ABD’de İran’a uygulanan ambargoyu delmek suçundan tutuklanan Reza Zarrab’ın kefalet duruşmasında, avukatı Benjamin Brafman 10 dakika olması gereken savunmasını hâkimin de izniyle 40 dakikaya çıkardı. New York hukuk çevreleri, 37 yıllık savunma tecrübesi olan Brafman’ın, Zarrab’la 60 milyon dolarlık kontrat yaptığını belirtiyor. Duruşmayı izleyen Cumhuriyet gazetesinden İlhan Tanır, Zarrab'ın avukatının performansıyla ilgili olarak, "Brafman bir saati bulan iki farklı sunumunda 60 milyon doların hakkını vermeye kararlı görünüyor" diye yazdı
New York Güney Bölgesi’ne (NYGB) bağlı 500 Pearl Caddesi adresindeki devasa adliye binasının 17. katının B salonu. Duruşma salonunda yaklaşık 70 kadar izleyici var. Salon hınca hınç dolu. Duruşma salonuna ilk girdiğinizde Reza Zarrab’ın 67 yaşındaki avukatı, kır saçlı Benjamin Brafman’ın gelenleri süzdüğünü görüyorsunuz. Michael Jackson’ı küçük çocukları taciz etmesi suçlamalarına karşı, IMF eski başkanı Dominique Strauss-Kahn’ı bir bir otel çalışanına tecavüz etme suçlamalarına karşı savunan avukat da oydu. ABD’nin en ünlü ‘celebrity’ avukatlarından biri şimdi Zarrab’ın savunmasında...
Cumhuriyet’ten İlhan Tanır’ın haberine göre, Reza Zarrab bir önceki duruşmaya göre daha da zayıflamış, kirli sakallı ama bu kez ayaklarında prangasız şekilde içeri giriyor. Avukatı birkaç kez Zarrab’ın sırtını sıvazlıyor. Eğilip kulağına bir şeyler söylüyor. Hâkim Richard M. Berman çok bekletmeden geliyor. Önce duruşmanın Zarrab’ın suçluluğu veya masumiyeti ile ilgili olmadığını vurguluyor. Bu duruşmanın sadece duruşma boyunca kefaletle Manhattan’daki bir evde kalıp kalamayacağına dair karar vermek amaçlı olduğunun altını çiziyor. Suçlu bulununcaya kadar herkes masumdur ilkesini tane tane hatırlatma ihtiyacı hissediyor.
Hâkim Berman duruşmanın başlangıcında uzun uzadıya kefalet talebinin kabulü veya reddi kararı verilirken hangi kriterlere dikkat edildiğini anlatıyor: Zanlının topluma zarar vermeyeceğinden emin olunması, şiddet olayları nedeniyle suçlanmamış olması, şiddet geçmişi olmaması, aleyhindeki kanıtların ezici bir görüntü arz etmemesi, karakter özellikleri (yalancılık, dolandırma, karakter bozuklukları), sanığın kaçma riski...
Günlük 170 bin dolar
Daha sonra sahneyi Zarrab’ın avukatı Brafman alıyor. New York hukuk çevrelerinde dolaşan söylentilere göre Brafman, Sarraf’ı savunmak için yıllığı 60 milyon dolarlık bir kontrat yaptı. Üstelik kontratta kefalet talebinin kabul edilmesi gibi olumlu gelişmelerde ödenecek bonusları da içeriyor. Bu miktar, bonusları saymadan, ayda 5 milyon dolar, günde yaklaşık 170 bin dolara denk geliyor! Brafman bir saati bulan iki farklı sunumunda 60 milyon doların hakkını vermeye kararlı görünüyor. 37 yıldır mahkemelerde savunma yaptığını hatırlattıktan sonra el hareketleri, jest ve mimikleri, arkaya doğru parlak, gümüş renkli dalgalı saçları, bazen bu saçları ile oynaması ve hatta sesinin tonu ile mahkemede ağırlığını koymaya çalışıyor. Nitekim duruşmayı izleyenlerin ortak kanısı, Brafman’ın iyi bir sahne performansı sergilediği.
‘Savunulabilir’ bir dava
Mahkeme usullerine göre yeni bir bilgi olmadığı takdirde on dakikada sınırlanması gereken savunma, Hâkim Berman’ın “Bu öğleden sonra bu duruşmadan başka işim yok” yeşil ışığı ile uzayarak devam etti. Brafman önce 40 dakika kadar konuştu. İngilizce bilmediğini iddia eden Zarrab bu sırada yanında mütercim tercümanla oturdu. Bir ara yorulduğunu söyleyince beş dakikalık bir ara verildi. Brafman aradan sonra yaklaşık 15 dakika daha konuştu. Brafman’ın ana argümanı bunun “savunulabilir” bir dava olduğu idi. Bu nedenle kefaletle serbest bırakılmanın Zarrab’a tanınmış bir hak olduğunu söyledi. Başsavcılığın kefalet talebinin reddedilmesi için ‘en az iki kanıt’ göstermesi gerektiğini hatırlattı. Bunlardan birincisi Zarrab’ın kaçma riskinin ispatı ve ikincisi de yeniden duruşmalara katılımının garanti edilemeyeceği iddiasının ispatı. Brafman bundan sonra Zarrab’ın aile, karakter, hayırseverliği, aile ismi ve eşinin Türkiye’nin belki de en çok para kazanan şarkıcısı olduğunu bir kez daha hatırlatarak kaçmasının mevzubahis olmadığında ısrar etti.
