Türkiye’nin Otomatik Banka ve Finansal Bilgi Değişimi Anlaşması kapsamında vergi cenneti adalara para gönderen varlıklı kişilerin peşine düştüğü öğrenildi.
Sözcü’den Ali Gülen’in haberine göre, Türkiye, Banka Hesapları ve Finansal Hareketlerin Otomatik Değişimi‘ni (AIA) öngören anlaşmayı 1 Ocak 2021'den itibaren uygulamaya koymaya hazırlanıyor.
Vergi amaçlı bilgi talep ediliyor
Anlaşma, aralarında OECD ve AB üyelerinin bulunduğu 107 ülke ile Otomotik Bilgi Değişimi’ni içeriyor. Buna göre Türkiye'de ikametli bir kişinin, 107 ülkeden herhangi birinde bulunan hesabı Türkiye tarafından görülebilecek. Türkiye’nin daha önce görülmesi mümkün olmayan offshore hesaplarını görebileceği ülke ve adalar içinde; İsviçre ve Lichtenstein, Şeysel Adaları, İngiltere ve Man Adaları, Curocao, Bahama Adaları, Virgin Adaları, Mauritius Adaları, Hong- Kong ve Singapur, Marshall Adaları da bulunuyor.
Yurt dışındaki hesaplatın toplam değerinin 500 milyar dolar düzeyinde olduğu iddia ediliyor. Anlaşma gereğince ‘hesapların gizliliği’, vergi açısından incelenmeyecekleri ve görülemeyecekleri anlamına gelmiyor. Aksine ülkeler bu bilgileri vergi amaçlı talep edebiliyor. Ancak, özel durumuna göre isteyen ülkeler, anlaşmaya özel kayıt koyabiliyor, ya da erteleme isteyebiliyor.
MASAK liste aldı
Bu anlaşma gereğince, vergi ve para takibinden kurtulmak için deniz aşırı ülkelere ve kara para cenneti sayılan ‘Off Shore hesapların bulunduğu’ ada ülkelerine hesap açan varlıklı kişilerin hesap bilgileri istenmeye başlandı.
Mali Suçları Araştırma Kurumu (MASAK), geçtiğimiz ay İstanbul’da bir aracı kuruma giderek İsviçre, Lichtenstein, Man Adası, Şeysel Adaları, Virjin Adaları ve vergi cenneti adalara para gönderenlerin listesini aldı.
İsviçre bilgi paylaşımını durdurdu
Öte yandan aynı anlaşmaya imza atan İsviçre’nin, Türkiye'nin Suriye’deki operasyonlarını gerekçe göstererek, ‘Otomatik Hesap Bilgi Değişimi’ni durdurduğu kaydedildi. Anlaşmaya göre bir ülke otomatik bilgi değişimini durdurursa, diğeri de durdurma hakkını elinde bulunduruyor.
Türkiye’nin de anlaşmaya taraf olması, yurt dışında yerleşik Türklerin Türkiye’deki banka hesaplarındaki gelirlerinin de karşı ülkelere açılması anlamına geliyor. ‘Gurbetçi’ hesaplarına yönelik bilgilerle ilgili bir ara formül bulunması planlanıyor. Bilgi paylaşımını durduran İsviçre’yle ‘gurbetçilerin’ Türkiye’deki hesap bilgilerinin şu aşamada paylaşılmaması bekleniyor.
Offshore hesap nedir?
Son yıllarda uluslararası gazetecilik ve veri sızdırma faaliyetlerine daha sık konu olan offshore hesaplar, Şeyseller, Virjin Adaları, Panama gibi gelir vergisinin görece hiç olmadığı ve yatırılan paranın kaynağının sorgulanmadığı ülkelerde açılıyor.
Bu ülkeler nüfus ve yüz ölçümü olarak çok küçük olsa da ‘vergi cenneti’ olarak anılıyorlar. Vergisiz bölge oluşturarak kurulan yüz binlerce şirketin yaptığı çeşitli ödemelerden (kuruluş ücreti, işletme giderleri vs) gelir elde ediyorlar. Bu ülkeler sistemden ciddi para kazandıkları için müşteri ve hesap gizliliklerine de son derece önem veriyor. Bu yüzden vergi cenneti ülkeler kişilerin hesap bilgilerini üçüncü taraflarla paylaşmıyor.