Eray Özer

18 Eylül 2024

Türkiye kömüre yatırımda 10. sırada

Türkiye kömür santrallerine yatırım planlayan ülkeler arasında (inşaat öncesi ve inşaat aşaması dahil) toplamda 4.75 GW'lık yatırım planıyla 10. sırada yer alıyor

Dünya hızla kömürle üretilen enerjiden vazgeçiyor.

Hedef küresel ısınma ve ilklim değişikliğini biraz olsun yavaşlatabilmek için fosil yakıtı bir noktada sıfırlamak ve fosil yakıtla değil daha temiz yöntemlerle üretilen elektriği gündelik yaşamın tamamen içine sokmak.

Buna karşın iklim kriziyle ilgili haberlere yer veren CarbonBrief'te denk geldiğim bir habere göre bazı ülkeler bugün bile kömürle çalışan termik santrallere yatırım yapmaya devam ediyor.

Habere göre enerji kaynağı olarak kömürü kullanan santrallere yapan, yeni projeleri devreye sokan ülkelerin sayısı hızla düşüyor.

Örneğin dünya üzerinde 2014'te kömür kullanan santrallere yatırım yapmaya devam eden ülke sayısı 75 iken bugün bu sayı 40'a düşmüş durumda.

Hâlâ yeni projeleri devreye sokan bu 40 ülkeden de sadece ilk 15'i bu konuda çok faal. İlk 15 ülke kömüre yapılacak toplam yatırımın yüzde 98'ini hayata geçirmeyi planlarken geriye kalan yüzde 2'lik kısım 25 ülke arasında çok çok düşük oranlarda paylaşılıyor.

Türkiye'nin 2030 planı: 1.7GW'lık kömür santrali

Lakin ilk 15 ülkenin arasında ne yazık ki Türkiye de var.

Türkiye kömür santrallerine yatırım planlayan ülkeler arasında (inşaat öncesi ve inşaat aşaması dahil) toplamda 4.75 GW'lık yatırım planıyla 10. sırada yer alıyor.

Haberin detaylarında Türkiye'nin 2024 itibarıyla açıklanan 1000 GW, izin öncesi aşamasında 688 GW, izinleri alınmış 2,920 GW ve inşaat aşamasında 145 GW kapasiteli kömüre dayalı santral projesini hayata geçirmeyi hedeflediğini görüyoruz.

Türkiye, Ulusal Enerji Planı çerçevesinde 2030'a kadar 1.7 GW kapasiteli kömür santralini devreye almayı hedefliyor.

Enerji yatırımlarına kömürle devam etme planlarında Çin ise uzak ara ilk sırada.

Dünya çapında kömüre yatırım büyüklüğü 2014'ten bugüne yüzde 62 düşmüş. (Toplam 1576 GW'tan 604 GW'a.)

Çin bugün toplamda 420.69 GW'lık yatırım planıyla dünyada kömüre yapılması planlanan yatırımın yüzde 70'ini tek başına planlıyor.

Onu yüzde 16'yla (97.32 GW) Hindistan takip ediyor.

Liste Endonezya, Bangladeş, Zimbabwe diye devam ediyor.

Bu sonuçlardan benim anladığım şu:

Uluslararası kamuoyu Çin ve Hindistan'ı kömüre yatırımdan vazgeçirir ve daha temiz kaynaklara yatırıma ikna ederse gerisi gelir.

Eray Özer kimdir?

Eray Özer ODTÜ'de psikoloji okudu, sosyoloji hatmetti. Akabinde Bilgi Üniversitesi'nde yüksek lisans, Anadolu Üniversitesi'nde ise tez aşamasına takılan bir doktora ile akademik hayattan bir türlü elini eteğini çekemedi. Hatta iki yıl boyunca Kadir Has Üniversitesi'nde sosyoloji dersleri verdi.

Meslek hayatına Radikal Gazetesi'nde başladı, kısa süreli televizyon haberciliği deneyiminin ardından Doğuş Dergi Grubu'nda devam etti.

Son olarak ise Cumhuriyet hafta sonu eki Sokak'ı çıkaran ekipte yer aldı. Radikal, Birgün, Cumhuriyet ve Diken'de yazdı.

Yaklaşık dört sezondur devam eden bir podcast içeriği hazırlıyor. Buzdolabının tarihinden Yapay Zekâ'ya, Roman halkının hikâyesinden Kayıp Kıta Mu'ya birbirinden farklı konular hakkında hiç bilinmeyenlerin anlatıldığı "Yeni Haller" ismindeki podcast yayınına Spotify'dan veya tüm podcast uygulamalarından ulaşabilirsiniz.