Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk, epey zamandır dört elle sarılı olduğu koltuğunu nihayet bıraktı. Böylece iki aydır Kiev'in siyasi hayatını kilitleyip, zaruri reformları engelleyen krizin ülkesine daha fazla zarar vermesini önlemiş oldu. Yatsenyuk, ocak ayında parlamentodan güvenoyu aldıktan sonra koalisyon dağılmış ve Ukrayna yönetilemez duruma gelmişti.
Yatsenyuk istifa etmekle Ukrayna'yı uzun zamandır spekülasyon konusu olan erken seçimlerden de kurtarmış oldu. Erken seçim sadece siyasi hesaplanabilirliklerin daha da içinden çıkılmaz hale gelmesine sebebiyet verirdi. Ülkenin şimdi derhal yeni bir hükümete değil, aynı zamanda reformları sürdürme kararlılığı taşıyan yeni bir koalisyona da ihtiyacı var. Siyasi partiler, aralarındaki sürekli kavgalaşmalar yüzünden hem Ukraynalıların hem de dış dünyanın güvenini kaybetti. Kötüye gidişin bir an önce durdurulması gerekiyor.
Geçimsizlik sona ermeli
Yatsenyuk'un istifası, yeni hükümet önündeki engelleri kaldırmış oldu. Ancak siyasi kanatların arası hiç olmadığı kadar açıldı. Sorunların üzerine kararlılıkla gidecek yeni bir hükümetin kurulabilmesi için siyasi partiler arasındaki anlaşmazlıklara son verilmesi şart. Aksi takdirde, eski hükümetin birtakım ihlallere rağmen ilk adımlarını attığı reformların sürdürülmesi mümkün olmayacaktır.
Yatsenjuk'un bazı başarıları da oldu. Trafik polisini yeniden teşkilatlandırdı, bankacılık, enerji ve finans sektörlerinde reformlara start verdi. Ancak bu önlemlerin nasıl sonuç vereceği kestirilemiyor. Aynı şekilde yeni kurulan yolsuzlukla mücadele kurumu da henüz yolun başında.
Birçok reformun yerinde saymasının sorumluğu da Yatsenyuk'ta aranmalı. Yargı reformu gibi özelleştirme programı da yerinde sayıyor. En büyük, eksik ise şeffaflığın olmaması. Oligarklar rahatça nüfuz kullanabilirken karanlık ilişkiler de olduğu gibi duruyor.
Devlet Başkanıonu kurban mı etti?
Bu oligarklar arasında mevkiine rağmen, aralarında bir de televizyonun bulunduğu şirketlerini elden çıkarmamış olan Devlet Başkanı Petro Poroşenko da bulunuyor. Panama belgelerinin yayınlanmasından sonra Poroşenko da sahibi olduğu ‘Roshen' şirketi üzerinden off-shore iş bağlantıları kurmakla suçlanıyor. Henüz hakkındaki iddialar kanıtlanabilmiş değil. Ancak son haftalarda pek çok defa Yatsenyuk'u istifaya davet eden devlet başkanının inandırıcılığı skandal yüzünden derin yara aldı.
Başbakanlığa Parlamento Başkanı Vladimir Groysman'ın atanması bekleniyor. Poroşenko'nun partisi onu aday gösterdi. Grosyman, Poroşenko'nun yakın çevresinde yer alan isimlerden. Bu nedenle hükümet zirvesindeki değişikliğin Ukrayna'da yeni bir başlangıç yapılmasına vesile olacağına inananlar oldukça az. Ukrayna'daki oligarkların nüfuzu kırılamaz ise Yatsenyuk siyasi ortama verilmiş ‘kurban' sayılacaktır.
Ukrayna'nın acilen ehil ve reformcu bir hükümeti ihtiyacı var. Devlet Başkanı Poroşenko'ya da kokuşmuşluk ve yolsuzlukla mücadeleyi ne kadar ciddiye aldığını göstermek düşüyor. Şimdiye kadar yaptıkları yetersiz kaldı.