Üst segment telefonlarda yurtdışı ile açılan fiyat makasının, "arka kapıdan" telefon kaydında patlamaya yol açtığı belirtildi. Günübirlik iPhone turlarının ardından şimdi de sigortalı biletle pasaport kontrolünden geçerek, daha sonra iptal edilerek alınan giriş-çıkış belgesiyle telefon kaydetme işleminin yaygınlaştığı kaydedildi.
Ekonomi gazetesinden Yener Karadeniz'in haberine göre, Türkiye ile iki kata yaklaşan fiyat farkı nedeniyle yurtdışına iPhone turlarında rekor kırılırken, yurtdışına çıkış imkanı bulamayan vatandaşlar ise başka bir yol olarak sigortalı uçak biletlerine yöneldi.
Kaçak yollarla ülkeye giren telefonları, Türkiye fiyatının yüzde 60’ı fiyatla satın alan vatandaşlar, kimlik kartı ile girilebilen ülkelere sigortalı bilet alarak pasaport kontrolünden geçiyor, ardından sadece sigorta masrafını ödeyerek bileti iptal ettiriyor. Bu şekilde gümrüksüz alana giren tüketiciler, bu yol ile hem vergisiz alıveriş imkanından faydalanıyor hem de giriş-çıkış belgesi ile yurtdışı telefonlarını kaydettirebiliyor.
Kaçak yolla ülkeye giren telefon sayısı, yasal yolla girenden fazla
Bu yol ile yılda 10 binden fazla işlem yapıldığı tahmin ediliyor. Söz konusu işlemin pasaport kayıt ücretinin 6 bin 91 TL’ye çıkacağı ocak ayı öncesinde daha da arttığı tahmin ediliyor.
Sektör temsilcileri, bu şekilde illegal yolla ülkeye giren telefon sayısının ilk kez yasal yolla giren telefon sayısını geride bıraktığını dile getiriyor.
Telefon ithalatında sert gerileme
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2019’da 12 milyona kadar çıkan cep telefonu ithalat adedi, geçen yıl 4,3 milyona geriledi. Bu yılın ocak-ekim döneminde ise söz konusu rakam 2,3 milyona kadar düştü.
Haberde belirtilen detaylara göre, Apple’ın en son çıkardığı modellerden iPhone 14 Pro Max, şirketin online sitesinde 43 bin 999 TL’ye satılırken, hali hazırda aynı cihaz, online ikinci el satış sitelerinde ya da cadde mağazalarında pasaport kaydı olmaksızın en düşük 25 bin, en yüksek 32 bin TL civarı fiyatla satın alınabiliyor. Cihazı, kaydettirmek için ise örneğin Kıbrıs’a bilet alan vatandaşlar, kimlik kartı ile harç pulu da ödemeden pasaport kontrolünden geçiyor. Ardından sigortalı biletini iptal ettirerek bilete ödediği fiyatın yüzde 90’ını geri almanın yanı sıra isterse vergisiz alandan alışveriş imkanından da faydalanıp, yeniden çıkış yapıyor. Böylece gerçek anlamda yurtdışına çıkmadan, alınan yurtdışı giriş-çıkış belgesi ile pasaport kayıt ücreti ödenerek 20 bin TL’ye varan fiyat avantajı ile söz konusu telefona sahip olunabiliyor.
Kısıtlama kararları alınıyor
Geride kalan dönemde klonlanmış telefon ve yurtdışı cihaz satışının önüne geçmek için önemli sayılabilecek kısıtlama kararları alındı. Bunlardan ilki sinyal alınamayan telefonların 1 yıl içinde pasife alınması diğeri ise yolcu beraberinde getirilen telefon sayısının 3 yıl içinde 1 adet ile sınırlandırılması. Öte yandan kararlara yurtdışından getirilen telefonun "yolcunun kimlik numarasına kayıtlı hatlarla kullanılma şartı” da eklenmişti.