan bilgisi testi (ÖABT) de yapıldıktan sonra tüm sonuçlar 23 Ağustos 2024 tarihinde ÖSYM tarafından açıklanacak.