Brafman bundan sonra ise uzun uzadıya Zarrab’ın dil engeli nedeniyle Florida’da ilk tutuklanışı sonrası sorulara cevap veremediğini anlattı. Havaalanında gözaltına alınışı sonrasında kendisine gerekli şekilde mütercim hizmeti verilmediğini detaylarıyla anlatıp mahkemeyi ikna etmeye çalıştı. Daha sonra Bharara’nın iddialarına karşı sert açıklamalar yaptı. “Başsavcılığın bütün derdi müvekkilime çamur atmak” dedi. “Alırsınız kirli şeyleri duvara atarsınız, o kirli şeyler duvarda tutunmaz ama izi bırakır. İşte tam da bunu yapmaya çalışan bir iddia makamı var” diye ekledi. Brafman son olarak uzun uzadıya Zarrab için Manhattan’da özel bir ev tutulduğunu ve döşendiğini, özel güvenlik şirketinin de işinin ehli olduğunu anlattı.
‘Karakter sicili kötü’
Bundan sonra sözü Başsavcı Yardımcısı Michael Lockard aldı. Lockard, Sidhardha Kamanaju ile birlikte Preet Bharara’nın ofisinde Sarraf dosyası yöneten iki isimden biri... Savcı Lockard söze “Kısa bir konuşma yapacağım” diyerek başladı. önce Brafman’ın iddialarını cevapladı. Zarrab’a yöneltilen suçlamalarının doğasının ciddiliğinden bahsetti. Zarrab’ın “karakter sicilinin kötü olduğunu” anlattı. Daha sonra Sarraf ve yardımcılarının bir orkestra gibi İran Devleti’nin yararına, İran üzerine konulan ambargoları delmek üzere, İran Devleti’nin yararlanamadığı uluslararası ve ABD bankacılık sistemine nasıl da ulaşmasını sağladığını anlattı Lockard. Zarrab’ın kurduğu farklı ‘paravan’ şirketlerle ABD’nin ambargolarını ve çıkarlarını nasıl deldiğine de değindi. Savcı, Brafman gibi tiyatro oynama, jest ve mimiklerle mahkeme salonunu etkisi altına almaya çalışmıyor gibiydi. Sakindi. Hatta bazen duyulması dahi güçleşen bir tonda konuştu. Tumturaklı laflar ve abartılı kelimeler kullanmaktan sakındı. Sesi uysaldı. Ama kelimeleri, suçlamaları sertti.
Zarrab’ın kaçma tehlikesi var
Zarrab’ın halen mal varlığını tam olarak açıklamadığı, bunun yerine savcılığın bizzat parça parça bu bilgiye ulaştığını söyledi. Zarrab’ın sadece bildiği ve bilmediği diller değil, gittiği ülkeler, yaptığı seyahatler, pasaportları, mal varlığı gibi birçok konuda mahkemeyi yanılttığı iddialarını da ekledi. Son olarak Zarrab’ın parasını kendi ödeyeceği güvenlik görevlileri tarafından korunması teklifine değindi. Özel şirkette çalışacak olan görevlilerin, geçmiş tecrübeleri ne olursa olsun maaşlarını ödeyen birisine karşı çıkar çatışması yaşayacağını anlattı. Özel güvenlik şirketinin “Zarrab’ın mahkemeye dönüşünü hiçbir şekilde garanti altına alamayacağını” söyledi. Zarrab’ın kaçma tehlikesinin bulunduğunu vurguladı. Tarafları dinleyen hâkim kararını 7 Haziran’da açıklayacak. Başsavcılığa yakın kaynaklar Cumhuriyet’e yaptıkları açıklamada Berman’ın Zarrab’ın kefalet talebini “reddedeceği beklentisinde” olduklarını söyledi. Zarrab’ın kefaletle çıkıp çıkmayacağını önümüzdeki günlerde öğreneceğiz.
Duruşmadan notlar
* Amerikan basınının ilgisi arttı... Duruşma salonunda en az bir düzine Amerikalı gazeteci olması şimdiye kadar Amerikan basınında çok fazlaca yer bulmayan Sarraf davasına önümüzdeki günlerde artacak ilginin sadece bir işareti...
* İddianame temmuza kaldı... İddianamenin haziran ayında hazır olması beklentisi vardı ancak son gelen haberler başsavcılığa akan deliller ve yeni isimlerle derinleşen soruşturma kapsamında hazırlanacak iddianamenin ancak temmuza yetişeceğini gösteriyor.