Helmut Kohl sıradan bir politikacı değildi. O Alman tarihinin en çok iz bırakan isimlerindendi. Ne var ki, Almanya'da dış dünyadaki kadar takdir toplamadı. Sosyal medyada geçen hafta hayata veda eden Kohl'ü alaya alıcı mesajlar yayınlandı. Ölen insanı ‘iyi bilmek' eskiden genel kuraldı. Ama alışık olduğumuz çoğu davranış gibi ölene saygı da internet çağında kaybolup gitmişe benziyor.
Helmut Kohl içimizden herhangi biri olmadığı için öldükten sonra da onun için sade vatandaştan farklı kurallar geçerli olmalıdır. Herhangi biri evinde öldüyse, en geç 36 saat sonra kabristan morguna kaldırılır. Eşi resmi cenaze törenine kadar Kohl'ün naşını soğutma sistemiyle donattığı evinde muhafaza etmeye karar verdi. Törenin 1 Temmuz'da yapılması bekleniyor. Bu alışılmış bir uygulama değil. Eşinin, baş sağlığı için Kohl'ün evine kimin gelip kimin gelemeyeceğine karar verebilmek istediği anlaşılıyor. Kohl son derece garazkâr bir insandı. Öldükten sonra da bu huyunu eşi vasıtasıyla muhafaza ediyor.
Ayrıntıları sadece ‘Bild' gazetesi öğrenebiliyor
Kohl'lerin evinde olup bitenler ve cenaze töreni ile ilgili bilgilere sadece Almanya'nın en yüksek tirajlı gazetesi Bild ulaşabiliyor. Gazetenin eski yazı işleri müdürü Kai Diekmann, ikinci eşi Maike Richter ile evlendiğinde Kohl'ün nikâh şahitliğini yapmıştı ve eski başbakanın en samimi dostlarından biriydi. Helmut Kohl'ün eşiyle birlikte çekilen son fotoğrafı da sadece Bild gazetesinde yayınlandı.
Kohl'ün devlet töreniyle toprağa verilmek istemediğini de aynı gazeteden öğrendik. Hâlbuki ona devlet töreni yakışırdı. Almanya'nın ölen bütün cumhurbaşkanı ve başbakanları için devlet töreni yapılmıştı.
Helmut Kohl'ün devlet töreni istememesinin nedenleri hakkında sadece tahminde bulunulabilir. Belki de emsalsizliğinin bilincindeydi ve dostu AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker'in onun için ‘Avrupa devlet töreni' yaptıracağını biliyordu. Avrupa fahri vatandaşı Kohl'ün Avrupa'nın devlet töreniyle uğurlanması bir ilk olmasına rağmen doğrudur. Kohl tarihçiydi. Düşünce ve söylemlerine tarih boyutu kazandırmayı seven bir politikacıydı.
Ancak Bild gazetesi devlet töreninin Avrupa düzeyine yükseltilmesinin başka bir nedeni olabileceğini de ima ediyor. Devlet törenine cumhurbaşkanı karar verir. Kısa süre önce Almanya Cumhurbaşkanlığına seçilen Frank-Walter Steinmeier Kohl'ün 1998 genel seçimini kaybetmesinden sonra Gerhard Schröder hükümetinde başbakanlık müsteşarı olmuş ve devir teslimden önce başbakanlıkta çok sayıda dosyanın imha edildiği gerekçesiyle Kohl hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Soruşturma Steinmeier'in umduğu gibi sonuçlanmamış ve Kohl aklanmıştı. Ama hafızası son derece kuvvetli olan Helmut Kohl eski başbakanlık müsteşarının bu davranışını unutmamıştı. Steinmeier'in suç duyurusu, Kohl'ün tarihi imajına gölge düşürmemişti.
Ren üzerinde son yolculuk
Devlet töreni Strasburg'daki Avrupa Parlamentosu genel kurul salonunda başlayacak. Speyer katedralindeki dini ayinin ardından Kohl bu kentteki eski mezarlıkta toprağa verilecek. Kohl'ün naşı Speyer'e Ren nehrinden gemiyle getirilecek. Almanya Federal Cumhuriyeti'nin ilk Başbakanı Konrad Adenauer de bundan tam 50 yıl önce öldüğünde Köln katedralinde ayini yapıldıktan sonra gemiyle Ren kıyısındaki köyüne götürülüp, orada toprağa verilmişti. Kohl hiç istemediği halde Konrad Adenauer'in ‘siyasi veliahtı' olarak mı hafızalarda kalacak? 87 yaşında hayata gözlerini yuman Kohl firavunlara layık bir törenle ebediyete uğurlanacak.
Kohl'ün defnedileceği eski mezarlığın bulunduğu yeşillik alan Adenauer Parkı ardını taşıyor. İlginç bir rastlantı ama parkın adı yakında değiştirilirse, bu sürpriz olmaz.
© Deutsche Welle Türkçe
Felix Steiner
LINK: http://www.dw.com/a-39328868