Dünya

Yorum: Putin Suriye'de kazandı

Kremlin’in Suriye’deki askeri mevcudiyetini artırması birden fazla hedefe hizmet ediyor. DW Avrupa Yayınlar Bölümü Başkanı Ingo Mannteufel Rusya’nın her halükarda bölgedeki çıkarlarını güvence altına aldığını savunuyor.

23 Eylül 2015 15:59


Rusya'nın Suriye’de kurduğu askeri üsse savaş uçağı, helikopter ve mühimmat yerleştirmesinin nedeni Avrupa’nın mülteci akınına uğraması olamaz. Kremlin Suriye ve diğer Ortadoğu ülkelerinden gelen mülteci dalgasını Avrupa’nın iç meselesi sayıyor.

Milli çıkarlar önce gelir

Moskova'ya göre sadece devletlerin objektif jeopolitik çıkarları önem taşıyor. Rus dış politikası Suriye’deki kanlı iç savaşın sorumluluğuna ortak olma düşüncesinden kendini sıyırdığı gibi Esad rejimine diplomatik ve askeri destek vermesini de problem olarak görmüyor. Nihayetinde Beşar Esad Rusya’nın Ortadoğu’daki son müttefiki ve Rus emperyalizmi de sadece buna önem veriyor.

Sonbahara doğru Moskova’yı Esad’ın zayıf düşürülebileceği endişesi aldı. Nükleer geliştirme programıyla ilgili olarak varılan anlaşma Şam rejiminin en önemli dostu olan İran ile ABD arasındaki gerginliği azalttı. ABD ve Türkiye’nin Suriye’deki askeri müdahalesi de görünüşte elleri kanlı IŞİD’i hedef alıyor ama aynı zamanda Esad rejimini de tehdit ediyor.

Bu nedenle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin köşeye sıkışmaktan somut adımlarla kurtulmayı düşünmüş olabilir. Putin Batı’nın IŞİD ile mücadelesinin perdelediği bir operasyonla Suriye kıyılarında alelacele bir askeri üs kurdurdu. Rus lider merakla beklenen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndaki konuşmasında mutlaka, Suriye’deki üssün IŞİD ile mücadeleye Rusya’nın katkısı olarak kurulduğunu söyleyecektir. Ancak Esad’ı desteklemekten de vazgeçmeyecektir.

Rusya'nın asgari ve azami hedefleri

ABD ve diğer Batı devletleri ortak mücadele önerisini kabul ederse Putin arzuladığının en fazlasını elde etmiş olur. Böylece Kırım’ın ilhakı ve Ukrayna’nın doğusundaki savaş nedeniyle Rusya’yı saran uluslararası izolasyonda gedik açılacaktır. Rusya yeniden kendini küresel olarak kabul ettirecek ve ABD ile aynı göz hizasına gelecektir. Aynı zamanda Esad rejimi de kurtulmuş olur ve bu da Rusya’nın başarı hanesine yazılır.

ABD Esad’ın siyasi geleceğinin şimdilik ertelenmesi pahasına IŞİD ile birlikte mücadele önerisine yanaşmasa da yine Rusya kârlı çıkar. Çünkü bu durumda Rusya stratejik önemdeki Doğu Akdeniz’de kalıcı bir askeri üsse kavuşmuş olacaktır. Esad rejimi yıkılsa bile üs için seçilen Lazkiye bölgesi güvenli sayılır.

Esadlar Lazkiyelidir. Kıyı bölgeleri zaten Alevilerin geleneksel yerleşim bölgesi sayılır ve Esad sonrası dönemde, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Fransa’nın himayesinde kurulan Alevi devletine benzer küçük bir devletin kurulmasına elverişli bir coğrafyada yer almaktadır. Rusya, askeri üs karşılığında bu devletin himayesini üstlenebilir ve Ortadoğu’nun kalıcı aktörü durumuna gelebilir Putin'in Suriye politikası bu asgari hedef açısından bile Moskova için büyük bir başarı olacaktır.