Birinci gözlem: Yeni Federal Meclis'te yer dar. Gerçekten dar. Almanya için Alternatif (AfD) milletvekili Bernd Baumann heyecanla yanındaki sıralarda oturan Hür Demokrat Partili (FDP) vekillere döndüğü zaman, FDP'li vekillerin Baumann'ı görmezlikten gelmeleri pek mümkün değildi. Daha önceki dönemlere kıyasla, bu mecliste üyeler birbirleriyle daha çok iletişimde olacaklar. Daha önce bir çok kişinin şikayet ettiği, meclisteki yer darlığı sorununun belki de bu açıdan bir yararı olur.
Sonunda açıkça konuşulacak
İkinci gözlem: Görüşler açıklıkla dile getirilecek. İlk baştan itibaren. Kıdemli üye olarak parlamentonun açılış oturumuna başkanlık eden FDP'li Hermann Otto Solms, tartışmaların merkezinin çeşitli abartılar içeren sosyal medya değil, yine Meclis olmasını istedi. Sorumluluk. Bu kelimeyi de konuşmasında defalarca dile getirdi. Diğer konuşmacılar da aynı şeyi yaptı. Son zamanlarda insanları harekete geçiren tartışmaların Meclis Genel Kurul Salonu dışında her yerde yürütüldüğünü açıkça dile getirdiler. Bu iyi, zira herkes bu durumu değiştirmek istiyorsa, önümüzdeki dört yıl boyunca bu çağrıyı hayata geçirmek zorundalar.
Yaşasın, yine muhalefet var
Üçüncü gözlem: Yaşasın, yine muhalefet var. Hristiyan Birlik (CDU/CSU) ile Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) oluşturduğu Büyük Koalisyon'un sağladığı çoğunluğun ve iktidarda olmayan partilerin güçsüzlüğünün yarattığı dönem geride kaldı. SPD'li Carsten Schneider şimdi Başbakan Angela Merkel'i AfD'nin yükselişinde sorumluluk taşımakla suçladı. Ve Başbakan'dan Meclis'te önümüzdeki dönemde milletvekillerinin yılda dört kez sorularını yanıtlamasını talep etti. Sadece önceden titizlikle planlanmış, içeriğini ve zamanını Başbakan'ın belirlediği televizyon röportajlarında açıklamalarda bulunmasını istemiyor. Bu talebin görüşülmesi şimdilik ertelendi, geçen dört yıl boyunca Başbakan'ın yanındaki koalisyon sıralarında oturup, daha ilk oturumda böyle bir talepte bulunmak belki de biraz küstahlık oldu. Ama yine de önümüzdeki dönemde bu yönde bir karar alınması mümkün. Bu da iyi.
... ama Başbakan Angela Merkel'in hoşuna gider mi?
Dördüncü gözlem: Başbakan. Meclis'in açılışının yapıldığı oturumda, hükümet üyeleri için ayrılan sıralarda oturmadı. Başbakan'ın Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) için ayrılan sıralarda, sessizce oturmasının sembolik bir yanı vardı. Artık sıkıcı hükümet açıklamalarını, izlediği siyaseti partideki kurmayları üzerinden açıklama taktiğini sürdürmesi mümkün değil. Başbakan Merkel'in görüşlerini açıkça dile getirmesi gerekiyor. Her şey yolunda gider ve dört partili koalisyon kurulursa bunu yapmak zorunda kalacak. Burada liderliğe vurgu var. Peki bunu yapabilir mi? Göreceğiz. Geçen on iki yılda adeta kendini gizleyerek ülkeyi yöneten Merkel için bunun yeni bir durum olduğu kesin.
Schäuble'nin çizdiği çerçeve
Beşinci gözlem: Wolfgang Schäuble, Federal Meclis'in yeni başkanı. Yeni fırsatlardan ve açıkça ortaya konması gereken sınırlardan söz etti. Bireysel çıkarların ölçüsüz olmaması gerektiğini dile getirdi. Çıkarların dengeli olması gerektiğine işaret etti. Schäuble, kararların sonradan karalanmayacak şekilde çoğunluk tarafından alınması gerektiğini ifade etti. Son zamanlarda görülen, karşısındakini aşağılayan ve küçük gören tarzın, medeni olarak kurulan ilişkilerde yeri olmadığını sözlerine ekledi. Bu şekilde AfD'ye gönderme yaptı. Schäuble, Almanya'nın bütün çözümlerini uluslararası çerçevede bulması gerektiğini, kendini uluslararası toplumdan izole etmemesi gerektiğini vurguladı.
Ve tabii ki Almanya için Alternatif
Ve hayır, tabii ki unutulmadı. Bilinçli bir şekilde sona bırakılan altıncı gözlem: AfD Alman Federal Meclisi'nde. Meclis başkanvekili seçimlerinde AfD'nin adayı üç turda da seçilemedi. Bu zaten bekleniyordu. AfD'li vekiller bazen konuşmacıları alkışladı, iç tüzük değişikliği önergesi sunan SPD ve Sol Parti'ye destek verdi. Sağ popülistlerin daha sert bir dil kullanacağı kesin. Ama diğer parti grupları da buna hazırlıklı görünüyor. Federal Meclis farklı olacak. Umarız daha eğlenceli ve ilk oturumda bir çok vekilin talep ettiği gibi olur: İnsanları harekete geçiren tartışmalar yine Platz der Republik 1 (Cumhuriyet Meydanı) adresindeki Alman Federal Meclisi'nde yapılır.
Jens Thurau
© Deutsche Welle Türkçe