Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin perşembe gününden bu yana Almanya'da iki kez iptal edilen referandum etkinliği, pazar akşamı Köln kent merkezinde bir otelin toplantı salonunda yapıldı. Bakan, bir saatten uzun süren konuşmasında 16 Nisan’da yapılacak anayasa değişikliği referandumunda konuklardan "Evet” oyu kullanmalarını talep etti.
AKP Yurtdışı Seçim Koordinasyon Merkezi ve Avrupalı Türk Demokratlar Birliği (UETD ) tarafından organize edilen “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi” adlı etkinliği, salon kapasitesinin el verdiği biçimde yaklaşık 350 konuk takip etti. Salona girişte yoğun güvenlik önlemleri dikkat çekti.
Bakan’dan Alman halkına teşekkür
Bakan günlerdir Almanya ve Türkiye arasında diplomatik gerilime neden olan referandum etkinliklerinin iptallerine ilişkin kısa açıklamasında ılımlı bir retorik kullanmayı tercih etti. Zeybekci “Bizim ziyaretimiz hafif stres yarattı” diye konuştu. Bakan, Türk politikacılarının Almanya’da referandum etkinliği düzenlenmesine ilişkin “Hakkımız olan bir faaliyet ve yaklaşık bir milyon seçmenle buluşmak gibi bir hakkımızı kullanıyoruz” diye konuştu. Bakan Zeybekci “Bu hakkı kullanmada gösterdikleri gayretten dolayı Alman halkına teşekkür ederiz” ifadelerini kullandı.
“Eminim bu salondan daha fazlasını dolduracak, stadyumlara sığmayacak kadar Almanya’da Türk vatandaşımız var” diyen Bakan’ın Almanya’yı “dost ülke” olarak nitelemesi salonda gülüşmelere yol açtı.
Otel önünde protesto
Bakan Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel’in tutuklanması ya da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın referandum etkinliklerinin iptalini “geçmişteki Nazi rejimi uygulamasına” benzetmesi gibi Alman kamuoyunda büyük tepki çeken konulara ise değinmedi.
Bakan’ın, yağmurlu hava ve akşam saatlerinde başlayan referandum etkinliği dışarıda ufak bir grup tarafından protesto edildi. Protestocular Deniz Yücel'in serbest bırakılmasını ve Almanya’da başkanlık sisteminin propagandasının yapılmamasını talep etti. Göstericiler “Faşizme Hayır” “Gazetecilere Özgürlük” “Diktatörlük Reklamına Hayır” “#FreeDeniz“ gibi dövizler taşıdı.
Özay Gönlüm’ü anma etkinliği
Bakan Zeybekci referandum etkinliği öncesinde Leverkusen kentinde bir kültür etkinliğine katıldı. İki ülke arasında diplomatik gerginliğe yol açan iptallerin ardından bir Türk bakanın Almanya’da katılacağı ilk etkinlik olması nedeniyle, Leverkusen’daki Türk halk müziği konserine Alman basının ilgisi büyüktü. Denizlili Bakan’ın Egeli hemşehrisi Özay Gönlüm’ü anma konserinde bir açılış konuşması yapacağı duyurulmuştu. Bu konuşmanın siyasi bir konuşma olup olmayacağı merak ediliyordu. Ancak Bakan bu konuşmayı yapmayınca Alman basın mensupları uzun bir süre Ege türküleri dinlemek durumunda kaldı. Konserin organizasyonunu yapan Avrupalı Denizliler Derneği Başkanı Ali İnceören, basının yoğun ilgisinden dolayı hem şaşkın hem de memnundu. İnceören Bakan’ın gelişi ile ilgili de olsa Özay Gönlüm’ü anma konserine gösterilen ilgiden dolayı Alman basın mensuplarına teşekkür etti.
Bu kültür etkinliği geçen hafta referandum etkinlikleri gibi iptal edilmemişti. Organizatörler basına yaptıkları açıklamada bunun „siyasi bir etkinlik olmadığını“ vurgulamışlardı. Leverkusen belediyesinin de siyasi bir etkinlik yapılmaması konusunda organizatörlerden taahhüt aldığı bildirildi.
Köln Büyükşehir Belediye Başkanı’ndan açıklama
Bakan’ın iki kez iptal edildikten sonra Köln’de bir otelin toplantı salonunda yapılan referandum etkinliğine ise özel bir mülkte gerçekleştiği için belediye bir müdahalede bulunamadı. Köln Büyükşehir Belediye Başkanı (bağımsız) Henriette Reker, pazar günü yaptığı açıklamada özel bir mülk içerisinde yapıldığı için belediyenin etkinliğin yapılıp yapılmamasına karar verme yetkisi bulunmadığını kaydetti.
Organizatörlerden edinilen bilgiye göre Köln'deki etkinliğin yapılıp yapılmayacağı son saatlere kadar da yüzde yüz kesinleşmemişti. Aynı toplantı salonunda bundan birkaç hafta önce de Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu bir referandum etkinliğine katılmıştı.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın perşembe akşamı Gaggenau kentinde katılacağı referandum etkinliğine belediye tarafından izin verilmemesinin ardından Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'nin ilk olarak Köln'ün Porz semtinde katılması planlanan referandum etkinliği de iptal edilmişti. Bunun üzerine Nihat Zeybekci’nin konuk olacağı etkinliğin Köln yakınlarındaki Frechen'da bir düğün salonuna taşındığı duyurulmuştu. Ancak bu organizasyon da mal sahibi ve işletmeci arasındaki kira sözleşmesinin siyasi bir etkinliğe izin vermediği gerekçesi ile iptal edilmişti.
© Deutsche Welle Türkçe
Başak Demir